Từ năm 2026, lương hưu và tuổi nghỉ hưu thay đổi như thế nào?

( PHUNUTODAY ) - Từ ngày 1/1/2026, tuổi nghỉ hưu tiếp tục được điều chỉnh, tăng lên 61 tuổi 6 tháng đối với nam và 57 tuổi đối với nữ. Sự thay đổi này kéo theo nhiều điều chỉnh liên quan đến điều kiện hưởng lương hưu cũng như tỷ lệ hưởng hưu trí của người lao động.

Tuổi nghỉ hưu tăng, điều kiện hưởng lương hưu được điều chỉnh theo

Kể từ ngày 1/1/2026, tuổi nghỉ hưu của người lao động tiếp tục tăng theo lộ trình, đạt 61 tuổi 6 tháng đối với nam và 57 tuổi đối với nữ. Việc điều chỉnh này đồng thời làm thay đổi mốc tuổi đủ điều kiện hưởng lương hưu tương ứng.

Theo quy định của Bộ luật Lao động hiện hành, tuổi nghỉ hưu của người lao động làm việc trong điều kiện bình thường sẽ tiếp tục tăng dần cho đến khi đạt 62 tuổi với nam vào năm 2028 và 60 tuổi với nữ vào năm 2035. Riêng trong năm 2026, tuổi nghỉ hưu áp dụng là 61 tuổi 6 tháng đối với nam và 57 tuổi đối với nữ.

Lương hưu 2026: những điểm cần lưu ý

Từ ngày 1/1/2026, khi tuổi nghỉ hưu tăng lên, các quy định liên quan đến điều kiện hưởng lương hưu và tỷ lệ hưởng hưu trí cũng có sự điều chỉnh, tác động trực tiếp đến quyền lợi của người lao động. (Ảnh minh họa)

Các trường hợp được nghỉ hưu sớm hoặc nghỉ hưu muộn

Người lao động có thể nghỉ hưu sớm tối đa 5 năm so với tuổi quy định nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

  • Bị suy giảm khả năng lao động

  • Làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm

  • Làm việc tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn

Ngược lại, những người có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao hoặc thuộc một số trường hợp đặc biệt có thể nghỉ hưu muộn hơn so với tuổi quy định, nhưng không quá 5 năm tại thời điểm nghỉ hưu.

Những người có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao hoặc thuộc một số trường hợp đặc biệt có thể nghỉ hưu muộn hơn so với tuổi quy định, nhưng không quá 5 năm tại thời điểm nghỉ hưu.

Điều kiện hưởng lương hưu từ năm 2026

Từ 1/1/2026, người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu khi đáp ứng các tiêu chí sau:

  • Lao động nam đủ 61 tuổi 6 tháng

  • Lao động nữ đủ 57 tuổi

  • Có thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ 15 năm trở lên

Chỉ cần đáp ứng đầy đủ điều kiện về tuổi và thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo quy định, người lao động sẽ được hưởng lương hưu hằng tháng.

Cách tính tỷ lệ hưởng lương hưu của lao động nữ

Đối với lao động nữ đủ 57 tuổi, làm việc trong điều kiện bình thường:

  • Mức hưởng lương hưu khởi điểm là 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH, tương ứng với 15 năm đóng BHXH.

  • Từ năm đóng BHXH thứ 16 trở đi, mỗi năm được cộng thêm 2%.

  • Tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa là 75%, tương ứng với 30 năm đóng BHXH.

Cách tính lương hưu của lao động nam từ năm 2026

Đối với lao động nam đủ 61 tuổi 6 tháng:

  • Nếu đóng đủ 20 năm BHXH, mức hưởng lương hưu là 45%.

  • Trường hợp có thời gian đóng từ 15 năm đến dưới 20 năm, mức hưởng là 40%, sau đó mỗi năm đóng thêm được cộng 1%.

  • Từ năm đóng BHXH thứ 20 trở đi, mỗi năm được cộng thêm 2%.

  • Tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa vẫn không vượt quá 75%.

Cách tính lương hưu của lao động nam từ năm 2026

Nghỉ hưu trước tuổi: mức trừ lương hưu như thế nào?

Người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên được xem xét nghỉ hưu trước tuổi theo quy định:

  • Suy giảm từ 61% đến dưới 81%: được nghỉ hưu sớm tối đa 5 năm.

  • Suy giảm từ 81% trở lên: được nghỉ hưu sớm tối đa 10 năm.

Mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi sẽ bị trừ 2% vào tỷ lệ hưởng lương hưu. Trường hợp nghỉ trước tuổi:

  • Dưới 6 tháng: không bị trừ tỷ lệ hưởng.

  • Từ đủ 6 tháng đến dưới 12 tháng: bị trừ 1%.

Được đóng bù để đủ điều kiện hưởng lương hưu

Người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu nhưng có thời gian đóng BHXH bắt buộc từ 14 năm 6 tháng đến dưới 15 năm, còn thiếu tối đa 6 tháng, được phép đóng bù một lần cho số tháng còn thiếu để đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Mức đóng bù bằng 22% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH, bao gồm cả phần đóng của người lao động và người sử dụng lao động, nộp vào Quỹ Hưu trí và tử tuất.

Trợ cấp hưu trí xã hội đối với người không có lương hưu

Theo quy định hiện hành, người từ đủ 75 tuổi trở lên, không có lương hưu và không hưởng trợ cấp BHXH hằng tháng, được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội với mức 500.000 đồng/tháng.

Riêng tại Hà Nội, từ ngày 1/1/2026, mức trợ cấp hưu trí xã hội được nâng lên 650.000 đồng/tháng, cao hơn mức áp dụng chung trên cả nước, theo nghị quyết của HĐND TP Hà Nội.

Tác giả: Bảo Ninh