Vì sao người xưa chuộng Bạc làm vật phẩm phong thủy, còn vàng dù quý hơn lại ít được dùng?

Vàng luôn được xem là kim loại quý bậc nhất, nhưng trong phong thuỷ dân gian, bạc mới là vật được người xưa tin dùng không phải chỉ vì bạc rẻ hơn, dễ mua hơn. Vì sao lại như vậy?

1. Bạc gắn với “tính sống”, vàng gắn với “tính tàng”

Trong quan niệm cổ, phong thuỷ không chỉ là đẹp hay đắt, mà là có “khí” và có sự tương tác với con người. Bạc được xem là kim loại có tính sống cao, dễ phản ứng với môi trường, dễ biến đổi màu sắc khi tiếp xúc với âm khí, độc khí hoặc năng lượng xấu. Chính khả năng “phản ứng” này khiến bạc được tin là có thể cảnh báo, hấp thu và trung hoà khí không lành.

Ngược lại, vàng mang tính ổn định rất cao. Vàng gần như không bị oxy hoá, không đổi màu, không phản ứng với môi trường xung quanh. Trong mắt người xưa, điều này đồng nghĩa với việc vàng giỏi “giữ”, nhưng kém “chuyển”. Nó phù hợp để tích trữ tài sản, chứ không phù hợp làm vật trung gian điều hoà khí vận.

Bởi vậy, bạc được xem là kim loại “động”, còn vàng là kim loại “tĩnh”. Phong thuỷ đời sống cần sự điều tiết, không chỉ cất giữ.

2. Bạc được tin là xua tà, trấn âm, bảo hộ con người

Trong dân gian, bạc gắn liền với chức năng bảo vệ. Trẻ nhỏ thường được đeo vòng bạc để “tránh gió”, “tránh vía dữ”. Người đi xa mang theo bạc để phòng tà khí nơi đất lạ. Thậm chí, bạc còn được dùng trong một số nghi thức trừ uế, giải hạn.

Niềm tin này không chỉ xuất phát từ mê tín, mà còn từ quan sát thực tế. Bạc dễ xỉn màu khi gặp lưu huỳnh, độc tố hay môi trường ô nhiễm. Sự đổi màu ấy được xem là dấu hiệu cảnh báo, khiến con người chú ý và đề phòng.

Vàng thì khác. Vàng không đổi, không báo hiệu, không “lên tiếng”. Trong thế giới quan của người xưa, một vật phong thuỷ tốt phải có khả năng tương tác và bảo hộ, chứ không chỉ nằm yên để phô trương giá trị.

3. Bạc gần với đời sống, vàng gắn với quyền lực

Phong thuỷ dân gian hình thành từ đời sống thường nhật. Bạc xuất hiện trong bữa ăn, trong trang sức, trong vật dụng gia đình. Nó gần gũi, dễ sử dụng và dễ truyền đời. Chính sự hiện diện liên tục ấy khiến bạc được “nuôi khí”, tích tụ năng lượng qua thời gian.

Vàng, ngược lại, gắn với quyền lực, triều đình và tầng lớp thống trị. Vàng thường nằm trong kho, trong rương, trong cung cấm. Nó đại diện cho của cải và địa vị hơn là cho sự che chở tinh thần. Vì thế, vàng bước vào kinh tế và chính trị nhiều hơn là phong thuỷ đời sống.

Người xưa phân biệt rất rõ: vật để giữ tiền khác với vật để giữ người. Phong thuỷ ưu tiên cái sau.

4. Bạc hợp hành Kim – Thuỷ, dễ dung hoà âm dương

Xét theo ngũ hành, bạc thuộc Kim nhưng mang tính mềm, dễ dẫn và dễ chuyển. Kim của bạc không quá cứng, nên có thể sinh Thuỷ một cách hài hoà. Điều này khiến bạc được xem là kim loại có khả năng cân bằng âm dương tốt hơn trong sinh hoạt hàng ngày.

Vàng cũng thuộc Kim, nhưng là Kim thuần, Kim cứng. Nếu dùng làm vật phong thuỷ thường xuyên, vàng dễ tạo cảm giác nặng, tụ mà không tán, tích mà không thông. Trong quan niệm cổ, khí quá tụ mà không lưu thông sẽ sinh bế tắc, không có lợi cho sinh khí lâu dài.

Bạc vì thế được chọn làm vật “điều khí”, còn vàng được giữ vai trò “tàng khí”.

5. Phong thuỷ coi trọng công năng hơn giá trị vật chất

Điểm mấu chốt nằm ở triết lý. Phong thuỷ dân gian không chạy theo giá trị vật chất, mà đặt nặng công năng tinh thần và năng lượng. Một vật phong thuỷ tốt là vật có thể đồng hành cùng con người, phản ứng với môi trường và góp phần ổn định tâm lý.

Bạc đáp ứng được điều đó: đủ quý để trân trọng, đủ gần để sử dụng, đủ nhạy để cảm nhận biến động. Vàng thì quá quý, quá tĩnh và quá mang tính phô bày để trở thành vật phong thuỷ phổ biến.

Chính vì vậy, dù vàng luôn đắt giá, bạc mới là kim loại được người xưa gửi gắm niềm tin phong thuỷ qua nhiều thế hệ.

Nhìn lại, việc người xưa chuộng bạc không phải vì bạc quý hơn vàng, mà vì bạc phù hợp hơn với mục tiêu phong thuỷ: bảo hộ, điều hoà và đồng hành. Vàng giữ của, bạc giữ khí. Hai vai trò khác nhau, và người xưa đã chọn rất rõ ràng.

*Thông tin trong bài chỉ mang tính tham khảo chiêm nghiệm giải trí