Do nhiều gia đình vẫn có thói quen gói bánh chưng, bánh tét với số lượng nhiều, để ăn dài ngày trong dịp Tết rất dễ bị mốc. Nhưng vì tiếc của, phát hiện bánh mốc vỏ, nhiều người lại gọt bỏ phần ngoài của bánh rồi rán lên ăn. Tốt nhất không nên ăn những thực phẩm đã bị mốc như vậy. Tất cả các thực phẩm đã mốc đều sinh ra độc tố Aflatoxin. Loại độc chất này có thể gây nên những ảnh hưởng bất lợi cho con người qua một thời gian dài tích tụ Aflatoxin từ thực phẩm. Vì thế, chúng ta không nên tiếc mà cần mạnh dạn vứt bỏ những thực phẩm đã bị nấm mốc, tuyệt đối không ăn.
Dưới đây là lời khuyên dành cho bạn để có thể bảo quản bánh chưng được lâu mà vẫn đảm bảo an toàn thực phẩm:
Khi làm bánh:
- Lá bánh phải rửa kĩ và để ráo nước hoặc gói bằng lá dong đã được luộc rồi thì bánh để được lâu hơn.
- Sau khi nấu chín, bạn nên rửa bánh lại bằng nước sạch.
- Ép bằng vật nặng để bánh ém chặt lại hơn.
- Khi bánh mới vớt ra lò còn nóng thì chúng ta nên treo bánh nơi thoáng mát, chờ cho bánh nguội, Tránh để bánh trong túi nilong, trong tủ vì như thế bánh sẽ bị hầm hơi và mau hỏng.
Bảo quản:
- Sau khi hoàn tất công đoạn ép bánh, bánh được treo lên chỗ khô ráo trong nhà để bảo quản. Cần treo bánh ở nơi thoáng mát, không bụi bặm, ẩm thấp để tránh bị mốc và ôi thiu.
- Thời gian sử dụng bánh chưng, bánh tét trong vòng 2-3 ngày. Nếu chúng ta muốn sử dụng lâu hơn nên cho bánh vào tủ lạnh.
- Cần để nguyên lá gói vào tủ lạnh, ăn đến đâu cắt đến đó, phần mặt cắt, lấy giấy nilông bao kín lại. Nếu bánh có hiện tượng lại gạo (bánh cứng) bạn nên luộc, chiên hoặc hấp lại.
- Nhiều vùng trước đây còn đưa bánh xuống ngâm dưới ao hoặc giếng nước để bảo quản vì cho rằng lá bánh với nhựa của gạo khi nấu là lớp màng ngăn nước lọt vào, nhưng thực tế cách này càng làm hỏng bánh.
Cách bảo quản thực phẩm an toàn
Thực phẩm ngày Tết thường được mua và dự trữ để ăn nhiều ngày nên rất dễ bị ôi thiu, lên mốc (nhất là các loại đồ nguội, bánh chưng). Chính vì vậy việc bảo quản các món ăn ngày Tết rất quan trọng, nếu không có thể gây ngộ độc, rối loạn tiêu hóa… ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe.
Đối với thực phẩm sống
Ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa không có điều kiện để bảo quản, người dân thường áp dụng các biện pháp bảo quản thực phẩm truyền thống như sấy khô, hun khói, ướp muối…
Để sấy khô, thịt có thể được ướp muối gia vị, thái mỏng để trên giá, treo gác bếp hoặc sấy khô. Nhiệt độ lý tưởng cho sấy khô là 50 - 60 độ C.
Nếu phơi cá ngoài nắng cần được che phủ để tránh ruồi bọ hoặc vi khuẩn xâm nhập. Sau đó, cần để ở nơi thoáng mát, khô và không có ánh sáng.
Hun khói (treo gác bếp) là phương pháp bảo quản thực phẩm cổ điển.
Hun khói ngăn không cho vi khuẩn xâm nhập vì lớp ngoài của thịt, cá được phủ bởi một lớp mỏng formaldehyd hoặc phenol.
Muối có tác dụng diệt khuẩn rất tốt. Thực phẩm có thể được ướp khô hoặc ướt tùy theo chất ướp lỏng hay đặc.
Nếu có điều kiện, thực phẩm sau khi mua về cần làm sạch và bảo quản ở ngăn đá để có thể giữ được lâu ngày. Sau khi làm sạch, chia thành từng phần cho vào hộp, túi nilông buộc kín cất vào ngăn đá, khi cần chế biến món ăn nào có thể tiện lấy ra, rã đông và sử dụng.
Với rau, nếu muốn bảo quản được lâu, thì không nên rửa mà nhặt bỏ lá rau sâu, lá dập, cắt bỏ phần rễ để chỗ thoáng mát. Nếu có tủ lạnh, rửa sạchrau rồi để ráo nước và cho vào bao xốp buộc kín rồi để ở ngăn mát tủ lạnh (5 độ C). Trái cây rửa sạch để ráo, cho vào túi buộc kín trước khi cất tủ lạnh.
Đối với thức ăn chín
Dưới đây là cách bảo quản một số món ăn ngày Tết:
Lạp sườn: Để có thể giữ được lâu hãy lấy một cái hộp lớn, đặt vào giữa một cốc rượu trắng rồi xếp lạp sườn xung quanh. Hương rượu tỏa ra sẽ ngăn ruồi, muỗi, kiến rất hiệu quả, nhờ đó lạp sườn trong và sau Tết vẫn rất thơm ngon.
Các loại mứt: Các loại mứt và trái cây khô thường chứa nhiều đường nên rất dễ chảy nước, làm mất ngon và dễ bị mốc. Muốn bảo quản được lâu, cần để vào lọ đậy kín, ăn đến đâu lấy đến đó, không nên dồn những đồ ăn chưa hết vào trở lại lọ. Những thực phẩm này cũng không nên cất vào tủ lạnh vì khi bỏ ra ngoài rất dễ hút ẩm, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm mốc phát triển.
Dưa hành, củ kiệu: Khi cắt gốc, nhớ không cắt vào phần củ. Sau khi rửa để củ thật ráo nước, nếu không sẽ dễ bị hỏng. Đun sôi thật kỹ nước ngâm. Lượng muối vừa đủ, không quá nhạt thì sẽ để được lâu và không nổi váng trên bề mặt. Có thể mang cả vại dưa hành ra phơi nắng, dưa sẽ giòn và bảo quản được lâu hơn.
Tránh để gần các đồ ăn tươi sống. Bảo quản, lưu trữ thức ăn đúng cách, đun thật sôi khi lấy thực phẩm chín ra ăn, bảo quản kỹ càng nhóm thực phẩm ăn lạnh… thì sẽ hạn chế được nguy cơ ngộ độc thực phẩm trong ngày Tết.
Tuy nhiên, tốt nhất không nên tích trữ quá nhiều thực phẩm trong những ngày Tết làm thức ăn kém ngon, dễ hỏng gây lãng phí và ảnh hưởng đến sức khỏe.
