Sinh đủ hai con được hưởng ưu đãi mua nhà ở xã hội, đồng thời kéo dài thời gian nghỉ thai sản

Phụ nữ được nghỉ 7 tháng khi sinh con thứ hai

Chiều 8/10, tại phiên họp thứ 50 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã trình bày dự thảo Luật Dân số. Mục tiêu của dự thảo là giảm mất cân bằng giới tính khi sinh, trong đó khuyến khích đưa nội dung không trọng nam hơn nữ, không lựa chọn giới tính khi sinh vào hương ước, quy ước của cộng đồng.

Dự thảo cũng quy định đình chỉ người hành nghề y nếu công bố, thông báo hoặc tiết lộ giới tính thai nhi cho khách hàng, trừ trường hợp xác định giới tính phục vụ chẩn đoán, điều trị bệnh di truyền liên quan đến giới tính theo quy định của Bộ Y tế.

Để duy trì mức sinh thay thế, dự thảo quy định tăng thời gian nghỉ thai sản khi sinh con thứ hai: phụ nữ được nghỉ thêm 1 tháng, nâng tổng thời gian nghỉ lên 7 tháng; nam giới được nghỉ thêm 5 ngày làm việc khi vợ sinh con. Bên cạnh đó, phụ nữ sinh đủ 2 con hoặc nam giới có 2 con đẻ mà không còn vợ sẽ được ưu tiên mua hoặc thuê nhà ở xã hội, với nội dung và mức hỗ trợ tối thiểu do Chính phủ quy định.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, có ý kiến đề nghị đánh giá tác động của quy định tăng thời gian nghỉ thai sản từ góc độ doanh nghiệp và người lao động, bởi quyền lợi này có thể khiến một số nhà tuyển dụng e ngại khi tuyển lao động nữ. Do đó, cần có chính sách cân bằng, hài hòa lợi ích giữa các bên.

Ủy ban cũng đề xuất nghiên cứu hỗ trợ tài chính cho phụ nữ sinh đủ 2 con, ưu tiên nhóm sinh đủ 2 con trước 35 tuổi với mức hỗ trợ cao hơn, đồng thời làm rõ tiêu chí “địa phương có mức sinh thấp” là dưới mức sinh thay thế hay theo chuẩn nào.

Mức sinh thấp do chi phí sinh hoạt cao

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết nhiều địa phương hiện có mức sinh thay thế thấp, điển hình là TPHCM, với tỷ suất sinh năm 2024 chỉ đạt 1,39 con/phụ nữ. Ông cho rằng nguyên nhân chủ yếu là chi phí cao, đồng thời đề nghị cần có các biện pháp tổng thể, căn cơ và lâu dài để khuyến khích người dân kết hôn, sinh đủ hai con, đảm bảo mức sinh thay thế.

Trong khi đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nhấn mạnh việc thể chế hóa tinh thần của Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị vào dự thảo luật. Ông lưu ý chất lượng dân số đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển và tồn tại của dân tộc, từ giai đoạn mang thai, sinh nở, học tập đến trưởng thành đều quyết định sự phát triển thể chất và tinh thần của mỗi người.

Ông Mãi cũng cho rằng dự thảo luật còn quy định quá ít về chăm sóc sức khỏe người cao tuổi. Lấy ví dụ TPHCM, người cao tuổi từ lâu đã được khám sức khỏe miễn phí một lần. Ông đề nghị nghiên cứu và quy định rõ trong luật để xây dựng chính sách bảo vệ sức khỏe trọn đời, từ khi mang thai, sinh con, trưởng thành cho đến tuổi già.