Ngắm ngôi nhà cổ bạc tỷ của viên quan đại thần triều Nguyễn

(Phunutoday) - Thị trấn Ba Đồn (Quảng Bình) có hàng trăm ngôi nhà cổ theo kiểu nhà rường nhưng độc đáo nhất là nhà của ông Hoàng Kim Xán, cha đẻ một viên quan đại thần triều Nguyễn.
Chủ nhân của ngôi nhà cổ có tuổi đời gần 200 năm nhà là ông Nguyễn Xuân Cúc, nguyên là cán bộ Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ Quảng Bình.

Chủ nhân của ngôi nhà cổ có tuổi đời gần 200 năm nhà là ông Nguyễn Xuân Cúc, nguyên là cán bộ Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ Quảng Bình.

Theo ông Cúc, chủ cũ của ngôi nhà này là ông Hoàng Kim Xán, người từng giữ chức Bố chánh tỉnh Khánh Hoà dưới thời vua Gia Long (tức Nguyễn Ánh) và Minh Mạng.

Theo ông Cúc, chủ cũ của ngôi nhà này là ông Hoàng Kim Xán, người từng giữ chức Bố chánh tỉnh Khánh Hoà dưới thời vua Gia Long (tức Nguyễn Ánh) và Minh Mạng.

Ông Cúc cho hay, ngôi nhà này được bác ruột ông mua lại từ con cháu của vị quan đại thần này với giá 200 đồng Đông Dương, rồi tháo toàn bộ đem ra vị trí hiện nay để dựng lại từ năm 1932.

Ông Cúc cho hay, ngôi nhà này được bác ruột ông mua lại từ con cháu của vị quan đại thần này với giá 200 đồng Đông Dương, rồi tháo toàn bộ đem ra vị trí hiện nay để dựng lại từ năm 1932.

Ngôi nhà đươc thiết kế theo kiểu "tiền khách hậu chủ". Trong ảnh là vách gỗ ngăn theo chiều dọc để phân biệt khu các khu vực "tiền" và "hậu" của ngôi nhà.

Ngôi nhà đươc thiết kế theo kiểu "tiền khách hậu chủ". Trong ảnh là vách gỗ ngăn theo chiều dọc để phân biệt khu các khu vực "tiền" và "hậu" của ngôi nhà.

Toàn bộ phần gỗ của mái nhà đều làm bằng gỗ chua. Tất cả gỗ của phần mái và phần cột, kèo, xà... đều là gỗ tốt có tuổi đời hàng trăm năm mà mối mọt không thể xâm nhập, đục phá.

Toàn bộ phần gỗ của mái nhà đều làm bằng gỗ chua. Tất cả gỗ của phần mái và phần cột, kèo, xà... đều là gỗ tốt có tuổi đời hàng trăm năm mà mối mọt không thể xâm nhập, đục phá.

Bên trái ngôi nhà vẫn còn dấu tích của "bể cạn" dùng để chứa nước theo kiểu nhà xưa. Chênh lệch nhiệt độ trong nhà với ngoài trời luôn ở mức lệch 10 độ C nên đông ấm, hè mát.

Bên trái ngôi nhà vẫn còn dấu tích của "bể cạn" dùng để chứa nước theo kiểu nhà xưa. Chênh lệch nhiệt độ trong nhà với ngoài trời luôn ở mức lệch 10 độ C nên đông ấm, hè mát.

Những hoạ tiết chạm khắc tỉ mỉ được các tay thợ giỏi khắc vào ở hệ thống kèo, cột, đòn tay.

Những hoạ tiết chạm khắc tỉ mỉ được các tay thợ giỏi khắc vào ở hệ thống kèo, cột, đòn tay.

Ngoài 3 gian chính của ngôi nhà, hai đầu nhà là hai hành lang nối phần tiền-hậu ngôi nhà để tiện bề đi lại

Ngoài 3 gian chính của ngôi nhà, hai đầu nhà là hai hành lang nối phần tiền-hậu ngôi nhà để tiện bề đi lại

Ngói lợp của ngôi nhà là loại ngói xếp, ngói vảy 2 lớp có tác dụng che mưa che nắng rất tốt, tuổi thọ hàng trăm năm.

Ngói lợp của ngôi nhà là loại ngói xếp, ngói vảy 2 lớp có tác dụng che mưa che nắng rất tốt, tuổi thọ hàng trăm năm.

Hệ thống cột, kèo và đòn đỡ của ngôi nhà được thiết kế rất kỳ công.

Hệ thống cột, kèo và đòn đỡ của ngôi nhà được thiết kế rất kỳ công.

Bao phủ ngôi nhà là hệ thống tường được xây bằng đá ong, trộn vữa từ mật mía xỉ đá, cát.

Bao phủ ngôi nhà là hệ thống tường được xây bằng đá ong, trộn vữa từ mật mía xỉ đá, cát.

Những họạ tiết rất cầu kì được các tay thợ giỏi chạm vào các cột, kèo, rường, xà...

Những họạ tiết rất cầu kì được các tay thợ giỏi chạm vào các cột, kèo, rường, xà...

Có người trả giá ngôi nhà ông Cúc 3 tỷ, nhưng ông không bán mà để lại cho con cháu sau này.

Có người trả giá ngôi nhà ông Cúc 3 tỷ, nhưng ông không bán mà để lại cho con cháu sau này.

Thanh Hà (Theo Zing)