Củ đinh lăng 3, 5, 10 năm tuổi loại nào tốt hơn? Rất nhiều người còn hiểu sai điều này

Đinh lăng từ lâu đã trở thành loại cây quen thuộc với nhiều gia đình Việt. Không chỉ được trồng làm cảnh, tạo không gian xanh mát trong nhà, đinh lăng còn được ví như "nhân sâm của người nghèo" nhờ giá trị dược liệu cao và công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe.

Tại sao nên trồng cây đinh lăng trong nhà?

Trồng đinh lăng trong nhà vừa giúp thanh lọc không khí, vừa có thể tận dụng lá và rễ làm thuốc hoặc thực phẩm. Lá đinh lăng thường được dùng làm trà, làm rau sống ăn kèm, hoặc làm gia vị trong các món ăn truyền thống như: kho cá, gỏi, nem cuốn... Bên cạnh đó, cây đinh lăng còn là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền Việt Nam.

Theo Từ điển cây thuốc Việt Nam, rễ đinh lăng có tính bình, vị ngọt, có tác dụng bổ ngũ tạng, giải độc, bổ huyết, lợi sữa, tiêu viêm, tiêu thực. Ngoài ra, rễ cây còn được sử dụng để hỗ trợ điều trị suy nhược cơ thể, mệt mỏi kéo dài, kém ăn, mất ngủ...

Vì những lợi ích vượt trội, nhiều người không chỉ trồng đinh lăng làm cảnh mà còn thu hoạch rễ để ngâm rượu đinh lăng bồi bổ sức khỏe, tăng cường sinh lực.

Đinh lăng – “Nhân sâm của người nghèo”

Sở dĩ đinh lăng được gọi là “nhân sâm của người nghèo” vì trong thành phần của củ đinh lăng chứa nhiều hoạt chất có tác dụng tương tự như nhân sâm, nhưng dễ trồng, dễ chăm sóc và giá thành rẻ hơn nhiều. Nhờ đó, loại cây này trở thành sự lựa chọn phổ biến của người Việt khi tìm kiếm dược liệu tự nhiên bổ dưỡng mà không quá tốn kém.

Củ đinh lăng bao nhiêu tuổi là tốt nhất? Nếu bạn định trồng đinh lăng để thu hoạch rễ thì nên lưu ý: Cây đinh lăng phát triển chậm và phải từ 3 năm tuổi trở lên mới bắt đầu tích lũy đủ dược tính trong rễ. Ở giai đoạn này, củ mới bắt đầu phát triển mạnh và có giá trị sử dụng.

Thời điểm thu hoạch tốt nhất là khi cây đạt từ 5 đến 10 năm tuổi. Lúc này, rễ và củ đinh lăng có kích thước vừa đủ, chứa nhiều dưỡng chất và tinh dầu quý. Sau 10 năm, tuy củ có thể to và nhìn “ấn tượng”, nhưng dược tính lại không tăng thêm mà có xu hướng giảm đi do rễ già, hóa gỗ, mất đi độ mềm và tinh chất bên trong.

Nhiều người vẫn săn lùng củ đinh lăng trên 10 năm tuổi, nhưng chủ yếu vì giá trị thẩm mỹ và độ hiếm, chứ không nhất thiết vì hiệu quả về mặt dược liệu.

Mẹo chọn củ đinh lăng ngon để ngâm rượu

Khi mua củ đinh lăng về ngâm rượu, bạn nên chọn những củ của giống đinh lăng lá nhỏ, còn gọi là đinh lăng nếp. Giống này có năng suất thấp hơn đinh lăng lá lớn, nhưng giá trị dược tính lại cao hơn. Cách đơn giản để nhận biết là nhìn vào lá còn sót lại trên thân củ: lá nhỏ, chia nhiều thùy mảnh, màu xanh đậm là đặc điểm của đinh lăng nếp.

Ngoài giống cây, bạn cũng nên quan sát màu sắc và kết cấu của củ:

Củ già thường có màu đậm, xù xì, nhiều rễ to và dài.

Củ đạt chuẩn có màu vàng rơm tự nhiên, thơm dịu, khi cắt ra bên trong mềm, mịn, không bị khô.

Phần giá trị nhất của củ đinh lăng là khúc rễ nằm giữa thân và rễ chính – thường được cắt 10-15 cm để ngâm rượu cho hiệu quả cao nhất.

Củ đinh lăng ngon dùng để ngâm rượu thường nằm trong khoảng từ 6 đến 8 năm tuổi. Nếu dùng để điêu khắc hoặc trưng bày, người ta có thể chọn củ già từ 8 – 10 năm trở lên.

Trồng và sử dụng đinh lăng cần lưu ý gì?

Đinh lăng là loại cây dễ sống, có thể trồng bằng cành, không yêu cầu đất quá màu mỡ. Tuy nhiên, để cây phát triển tốt và có củ đạt chất lượng cao, bạn cần lưu ý:

Trồng ở nơi có ánh sáng nhẹ, tránh nắng gắt.

Đất trồng tơi xốp, thoát nước tốt, bón phân hữu cơ định kỳ.

Chăm sóc đều đặn, không để cây bị sâu bệnh.

Dù đinh lăng rất tốt, nhưng không nên quá lạm dụng. Việc dùng quá liều hoặc sử dụng sai cách có thể gây phản tác dụng. Khi dùng rễ hay lá đinh lăng làm thuốc hoặc ngâm rượu, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ y học cổ truyền để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Cây đinh lăng không chỉ mang ý nghĩa phong thủy, tạo điểm nhấn xanh trong không gian sống, mà còn là vị thuốc quý giúp bồi bổ sức khỏe. Trồng đinh lăng trong nhà, sử dụng lá và củ đúng cách là lựa chọn thông minh cho những ai yêu thích dược liệu thiên nhiên. Đặc biệt, chọn đúng thời điểm thu hoạch củ đinh lăng từ 5 – 10 năm tuổi sẽ giúp bạn tận dụng tối đa giá trị dược tính của loại cây “nhân sâm bình dân” này.