Cách dọn bàn thờ, tỉa chân hương cuối năm để năm mới đón tài, rước lộc

Lau dọn bàn thờ cuối năm vào ngày và giờ nào?

Theo truyền thống, việc lau dọn bàn thờ thường được thực hiện vào sáng ngày 23 tháng Chạp mỗi năm. Trước khi bắt tay vào công việc, gia chủ sẽ thắp hương xin phép tổ tiên, sau đó rút hết toàn bộ chân hương, chỉ giữ lại ba chân nhang trong bát hương. Chân nhang đã rút sẽ được hóa cùng với tiền vàng, hoặc có thể hóa riêng, rồi đem tro ra sông.

Tuy nhiên, với nhịp sống bận rộn hiện nay, không phải ai cũng có thể thu xếp thời gian để thực hiện công việc lau dọn đúng vào ngày 23 âm lịch. Vì vậy, gia chủ có thể linh động tiến hành vào một ngày khác phù hợp, miễn sao thể hiện được tấm lòng thành kính.

Đặc biệt, trong năm 2024, có hai ngày được cho là thuận lợi để lau dọn bàn thờ, đó là:

Ngày 23 tháng Chạp: Đây là ngày lễ cúng tiễn ông Công ông Táo lên chầu trời, đánh dấu chuỗi nghi lễ thờ cúng cuối năm. Vì vậy, đây cũng là thời điểm phù hợp để các gia đình lau dọn bàn thờ, đặc biệt là vào buổi sáng, trước lễ cúng Táo quân.

Ngày 25 tháng Chạp: Ngày này được coi là đại cát, rất thích hợp cho các công việc tâm linh như lau dọn bàn thờ và tỉa chân nhang.

Nếu vì lý do bận rộn mà không kịp lau dọn bàn thờ vào ngày 23, bạn vẫn có thể thực hiện công việc vào các ngày sau đó. Quan trọng là khi tiến hành cúng Tất niên, bàn thờ phải được lau dọn sạch sẽ và bày biện đầy đủ.

Khung giờ tốt nhất để lau dọn bàn thờ: Các khung giờ thường được chọn là giờ Thìn (7h-9h), giờ Ngọ (11h-13h) và giờ Thân (15h-17h). Tuy nhiên, theo quan niệm dân gian, gia chủ nên tránh thực hiện vào lúc 12h trưa hoặc sau 18h để đảm bảo sự linh thiêng.

Cách thức và trình tự lau dọn bàn thờ đúng chuẩn

Chọn người thực hiện: Mặc dù ai cũng có thể lau dọn bàn thờ, nhưng nếu gia đình có người tinh tế, có tâm trong việc thờ cúng thì càng tốt.

Thỉnh lời xin phép: Trước khi lau dọn bàn thờ, người xưa thường tắm rửa sạch sẽ, chuẩn bị một đĩa hoa quả và thắp một nén hương để xin phép tổ tiên và thần linh. Hương tàn, khi ấy mới bắt đầu công việc lau dọn.

Cách tỉa chân hương cuối năm

Cuối năm, khi lau dọn bàn thờ, việc tỉa chân hương cũng rất quan trọng. Sau một năm, chân hương trong bát hương thường đầy, và việc tỉa chân hương sẽ giúp chào đón năm mới với nhiều may mắn và phát đạt. Đây là hành động thể hiện sự tôn kính và lòng thành kính đối với tổ tiên, thần linh, nhằm cầu mong một năm mới bình an, thịnh vượng.

Việc lau dọn bàn thờ cuối năm không chỉ là một nghi lễ quan trọng, mà còn là cách để gia chủ thể hiện sự thành kính và biết ơn đối với tổ tiên, cầu chúc một năm mới an lành.

Những lưu ý quan trọng khi lau dọn bàn thờ

Khi thực hiện việc lau dọn, người làm cần ăn mặc trang nghiêm và luôn giữ lòng thành kính. Tránh di chuyển bát hương khi lau dọn, bởi trong tín ngưỡng người Việt, bát hương được coi là nơi linh thiêng, là cầu nối giữa cõi trần và cõi âm.

Việc xê dịch bát hương tùy tiện có thể làm đứt sợi dây liên kết này, dẫn đến việc thiếu lòng thành và có thể mang lại điều không may. Để giữ bát hương cố định, bạn nên dùng một tay giữ, tay còn lại lau. Nếu cần di chuyển, hãy khấn xin và đặt bát hương về vị trí ban đầu. Lưu ý tương tự cũng áp dụng với các bức tượng thờ.

Nên sử dụng khăn, vải mới và chổi chuyên dụng để lau dọn bàn thờ, thể hiện sự tôn trọng và thành kính đối với tổ tiên, thần linh. Tránh sử dụng vật dụng đã qua sử dụng hoặc dùng cho công việc dọn dẹp hằng ngày, vì điều này không phù hợp với sự tôn nghiêm của không gian thờ cúng.

Dùng nước sạch hoặc nước thảo dược để lau dọn, bạn cũng có thể dùng rượu trắng pha với gừng giã nhuyễn hoặc nước nấu từ 5 loại thảo dược (quế, hồi, gỗ vang, đinh hương, bạch đàn).

Sau khi lau dọn xong, hãy sắp xếp lại bát hương, bài vị và đồ thờ cúng ngay ngắn. Nếu cần thay trái cây, chọn loại tươi mới và thơm ngọt để mang lại sinh khí cho bàn thờ.

Sau khi hoàn thành việc lau dọn và tỉa chân nhang, đừng quên thắp hương lên ba bát hương và cúi lạy lần nữa để tỏ lòng thành kính.

Chân nhang sau khi tỉa nên được đốt thành tro, sau đó đem tưới cây hoặc tốt nhất là thả ra sông, không nên thả ở nơi ao tù nước đọng, nhằm mong một năm mới thuận lợi, may mắn, hanh thông, theo quan niệm dân gian.

Tóm lại, những nguyên tắc quan trọng khi lau dọn bàn thờ cuối năm bao gồm: không làm đổ vỡ vật dụng trên bàn thờ, tránh xê dịch bát hương, không tỉa hết chân hương hay đổ hết tro ra ngoài; sử dụng khăn, vải mới, chổi chuyên dụng và nước sạch, nước thảo dược khi lau dọn; đảm bảo mọi vật dụng thờ cúng được sắp xếp ngay ngắn và tôn nghiêm.

Tác giả: Quỳnh Trang