1. Dùng chiếc khăn để phân chia cấp bậc, địa vị
Những chiếc khăn quàng trên cổ của phụ nữ Thanh theo ghi chép để lại tại các vương triều quyền quý thường được gọi là "Long Hoa Lĩnh Cân", hay có thể gọi tắt là khăn Long Hoa.
Chiếc khăn Long Hoa được chọn làm phụ kiện điểm thêm cho hậu cung Thanh triều nói riêng, nguyên liệu được dùng để chế tạo thường là tơ lụa thượng hạng. Nó không xuất hiện ở bất cứ triều đại nào khác trong lịch sử Trung Quốc mà là phục sức đặc trưng của riêng phụ nữ Mãn Châu.
Khăn Long Hoa chủ yếu có màu trắng và thường được làm bằng tơ lụa, vì vậy chỉ những người giàu có ở thời nhà Thanh mới có thể sử dụng chúng.
Trong hậu cung Thanh triều khi đó, việc phân chia giai tầng, thứ bậc vốn rất được coi trọng. Vì vậy thay vì chỉ là một loại trang sức đơn thuần, khăn Long Hoa đã dần trở thành một vật biểu trưng cho địa vị của các phi tần, mỹ nữ.
Phàm là những người sở hữu thứ bậc khác nhau thì sẽ dùng những chiếc khăn bất đồng về hoa văn, hình vẽ và cả kích thước.
Cả Phi tần và cung nữ đều đeo chiếc khăn lụa trắng nhưng thiết kế của nó phụ thuộc vào cấp bậc của người sử dụng.
So với Phi tần bình thường, đương nhiên Long Hoa của Hoàng hậu và Thái hậu cũng được thiết kế đặc biệt hơn.
Hoàng hậu là "mẫu nghi thiên hạ", đứng đầu hậu cung, vì vậy hình thêu trên Long Hoa không phải chỉ là những bông hoa, chiếc lá bình thường mà được tự ý chọn cho mình một hoa văn độc nhất vô nhị, không ai có được.
Nhờ đó, khi Hoàng hậu bước trong Tử Cấm Thành, chiếc Long Hoa trở thành phụ kiện vô cùng bắt mắt và thể hiện được địa vị mà ai cũng phải nể trọng của chủ nhân.
Về phần Thái hậu, hình thêu trên Long Hoa thường là các chữ "Thọ" lớn, đại diện cho uy quyền tối cao của Thái hậu và mang ý nghĩa cầu chúc sống lâu trăm tuổi.
Theo đó, những người mới nhập cung chưa có danh phận cao thường chỉ được dùng khăn không có hình vẽ, hoa văn.
2. Bí mật phía sau những chiếc khăn Long Hoa
Về công dụng của những chiếc khăn Long Hoa, đa số các ý kiến cho rằng vai trò dễ thấy nhất của loại phụ kiện này là dùng để giữ ấm. Bởi mùa đông ở thành Bắc Kinh được đánh giá là tương đối khắc nghiệt.
Bên cạnh đó, có ý kiến cho rằng khăn Long Hoa rất được trưng dụng vào thời bấy giờ là nhờ sự đẹp mắt về phương diện thời trang mà nó đem lại.
Không khó để nhận thấy, các phi tử thời nhà Thanh khi xưa vốn rất coi trọng chuyện ăn mặc. Cũng bởi vậy việc tận dụng các loại trang sức để chưng diện cho bản thân từ sớm đã được họ hết sức coi trọng, và khăn Long Hoa cũng không phải ngoại lệ.
Tuy nhiên ngoài hai công dụng nói trên, loại khăn quàng cổ được ví như "vật bất ly thân" của phụ nữ quý tộc Mãn Châu thời kỳ này còn có một công dụng khác. Đó chính là tận dụng để làm… cổ áo!
Ít ai biết rằng vào đầu thời nhà Thanh, trang phục truyền thống của hoàng tộc Mãn Châu hầu hết đều thiết kế thành cổ tròn. Cũng bởi vậy mà những bộ xiêm y của họ vô tình đã sở hữu một nhược điểm hết sức khó tin là không có cổ áo.
Do đó, các phi tử vào thời đại này đã đeo khăn Long Hoa để tận dụng chúng làm cổ áo. Vì vậy có ý kiến cho rằng, nguyên nhân chủ yếu khiến loại khăn này trở thành vật bất ly thân phụ nữ hoàng tộc thời bấy giờ thực chất cũng chỉ nhằm để che giấu đi sự khuyết thiếu của trang phục mà thôi.
Dĩ nhiên, việc đeo thêm khăn Long Hoa chẳng những đem lại sự hoàn hảo cho lớp phục trang bên ngoài của họ mà còn tạo sự kín đáo, duyên dáng hơn cho phụ nữ vào thời kỳ này.
Từ những lý do trên đây, không khó để nhận thấy những chiếc khăn trên cổ của các phi tần thời nhà Thanh thực chất có thể xem như một thành phẩm sáng tạo đầy khôn khéo và tinh tế của cổ nhân xưa.
Tác giả: