1. Bày hoa quả còn ướt
Sau khi mua hoa quả về nhà, các gia đình hay có thói quen rửa sạch sẽ trước khi mang lên bàn thờ. Nhưng nếu quả vẫn còn ướt mà đã vội xếp vào mâm ngũ quả thì chúng sẽ dễ bị thối hoặc héo do vẫn còn đọng nước…
Nếu để những quả đang chín đẹp lên mâm ngũ quả, sau vài ngày Tết nó sẽ bị chín quá, lá héo, vỏ nứt thu hút ruồi muỗi, bọ lui tới làm ổ từ đó làm vẩn đục nơi thờ cúng… Thay vào đó bạn chỉ nên bày các loại quả xanh, có thể giữ lâu trên bàn thờ mà thôi…
Chính vì vậy chỉ nên dùng khăn lau khô từng loại quả trước khi mang đi thắp hương. Nếu bưởi bị ố vàng hay mốc xanh, bạn có thể hòa chút nước vôi sạch, thấm vào khăn lau đều sẽ cho vỏ bưởi vàng mà không lo đọng nước, héo bưởi.
2. Bày trái cây quá chín
Mâm ngũ quả thường được bày từ 27, 28 Tết trở đi (tùy theo mỗi gia đình) đến hết lễ hóa vàng (khoảng 3 Tết), do đó bạn không thể bày hoa quả quá chín ngay từ đầu được.
3. Bày hoa quả, thực phẩm khác lên mâm ngũ quả
Đã gọi là ngũ quả thì phải có đủ năm loại quả. Nhưng tùy theo quan niệm của từng vùng, từng địa phương và do mùa xuân hoa trái khác nhau, nên mâm ngũ quả cũng khác nhau như: chuối, bưởi, phật thủ, dưa hấu, cam, quýt, dừa, na,…
Và người ta có thể đặt nhiều hơn 5 loại quả lên mâm ngũ quả. Tuy nhiên không nên bày hoa hay bánh kẹo chung lên mâm ngũ quả bởi như vậy được coi là phạm úy, đắc tội với bề trên, thánh thần.
Nếu muốn bày hoa và bánh kẹo chỉ nên để bên cạnh mâm ngũ quả mà thôi.
4. Bày quả có gai
Nhiều người cho rằng, bày mâm ngũ quả chỉ cần thành tâm là được. Điều này cũng không hoàn toàn sai. Tuy nhiên, cần phải tránh những loại quả có gai nhọn như mít, sầu riêng, dứa… là những loại quả kiêng kỵ đặt trên mâm ngũ quả ngày Tết.
Theo quan niệm của người xưa, ban thờ là nơi thiêng liêng không nên để những gì quá nặng mùi, sắc nhọn. Do đó, khi sắp lễ cúng, bạn nên chọn những trái cây có mùi thơm nhẹ nhàng, thanh mát là được.
5. Bày hoa quả giả lên mâm ngũ quả
Dù thành tâm là chính nhưng gia chủ tuyệt đối không nên đặt hoa quả giả lên thờ cúng. Theo quan niệm tâm linh của người Việt, việc bày hoa quả giả trên bàn thờ trong những ngày này vừa không tôn trọng thần linh, gia tiên, vừa không có lợi cho phong thủy.
Gia chủ nên chọn những loại hoa quả thật mang ý nghĩa tốt lành, đủ màu sắc để đặt lên mâm ngũ quả.
Những cấm kỵ và lưu ý khi bày mâm ngũ quả
Nhiều gia đình thường có thói quen bày hoa quả giả trên bàn thờ vì vừa tiết kiệm chi phí, vừa để được lâu. Tuy nhiên, theo chuyên gia phong thủy Nguyễn Mạnh Linh , việc bày đồ giả trên bàn thờ là điều cấm kỵ. Mặc dù giá có đắt hơn, nhưng hoa thật, quả thật thể hiện được sự chân thành, thành kính của con cháu.
“Các loại quả sử dụng trên mâm ngũ quả cần phải sạch, tươi tắn và có mùi thơm. Điều đáng lưu tâm là mâm ngũ quả ngày Tết sẽ để lâu hơn bình thường. Do đó, không chọn loại chín quá vì sẽ nhanh hỏng, nhưng cũng không được chọn quả quá xanh. Hoa quả nên có độ xanh chín phù hợp, đừng chạy theo hình thức mà không chú trọng đến chất lượng. Thêm nữa, hoa quả mua về cũng cần bày cẩn thận, trang trọng, không nên để vào tủ lạnh hay vứt lăn lóc góc bếp rồi đến tối 30 mới mang ra đặt lên bàn thờ”, chuyên gia phong thủy đưa ra lời khuyên.
Gần đây, nhiều người còn sa đà vào tâm linh không cần thiết như đếm nải chuối có quả lẻ mới mua hay tổng số quả trên mâm ngũ quả phải hợp với mệnh gia chủ… Chính sự suy luận quá đà này làm mất quá nhiều thời gian để chọn ngũ quả trang trí.
Chuyên gia Nguyễn Mạnh Linh cho rằng: “Mâm ngũ quả không chỉ bó buộc trong 5 loại quả nữa mà có thể bày đến 8, 9 hay thậm chí là 10 loại quả, số quả là chẵn hay lẻ cũng không quan trọng. Tuy nhiên, bài trí mâm ngũ quả là một tín ngưỡng dân gian, thể hiện lòng thành của con cháu với tổ tiên nên cũng cần có những quy tắc không được phạm phải, chẳng hạn như không được đặt thêm hoa hoặc thực phẩm gì lên mâm ngũ quả”.
*Bài viết chỉ mang tính tham khảo
Tác giả: