Người bị chấn thương sọ não nên ăn gì?
Bệnh nhân bị chấn thương não cần được bổ sung dinh dưỡng càng sớm càng tốt ngay sau khi xảy ra chấn thương. Trước đây, theo cách chữa trị truyền thống, bệnh nhân sẽ được cung cấp các chất dinh dưỡng trong vòng một tuần sau khi chấn thương. Tuy nhiên, những nghiên cứu khoa học mới nhất cho thấy bệnh nhân bị chấn thương não cần phải được cung cấp chất dinh dưỡng sớm hơn, nhờ đó mà não và cơ thể sẽ được hồi phục tốt hơn. Mặt khác, nếu cơ thể nạn nhân được nhận ít calorie thì tần suất tử vong sẽ cao. Cần lưu ý là loại chất dinh dưỡng, kích cỡ và cách thức chuyển vào cơ thể sẽ được quyết định bởi các chuyên gia y tế. Dưới đây là những chất dinh dưỡng thiết yếu:
Omega-3
Các axít béo omega-3 vốn rất quan trọng đối với tế bào não và có nhiều trong cá, dầu cá, dầu hạt lanh, tảo, quả óc chó... Một nghiên cứu thực hiện vào năm 2011 đã được đăng tải trên chuyên san Neurosurgery cho thấy bổ sung omega-3 cho những con chuột bị chấn thương não sẽ giúp bảo vệ dây thần kinh khỏi bị hư hại nhiều hơn sau chấn thương. Bổ sung omega-3 rất hữu ích ngay sau khi chấn thương và trong khoảng thời gian dài chờ hồi phục.
Amino Acid
Protein vốn được sử dụng cho sự tăng trưởng, sửa chữa, duy trì chức năng cho hầu như tất cả mô trong cơ thể và được “biên soạn” bởi các amino acid. Các amino acid trong não có liên quan mật thiết trong việc duy trì ở mức bình thường những chất dẫn truyền thần kinh trong não. Nhiều nhà nghiên cứu ở ĐH Y khoa Pennsylvania (Mỹ) đã phát hiện rằng các amino acid như leucine, isoleucine, valine sẽ bảo toàn chức năng nhận thức ở những con chuột bị chấn thương não. Nguồn amino acid dồi dào nhờ vào những protein có ở thịt gà nạc, cá, các loại đậu que, đậu đũa, đậu Hà Lan…
Những loại thực phẩm khác dành cho người bị chấn thương sọ não
Bệnh nhân bị chấn thương não cần được cung cấp những khẩu phần ănnhiều trái cây, rau cải… Tránh những loại thức ăn có chứa chất béo bão hòa, các chất béo hydrogen hóa, thức ăn có chứa nhiều sodium (natri) vì những loại thực phẩm này càng làm tăng tần suất rủi ro bị đột quỵ.
Cũng nên lưu ý rằng bệnh nhân cần ăn những loại thức ăn giàu vitamin và khoáng tố, một vài loại dưỡng chất vô cùng quan trọng cho chức năng của não như choline vốn rất quan trọng cho việc hình thành các chất dẫn truyền thần kinh. Chất dẫn truyền thần kinh là những chất giúp truyền đi tín hiệu ở não. Choline được tìm thấy nhiều ở trứng, đậu phộng…
Nước
Nước rất quan trọng cho những nạn nhân bị chấn thương não. Một nghiên cứu được công bố trong chuyên san Brain Mapping số tháng 1-2011 cho thấy tình trạng mất nước làm thay đổi cấu trúc vật lý của não. Mất nước cũng làm suy yếu chức năng não, làm cho bệnh nhân khó tập trung và cảm thấy chậm chạp. Tuy nhiên, liều lượng nước cần tiêu thụ mỗi ngày cho một bệnh nhân bị chấn thương não cần phải được sự chỉ dẫn của bác sĩ.
Các món ăn cho người bị chấn thương sọ não
Sau tai nạn, các bệnh nhân chấn thương sọ não thường lâm vào tình trạng suy nhược thần kinh với các biểu hiện đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, ù tai, mất ngủ, trí nhớ giảm sút… Do đó việc sử dụng các món ăn bài thuốc cũng có vai trò quan trọng để giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và khỏe mạnh hơn. Sau đây là một số món ăn bài thuốc cụ thể:
Bài thuốc 1: Hạt sen (cả tâm) 50 g sao vàng, tán bột; long nhãn 30 g, đường phèn vừa đủ; nấu thành chè, chia ăn vài lần trong ngày. Món ăn này có công dụng bổ hư, dưỡng tâm, an thần, dùng cho người bị mất ngủ, hồi hộp, đánh trống ngực, dễ bị kích động… do chấn thương sọ não.
Bài thuốc 2: Chim bồ câu 1 con làm sạch bỏ ruột, long nhãn, long vải, hạt sen, rượu vang mỗi thứ 10 g, kỷ tử 5 g, đường phèn 15 g. Tất cả hầm thật nhừ, chế thêm gia vị, chia ăn vài lần. Thuốc có công dụng bổ ngũ tạng, an thần, ích trí, dùng cho người suy nhược cơ thể, hay đau đầu, mất ngủ, trí nhớ giảm sút sau chấn thương sọ não.
Bài thuốc 3: Óc heo 100g, tỏi 20g bỏ vỏ thái vụn, gia vị vừa đủ. Tất cả đem hầm cách thủy, khi chín cho thêm chút dầu thực vật, chia ăn vài lần trong ngày. Công dụng: Kiện não, an thần, ích trí; dùng cho người sau chấn thương bị mất ngủ, hoa mắt chóng mặt, hay quên, hay mộng mị.
Bài thuốc 4: Đầu cá chép 1 cái, bạch chỉ 6 g, đường đỏ 20 g. Tất cả đem hầm nhừ, lấy nước uống. Dùng cho người tâm thần bất an, hay đau đầu, chóng mặt sau chấn thương sọ não.
Bài thuốc 5: Lá sen 6g, kim ngân hoa 6g, vỏ dưa hấu 6g, hoa đậu ván trắng 6g, vỏ quả mướp 6g. Tất cả đem sắc nước uống thay trà trong ngày. Công dụng thanh tâm, an thần định huyễn; dùng cho người hay bị hoa mắt, chóng mặt, có cảm giác nóng trong ngực, nóng lòng bàn tay, bàn chân, đại tiện táo, tiểu tiện vàng đỏ.
Lưu ý: Bệnh nhân nên tránh các chất kích thích (như cà phê, trà đặc, rượu, bia, thuốc lá) và các thức ăn khó tiêu. Đồng thời chú ý rèn luyện sức khỏe hợp lý theo thể trạng và vệ sinh cá nhân cũng như giữ tinh thần luôn lạc quan, vui vẻ.
