1. Di truyền, lùn có tính gia đình
Con cái là sự phản ánh của bố mẹ. Bố mẹ thấp thường con cũng có chiều cao dưới trung bình và ngược lại. Chiều cao khi trưởng thành của trẻ có thể tính được từ chiều cao trung bình của cha mẹ.
2. Chậm tăng trưởng do thể tạng, còn gọi là chậm dậy thì
Trẻ chậm tăng trưởng vào giai đoạn trước dậy thì thường thấp hơn các bạn cùng lớp. Tuy nhiên trẻ sẽ đạt được chiều cao bình thường khi trẻ kết thúc giai đoạn dậy thì.
3.Thiếu nội tiết tố tăng trưởng (hay hormone tăng trưởng)
Cơ thể sản xuất hormone tăng trưởng không đủ sẽ dẫn đến thiếu hormone tăng trưởng. Tình trạng này có thể xảy ra ở bất kỳ thời điểm nào trong đời, xuất phát từ nguyên nhân bẩm sinh hoặc do tổn thương tuyến yên, chấn thương đầu, u não hoặc nhiễm trùng dạng viêm màng não và viêm não… Một số trường hợp thiếu hormone tăng trưởng không xác định được nguyên nhân.
4.Suy tuyến giáp
Các hormone tuyến giáp tác động trực tiếp lên sự tăng trưởng và chuyển hóa. Cơ thể tiết không đủ hormone này có thể gây chậm tăng trưởng.
5.Thai nhi suy dinh dưỡng
Những thai nhi suy dinh dưỡng khi sinh ra sẽ bị nhẹ cân. Tình trạng này còn gọi là suy dinh dưỡng trong tử cung.
6. Sang chấn về tâm lý
Trẻ bị ngược đãi, lạm dụng... có thể bị ảnh hưởng đến tăng trưởng. Trẻ cần có một môi trường nuôi dưỡng lành mạnh để đạt được sự tăng trưởng tốt.
7.Loạn sản sụn và xương
Trẻ thường có vẻ bề ngoài thất thường, chân ngắn, tay ngắn, cổ tay, cổ chân bè, hộp sọ bất thường...
8.Thuốc
Trẻ thấp còi có thể là hậu quả của việc sử dụng thuốc khi người mẹ đang mang thai
.9.Dinh dưỡng kém
Dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng trong sự tăng trưởng của trẻ. Trẻ suy dinh dưỡng mạn tính sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao.
Một số trường hợp không xác định được nguyên nhân chậm tăng trưởng chiều cao. Những trẻ như vậy gọi là thấp vô căn.
Tiến sĩ Khánh khuyên phụ huynh nên chú ý theo dõi sát quá trình phát triển chiều cao của con trẻ. Khi thấy có bất thường, nên đưa bé đến bệnh viện khám ngay. Tùy theo nguyên nhân, bác sĩ có thể tư vấn biện pháp can thiệp phù hợp để cải thiện chiều cao cho trẻ.
Hormone tăng trưởng là yếu tố quan trọng cho sự phát triển toàn diện của trẻ em và quyết định về chiều cao. Chậm tăng trưởng chiều cao do thiếu hormone tăng trưởng, trẻ cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời trước tuổi dậy thì mới có thể mang lại hiệu quả tối ưu. Tỷ lệ thiếu hormone tăng trưởng ước tính chiếm khoảng 1/4.000 đến 1/10.000 bé.
Ở Việt Nam những năm gần đây, việc chuẩn hóa quy trình chẩn đoán và điều trị chậm tăng trưởng chiều cao bằng hormone tăng trưởng đã được quan tâm và ngày càng phát triển. Điều trị không chỉ áp dụng cho trẻ chậm tăng trưởng chiều cao do thiếu hormone tăng trưởng mà còn được chỉ định trong trường hợp khác như hội chứng Turner, bệnh thận mạn, trẻ sinh ra nhỏ hơn so với tuổi thai…
Lưu ý, để việc điều trị hormone đạt hiệu quả tối ưu, cần tiến hành đúng thời điểm, đúng liều lượng. Trẻ nên được phát hiện sớm và điều trị trước tuổi dậy thì, tốt nhất trong khoảng độ tuổi 4-13 tuổi. Nếu qua “thời gian vàng” này, các sụn xương của trẻ đóng lại, dùng hormone tăng trưởng không còn tác dụng.
10.Thiếu máu
Một số bệnh thiếu máu, chẳng hạn như thiếu máu hồng cầu lưỡi liềm, gây chậm phát triển.
