6 tướng quý của người ở tầng thứ cao
1. Đoan trang, phúc hậu
Người quân tử trọng vẻ uy nghiêm và các loại nghi thức, đứng có tướng đứng, ngồi cũng có tướng ngồi. Tục ngữ có câu rằng: Nam rung người thì nghèo, nữ rung người thì bần tiện. Ngồi cũng không ngay thẳng, mình lắc chân rung là tướng bần tiện.
Cổ nhân cho rằng dáng đi thanh thoát, trầm ổn là tướng quý, đi đường vội vã, chân không chạm đất thì chẳng thể phát đạt.
Còn có một kiểu đi “uốn éo như rắn”, không đi theo một đường thẳng, mà lắc qua lắc lại, hoặc nhảy tưng tưng như chim khổng tước. Cổ nhân cho rằng đây là tướng suy vong, sẽ nghèo khó cả đời.
2. Cung kính lễ phép
Đối với người thì khiêm nhường, hoà ái, không tự ti, cũng không cao ngạo, lời nói cử chỉ cung kính mà lễ độ.
Cổ nhân có câu: “Dẫu làm người thế nào thì cũng không thể ỷ thế mà ức hiếp người khác, dẫu học hành tới trình độ nào cũng không được có tâm bất cẩn”.
Làm người khiêm nhường, giản dị thì người người mến yêu, kẻ ngông cuồng tự đại, thô lỗ, vô lễ thì người người ghét bỏ.
3. Làm việc có thuỷ có chung
Dẫu là việc lớn hay việc nhỏ cũng đều phải làm có đầu có cuối, có thuỷ có chung, kiên trì đến cùng.
Có câu rằng viết văn cần có lý lẽ thấu đáo và tính logic. Điều này phản ánh đầu óc thông suốt của một người. Vậy nên khi xử lý công việc họ cũng biết phân nặng nhẹ, gấp hay không. Dẫu họ bận cũng không loạn, gấp cũng không hoảng.
4. Lương thiện, thương xót người khác
Lương thiện là “quý tướng” lớn nhất của con người. Nếu một người tâm không chính thì những việc khác cũng chẳng đáng được nhắc tới.
Thương xót chúng sinh, biết ơn người khác chính là “tâm tồn tế vật” (tâm làm lợi cho vạn vật) mà cổ nhân nói tới. Quan tâm tới người khác, thiện đãi vạn vật thì tấm lòng cũng thật lớn lao. Vậy nên mới gọi là “đại nhân có tấm lòng đại lượng”. Một người chỉ biết nghĩ đến chút lợi ích cỏn con của bản thân sẽ chẳng thể có tương lai tươi sáng.
5. Thành thực thủ tín
Thành thực là cái gốc làm người. Người quân tử phải biết trọng lời hứa, nói lời phải giữ lấy lời, làm việc phải đáng tin cậy.
Những kẻ cất lời như mây vờn núi, lúc thì “rồng đuổi heo”, lúc lại “heo đuổi rồng”, làm việc thì chỉ tay năm ngón, vừa là bạn hữu hảo, chớp mắt đã trở mặt không nhận mặt nhau thì chẳng đáng tin. Người yêu nên phúc, người ghét nên hoạ. Vậy nên cuối cùng người chịu thiệt lại là chính bản thân họ mà thôi.
6. Khoáng đạt tự tại
Lòng người ấm lạnh, thế thái đổi thay, thế sự thường chẳng như ý nguyện. Nhìn thấu và coi nhẹ cõi hồng trần thì tâm khoáng đạt, tâm thái bình hoà thì tự tại, an nhiên.
“Chẳng vì ngôi cao mới sinh ta,
Đài vàng ngôi báu cũng bỏ qua.
Dám hỏi điều chi lòng mong muốn,
Cười ngắm lá thu dưới tuyết hoa”.
Chỉ người có tu dưỡng mới trở thành người cao quý
1. Làm một người chân thật
Lão Tử giảng: “Thượng thiện nhược thủy”, ý nói thiện cao nhất là nước. Một người muốn giữ được bản thân giống như đặc tính cao đẹp của nước thì trước hết phải chân thật.
Bản tính chân thật là kho báu trời sinh của mỗi người. Một người có bản tính chân thật, tấm lòng chân thành thì khi đối xử với người nhà sẽ đạt đến mức “chí thân, chí hiếu, chí tình, chí thâm, ” (thân nhất, hiếu thảo nhất, yêu thương nhất và sâu sắc nhất). Còn khi đối với bạn bè, họ sẽ không có tâm tính toán, mưu mô mà luôn trong sáng vô tư và hết lòng. Đối với người khác, họ sẽ có thể khoan dung rộng lượng, không so đo thiệt hơn. Đối với sự vật, họ có thể tự tìm được niềm vui ở trong ấy.
2. Làm một người tự điều chỉnh bản thân
Người xưa có câu: “Thư kiến hiền học cung hành, quan ái dân nghiệp chủng đức”, ý nói người đọc sách mà không tu dưỡng đức, thì chỉ là nô lệ của chữ. Làm quan mà không thương yêu che chở dân thì chỉ là cường đạo mặc áo mũ chỉnh tề. Dạy tri thức mà không tán thành thực hành thì chỉ như hòa thượng thuận miệng tụng kinh mà không ngộ Pháp. Người tạo dựng sự nghiệp mà không chú trọng tu dưỡng phẩm hạnh đạo đức thì cũng chỉ như đóa hoa nở, trong nháy mắt sẽ héo tàn.
Tự điều chỉnh, hạn chế, ước thúc bản thân chính là trân quý bản thân mình một cách thực sự, là một loại đạo đức cao thượng. Người tự kiểm soát được bản thân sẽ không ngông cuồng dựa vào thế lực, không bị cám dỗ bởi sự tình bên ngoài. Trong lòng họ luôn vững như dãy trường thành, có thể ngăn chặn được sóng cao vạn trượng.
Người tự điều chỉnh, hạn chế, ước thúc được bản thân có thể thẳng thắn đối mặt với chính mình. Người ấy có thể dùng tâm thuần khiết để đối đãi với người khác, hiệp nghĩa khi kết giao bạn bè, giữ được chính nghĩa, không thiên vị, có thể ngẩng đầu đứng ngạo nghễ, hiên ngang như cây trúc. Người ấy, khi đối mặt với muôn hình muôn vẻ sự hấp dẫn thì tâm không động, mắt không say mê, miệng không tham. Sở dĩ người ấy có thể làm được những điều ấy, bởi vì họ luôn có lòng tự tôn và tự tin vào bản thân mình.
3. Làm một người giữ được sự tĩnh lặng
“Không quan tâm điều hơn lẽ thiệt, ngắm trước sân hoa nở hoa tàn, tùy ý ra đi hay ở lại, nhìn khung trời mây tụ mây tan”. Tĩnh là một loại tâm bình thản, là một loại khí phách, một loại cảnh giới cao.
Người có thể thủ tĩnh chính là giữ được chí hướng, giữ được bản tâm, giữ được sự thanh bần, khí tiết của mình. Muốn “thủ tĩnh” cần phải tu dưỡng bản thân trở thành người mà ở ngoài thân thì không vướng bận, ở trong tâm thì an tĩnh.
Tâm không động mới có thể giữ vững được khí tiết. Tâm không động mới có thể bảo trì được chân ngã. “Tĩnh” không phải là im lặng, mà chính là ở trong động mà có thể giữ được tâm thái căn bằng. Nó là một loại trạng thái nội tâm, thông qua tự thân điều tiết mà có. Người có tâm bình tĩnh có thể nhảy thoát ra khỏi mọi sự mê hoặc của thế tục. Nó cũng có thể làm mất dần tham niệm và những chấp trước mê muội, từ đó mà trí được minh sáng ra.
4. Làm một người can đảm đối mặt với khó khăn
Lão Tử giảng: “Tri nhân giả trí, tự tri giả minh, thắng nhân giả hữu lực, tự thắng giả cường.” ý nói, kẻ biết người là khôn, kẻ biết mình là sáng, thắng người là kẻ có sức, tự thắng mình là kẻ mạnh.
Khốn cảnh không đáng sợ mà điều đáng sợ chính là mất đi lòng tự tin, mất đi ý chí của bản thân. Trong cuộc sống, phần lớn mọi việc đều không được như ý người mong muốn, cho nên ở vào hoàn cảnh khốn khó càng cần mọi người phải tự tán thưởng mình, khích lệ mình, tin tưởng vào chính mình, khẳng định mình. Làm được như vậy, chúng ta sẽ phát hiện ra rằng, sinh mệnh của chúng ta có một sức sống mới, khiến cho mỗi ngày, chúng ta đều là một sinh mệnh mới.
Mỗi người đều là riêng biệt, không giống với người khác, có vẻ đẹp riêng, ưu điểm riêng. Cuộc sống vốn là xinh đẹp như vậy, bầu trời vốn là trong xanh như vậy, điều cần thay đổi không phải là hoàn cảnh mà chính là tâm thái của bản thân mình.
Tác giả: