Bệnh viêm phổi do nhiều loại vi rút thường trú đường hô hấp có thể gây bệnh như Adenovirus, Rhinovirus, Coronavirus, vi rút hợp bào hô hấp (gọi tắt RSV) hoặc vi rút á cúm. Nguyên nhân thường gặp do vi rút ở nhóm trẻ dưới 5 tuổi chiếm khoảng 70 – 80%. Ở nước ta viêm phổi thường gặp nhất là viêm phổi do vi khẩn Hib (vi khuẩn Hemophilus influezae týp b) và vi khuẩn phế cầu trùng có tên khoa học là Streptococcus pneumoniae, ngoài ra còn một số những loại vi khuẩn khác cũng góp phần gây bệnh viêm phổi ở trẻ như tụ cầu, liên cầu tan máu bê ta nhóm A, vi khuẩn Klebsiella...
Trẻ em bị viêm phổi cũng có thể do nhiễm vi nấm hoặc ký sinh trùng tuy nhiên với tỷ lệ rất thấp. Đường xâm nhập của tác những nhân gây bệnh viêm phổi phần lớn qua đường hô hấp như viêm mũi, viêm họng, viêm VA, viêm a mi đan hoặc qua đường máu như trẻ bị mụn nhọt da, chốc lở...
Thông thường do sức đề kháng kém nên giai đoạn thời tiết chuyển mùa mưa nắng thất thường, do sức khỏe suy yếu, khả năng thích nghi kém nên người cao tuổi rất dễ mắc các bệnh về đường hô hấp, trong đó có viêm phổi. Trẻ nhập viện do viêm phổi tăng cao 1,4 triệu trẻ em tử vong vì viêm phổi và tiêu chảy mỗi năm.
Trẻ em bị viêm phổi do nhiễm vi nấm hoặc ký sinh trùng
Nguyên nhân viêm phổi có rất nhiều do vi sinh vật (vi khuẩn, virut, vi nấm), do khói bụi (môi trường ô nhiễm, khói bếp, thuốc lá, thuốc lào) hoặc ít vận động, nằm lâu do liệt…
Viêm phổi ở người cao tuổi cũng rất nguy hiểm. Nguyên nhân là các vi khuẩn, vi rút sẵn có ở mũi, họng. Lợi dụng lúc cơ thể đang suy yếu vì nhiễm lạnh, sức đề kháng của cơ thể suy giảm chúng tấn công vào đường hô hấp và gây bệnh. Điển hình là vi khuẩn phế cầu và một số vi rút đường hô hấp, vi nấm. Trong một số trường hợp, bệnh viêm phổi bị lây bệnh ngay trong bệnh viện (nhiễm khuẩn bệnh viện) do đi khám bệnh hoặc nằm viện điều trị một bệnh nào đó. Đáng lo ngại nhất là người cao tuổi mắc bệnh viêm phổi mà tác nhân gây bệnh là vi rút, bởi vì với vi rút thì hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.
Khi người lớn tuổi bị bệnh viêm phổi, bệnh không sốt cao, thậm chí không sốt, nhất là những người tuổi cao, sức yếu, lú lẫn, ít vận động hoặc đi lại khó khăn, ăn uống thất thường. Dấu hiệu của viêm phổi ở người cao tuổi rất khác so với người trẻ. Bệnh nhân thường có một số triệu chứng điển hình như thở nhanh nông, đôi khi có thở rít, cánh mũi phập phồng. Ho là triệu chứng hay gặp nhất, đặc biệt là ở những người cao tuổi có bệnh mạn tính về đường hô hấp (viêm họng mạn tính, giãn phế quản, hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính).
Ho có đờm lỏng hoặc đặc quánh, một số trường hợp có dính một ít máu do mao mạch bị vỡ ra, có một số ít trường hợp không ho. Ngoài ra còn tức ngực và khó thở nhẹ. Người bệnh thường có dấu hiệu mất nước môi khô, lưỡi trắng, má hóp, da nhăn nheo.
Đối với cả trẻ em và người cao tuổi tuyệt đối không được tự ý dùng kháng sinh khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
