Ngày 10 tháng giêng hàng năm là ngày vía Thần Tài, người ta bắt đầu đổ xô đi mua vàng ‘lấy may’. Không ai bảo ai, tất cả đều làm theo với một mong muốn thực sự gặp được "thần tài", giàu sang năm tới. Tuy nhiên, liệu việc này có thật sự có tác dụng không?
Tiến sĩ Đinh Đức Tiến (Khoa Lịch sử, trường ĐHKHXH và Nhân văn Hà Nội) cho biết, trong dân gian có lưu truyền sự tích ngày thần tài. Đó là do trước kia, thần tài – một vị thần vốn sống trên trời, trong 1 lần đi chơi, vì uống rượu say nên bị rớt xuống nhân gian và bị va đầu nên không nhớ mình là ai. Khi đó, quần áo của vị thần này mặc trên người rất tốt nên bị người ta “lột sạch” mang đi bán.
May thay, khi thần tài đi lang thang thì có một cửa hàng mời thần tài ăn. Từ đó, cửa hàng này đông nghịt khách. Tuy nhiên, được một thời gian, gia đình này đã đuổi thần tài đi vì thấy ông không làm gì nhưng vẫn được ăn ngon, lại còn bẩn và dùng tay bốc. Thấy vậy, quán đối diện mời thần tài ăn thì mọi người đổ xô sang đó ăn còn quán kia thì “vắng như chùa bà Đanh”.
Lúc đó, người ta mới thi nhau tranh giành, dẫn Thần tài đi mua quần áo. May thay, tiệm bán quần áo đó cũng là chỗ mà người ta mang quần áo của Thần tài đi bán. Sau đó, thần tài tìm thấy đồ, mặc quần áo, đội mũ và nhớ ra mọi chuyện nên bay về trời. Ngày hôm đó chính là mồng 10 tháng 1. Bởi thế, người ta mới lập bàn thờ Thần tài.
Mua vàng ngày vía Thần Tài sẽ gặp may?
Theo chuyên gia phong thủy, võ sư Lương Ngọc Huỳnh thì mua vàng ngày 10 tháng giêng chẳng phải là phong tục nó chỉ là một hành động mang tính tâm lý. Những người đã đi mua vàng từ năm ngoái, năm nay thử ngồi ngẫm lại xem có giàu không? Hay may ra chỉ được vài người nhờ vận khí tốt? Chuyên gia phong thủy Huỳnh cũng khẳng định, việc mua vàng ngày Thần Tài chỉ là chiêu ‘mượn danh’ được các cửa hàng vàng bạc tung hô để kinh doanh kiếm lời mà thôi.
Nhiều chuyên gia phong thủy cũng khẳng định, chưa từng có bất cứ một căn cứ nào chắc chắn rằng mua vàng ngày Thần tài sẽ may mắn phát tài. Việc mọi người xếp hàng chen chúc đi mua vàng ngày vía Thần Tài chỉ mới khởi phát mấy năm gần đây. Khởi nguyên của việc này chính là do công ty kinh doanh vàng bạc quảng cáo, thu hút sự chú ý của người dân. Hơn nữa, mọi người đều có tâm lý ham giàu sang, cầu cúng, xin xỏ tài lộc. Chính những điều này mới dẫn tới hiệu ứng đám đông, mỗi năm dòng người xếp hàng lại càng dài thêm.
Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vỹ cũng chia sẻ, trong sách của Đạo giáo cũng có nhắc qua tới ngày vía Thần Tài. Tuy nhiên, không ai khẳng định mua vàng trong ngày này là sẽ gặp may. Tùy theo điều kiện của từng người mà quyết định, chỉ cần mua một món đồ có giá trị là được. Bởi, về mặt kinh tế thì chưa thấy nhưng ít nhất mọi người cũng cảm thấy an tâm.
Mua vàng ngày vía Thần Tài - ngày "làm giàu" của người kinh doanh vàng
Thời điểm ngày vía Thần Tài năm 2018, Công ty Vàng bạc đá quý Bảo Tín Minh Châu niêm yết mức 37,5 triệu đồng/lượng chiều bán ra, và giảm giá mua vào ở ngưỡng 36,8 triệu đồng, khiến chênh lệch giữa giá mua và giá bán lên tới 700.000 đồng/lượng. Hai ngày sau ngày “vía”, giá vàng miếng SJC điều chỉnh giảm 100.000 đồng/lượng chiều bán nhưng lại giảm tới 200.000 đồng/lượng ở chiều mua, khiến chênh lệch giá vẫn ở mức 800.000 đồng/lượng.
Trao đổi về trào lưu mua vàng ngày đầu năm, PGS TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính), cho biết ngày Thần Tài có từ lâu song việc một số doanh nhân, người buôn bán nhỏ, người dân đổ xô đi mua vàng mới chỉ xuất hiện khoảng 8 - 9 năm.
Ông Đinh Trọng Thịnh đánh giá: “Chuyện mua vàng ngày vía Thần Tài là không hợp lí, bởi sẽ làm vàng đội giá, tăng cao trong vài ngày, làm mất thời gian người đi mua. Giá vàng bị đẩy lên tạo cơ hội cho người kinh doanh vàng bán được nhiều hàng hóa, từ đó đem lại lợi ích cho người bán. Người đi mua phải bỏ thêm tiền, có khi vài trăm nghìn để mua được một vài chỉ vàng. Một, hai ngày sau, giá vàng lại xuống thấp, tự nhiên người dân mất một khoản tiền".
Đánh giá về mức độ “lợi” trong câu chuyện mua vàng đầu năm, ông Thịnh cho rằng: “Rõ ràng làm giàu cho người kinh doanh. Thần Tài chỉ ‘gõ cửa’ cho người kinh doanh vàng, chứ không phải những cá nhân đi mua vàng”.
Ông cũng nhấn mạnh, người dân nên xem xét chuẩn xác việc có nên mua vàng trong ngày vía Thần Tài để tránh mất tiền, mất thời gian, tạo ra những trào lưu mê tín dị đoan trong xã hội.
Dưới góc độ của chuyên gia kinh tế, ông Nguyễn Trí Hiếu nhận định việc người dân đổ xô đi mua vàng trong ngày vía Thần Tài chỉ đem lại lợi ích cho người bán vàng, các nhà kinh doanh, buôn vàng tại thời điểm này.
“Khi giá vàng lên cao, người bán ra có lợi. Khi một người có lợi, một người khác sẽ lỗ, đó là những người dân đi mua vàng. Ngày vía Thần Tài là ngày ‘phúc’ cho những người buôn vàng”, ông Nguyễn Trí Hiếu nói.
Về mặt kinh tế, chuyên gia này phân tích, hiện tượng ồ ạt mua vàng đầu năm không tác động đến thị trường vàng và sẽ giảm nhanh trong vài ngày tới.
Tác giả: