"Xét cho cùng Hoa hậu, Hoa khôi hay một danh hiệu nào khác dù là nam hay nữ cũng là con người bình thường, không phải mọi lúc, mọi nơi, mọi thời điểm lúc nào họ cũng hoàn hảo, chỉ một chút suy nghĩ nông nổi, nhận thức không đúng, hành động sai sẽ khiến sự việc trở nên nghiêm trọng"... - ThS Hà Thị Thanh Vân, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, chia sẻ với Phunutoday.
PV: - Thưa bà, càng ngày chúng ta càng thấy xuất hiện những vụ lùm xùm làm xấu đi hình ảnh người phụ nữ Việt Nam: Hoa hậu mặc áo dài mỏng tang bị dư luận cho là dâm tục, Hoa hậu khác lại phơi thân đóng quảng cáo như phim cấp 3, hàng loạt Á hậu, Hoa khôi thi nhau cởi đồ nhân danh việc bảo vệ môi trường, bảo vệ biển, chống biến đổi khí hậu... Là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Phó Trưởng ban Chính sách Pháp luật, bà có nhận xét gì về hiện tượng này?
ThS Hà Thị Thanh Vân: - Phụ nữ vốn được mệnh danh là phái đẹp. Điều này mang hàm ý rất rộng, gồm cả vẻ đẹp bên ngoài và bên trong của một giới tính. Nhận thức, thái độ và hành vi của họ không chỉ ảnh hưởng tới chính bản thân mình mà còn liên quan chặt chẽ và sâu sắc đến thế hệ tương lai do họ sinh ra.
Là công dân đã trưởng thành, mỗi người khi thực hiện một hành vi nào đó thường có những lý giải để bảo vệ nó. Còn người bên ngoài dựa vào thái độ, giá trị, niềm tin và định kiến của mình để đưa ra những đánh giá, nhận xét khác nhau về hành vi của họ.
Với một người bình thường, nếu có hành vi tương tự như một số Hoa hậu, Hoa khôi đã thực hiện thời gian qua chắc chắn sẽ ít người quan tâm. Nhưng họ là người của công chúng, đại diện cho vẻ đẹp đã được tôn vinh tại các cuộc thi. Họ có những ảnh hưởng và tác động nhất định đến những người đã ủng hộ, đã coi họ là thần tượng, vì vậy đã xảy ra nhiều tranh luận về hành vi họ đã làm.
 |
| ThS Hà Thị Thanh Vân, Ủy Viên BCH Trung Ương Hội PNVN |
Xét cho cùng Hoa hậu, Hoa khôi hay một danh hiệu nào khác dù là nam hay nữ cũng là con người bình thường. Không phải mọi lúc, mọi nơi, mọi thời điểm lúc nào họ cũng hoàn hảo. Chỉ một chút suy nghĩ nông nổi, nhận thức không đúng, hành động sai sẽ khiến sự việc trở nên nghiêm trọng.
Những gì đã xảy ra chắc chắn là bài học quý giá cho họ để nhìn lại mình và thay đổi để xứng đáng với sự tôn vinh mà họ đã nhận được. Khi hành vi lệch chuẩn của họ được thực hiện sẽ làm xấu đi hình ảnh của chính họ, tuyệt đối không thể để đại diện làm xấu đi hình ảnh của phụ nữ Việt Nam nói chung.
Tuyệt đại đa số phụ nữ đã và đang giữ được vẻ đẹp nhân cách mang đậm những giá trị đạo đức và trí tuệ của dân tộc và thời đại trong mọi hoàn cảnh. Dư luận cần hướng đến điều này nhiều hơn.
 |
| Một loạt những vụ lùm xùm trong thế giới showbiz trong thời gian vừa qua. |
PV: - Theo bà, phụ nữ cần làm gì để vừa giữ được vẻ đẹp truyền thống của dân tộc, vừa thích ứng được với thời đại năng động ngày nay? Nói cách khác là họ vừa được giải phóng bởi tính bình đẳng với nam giới trong xã hội lại vừa giữ được nét đẹp và đức hạnh của người phụ nữ Việt Nam?
ThS Hà Thị Thanh Vân: - Trong lịch sử, phụ nữ có tứ đức “công - dung - ngôn - hạnh”. Ngày nay, tứ đức này vẫn còn nguyên giá trị nhưng nội hàm của mỗi đức đã thay đổi theo hướng không định kiến. Cũng như nam giới, mỗi phụ nữ là một công dân nhưng là công dân đặc biệt do thiên chức người mẹ - người thầy đầu tiên của con.
Để thích ứng với cuộc sống vận động không ngừng, bằng những kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm, tình cảm và tầm nhìn của mình, mỗi người đều phải có những thay đổi mang tính linh hoạt trong cách ứng xử với bản thân, với gia đình, với xã hội trên nguyên tắc tôn trọng chính mình, tôn trọng người khác và có trách nhiệm với hành vi của mình, biết sống hài hòa, biết cân đối chung - riêng và biết điểm dừng hợp lý, luôn luôn đối xử với người khác theo cách mà mình muốn người khác đối xử với mình.
Tuy vậy, nếu phụ nữ chỉ cố gắng một phía cũng khó có thể làm được, những người nam giới là chồng, là người yêu, là bạn... của họ cũng cần phải thay đổi tương ứng mới có thể tạo được hiệu quả thật sự theo đúng nghĩa mà chúng ta mong muốn.
Xã hội cũng cần có cái nhìn bao dung và công bằng hơn, nếu nam giới hay phụ nữ đã có hành vi được thực hiện tốt hay xấu như nhau thì quan tâm như nhau chứ không định kiến chỉ nghiêng về một giới tính cụ thể, và nên có thay đổi theo hướng tìm ra những giải pháp tích cực để hỗ trợ tháo gỡ hơn là làm xấu hơn những khía cạnh xấu của sự việc đã xảy ra.
 |
| Quỳnh Như, Ngọc Quyên "lột áo" bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu trái đất |
PV: - Chúng ta đang sống trong một xã hội phát triển, văn minh và hội nhập, giới trẻ bao giờ cũng có những thần tượng của họ. Bà nghĩ gì về "người của công chúng" và xu hướng giới trẻ chạy theo "gu" các thần tượng?
ThS Hà Thị Thanh Vân: - Có thần tượng là điều bình thường với tất cả mọi người, nhưng chắc chắc sẽ xảy ra với lớp trẻ nhiều hơn vì đây là lớp người đang muốn chuẩn bị cho mình một hành trang đầy đủ để bước vào đời. Họ muốn có những tấm gương để phấn đấu, để đồng hành, để sẻ chia mặc dù đôi khi không trực tiếp.
Thần tượng sẽ xuất hiện trong họ khi có người đã để lại những ấn tượng tốt đẹp từ cách ứng xử, từ tài năng hay từ một khía cạnh cụ thể nào đó. Thần tượng có thể chính là bố mẹ hoặc một người thân trong gia đình hoặc có thể là một người khác tùy theo mối quan tâm của mỗi bạn trẻ.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy các bạn trẻ thường có thần tượng gắn với những người của công chúng nhiều hơn nên việc hành động và làm theo những gì thần tượng thực hiện cũng diễn ra khá phổ biến.
Không thể tước bỏ quyền được yêu quý một ai đó của mỗi người, đặc biệt với thế hệ trẻ vốn rất nhạy cảm trước cách ứng xử của người lớn. Do vậy, cần phải tìm con đường đi thích hợp để giúp họ vừa bảo toàn lòng nhiệt tình, sự yêu mến đối với thần tượng, vừa có sức đề kháng để tránh được những nguy cơ tiềm ẩn không tốt nếu họ không có điểm dừng.
Thực tế cho thấy mỗi hành vi do người của công chúng thực hiện đều được người khác nhìn nhận, đánh giá theo nhiều chiều khác nhau.
Do đó cái tốt, cái xấu luôn song hành và giới hạn rất mỏng manh, muốn các bạn trẻ không rơi vào tình trạng xấu khi làm theo thần tượng, thiết nghĩ mỗi gia đình sẽ là hàng rào chắn quan trọng và hiệu quả bằng chính những định hướng tốt cho con cháu của mình, Nhà nước và xã hội sẽ hỗ trợ gia đình bằng kiến thức và kỹ năng cụ thể.
PV: - Bà có quan ngại đến hệ quả mà những "người của công chúng" đó tạo ra, ảnh hưởng đến giới trẻ? Liệu nó có làm ảnh hưởng đến sự phát triển nhân cách, lối sống của một phần cộng đồng mà đặc biệt là các bạn nữ?
ThS Hà Thị Thanh Vân: - Người của công chúng cũng giống như những người bình thường, ai cũng có thể có sai lầm, nếu đã nhận ra và quyết tâm sửa, chắc chắn sẽ được.
Thông thường một người coi người khác là thần tượng khi họ tìm thấy những điểm tương đồng, những khía cạnh đáp ứng sự yêu thích và những giá trị mà họ có thể học tập để sống và lao động tốt, nên cũng đã tự trang bị cho mình những kỹ năng cần thiết để tránh chạy theo những khía cạnh không tốt của thần tượng.
Ở một khía cạnh nào đó, nếu bạn trẻ không có năng lực đủ vững cũng có thể bị ảnh hưởng bởi chính những hành vi không phù hợp do người của công chúng thực hiện.
Tuy nhiên, nếu mỗi người đều tự nhận thức, đánh giá được những việc mình làm, nếu bản thân đã trang bị được một nền tảng tri thức tốt và các kỹ năng ứng xử phù hợp thì dù thần tượng có làm những điều ngược lại với kỳ vọng của họ và đạo đức xã hội thì hiệu ứng “làm theo” sẽ không bao giờ có cơ hội xuất hiện.
Nếu ai đó bắt chước theo cái xấu của thần tượng thì bản thân họ chưa thật sự hiểu về chính mình. Trường hợp này cần có sự hỗ trợ tích cực từ gia đình, nhà trường và xã hội.
PV: - Là người tham gia vào việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của phụ nữ, bà thể hiện trách nhiệm như thế nào để giữ gìn vẻ đẹp và giá trị của người phụ nữ Việt Nam?
ThS Hà Thị Thanh Vân: - Trong phạm vi trách nhiệm của mình, tôi cũng đồng nghiệp đã và đang cố gắng hỗ trợ phụ nữ sống, lao động và học tập theo pháp luật, thực hiện đầy đủ quyền và trách nhiệm công dân, giữ gìn những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, của đất nước và của phụ nữ bằng rất nhiều các công việc khác nhau như vận động, tham gia, đóng góp, phản biện các dự thảo chính sách, pháp luật để có những quy định bảo đảm cơ hội cho phụ nữ tham gia, đóng góp và hưởng lợi từ chính những đóng góp của mình trong các lĩnh vực;
bảo vệ phụ nữ khi bị người khác có hành vi trái pháp luật; trang bị cho phụ nữ kiến thức và kỹ năng sống để tự giải quyết những vấn đề của mình và hỗ trợ người thân trong gia đình, đồng thời cũng chia sẻ với những phụ nữ khác...
PV: - Theo bà, phụ nữ Việt Nam ngày nay cần lấy chuẩn mực nào để thể hiện mình?
ThS Hà Thị Thanh Vân: - Hiện nay, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đang cùng các Bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện Đề án "Tuyên truyền, giáo dục phẩm chất, đạo đức phụ nữ Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước giai đoạn 2010 - 2015" với mục tiêu nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi của người dân, cộng đồng, xã hội, đặc biệt là phụ nữ trong việc giữ gìn, phát huy và xây dựng phẩm chất, đạo đức tốt đẹp của con người Việt Nam, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hoá đất nước.
Các tiêu chí phẩm chất, đạo đức phụ nữ Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước được xác định là có lòng yêu nước; có sức khoẻ; có tri thức, kỹ năng nghề nghiệp; năng động, sáng tạo; có lối sống văn hoá và lòng nhân hậu.
Trong phạm vi hoạt động của mình, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã lựa chọn 4 phẩm chất đạo đức: Tự tin - Tự trọng - Trung hậu - Đảm đang để tuyên truyền, vận động các tầng lớp phụ nữ học tập, rèn luyện với những nội dung rất cụ thể.
Những nội dung này vừa tái khẳng định và nâng giá trị đạo đức truyền thống tốt đẹp của dân tộc, của đất nước, của phụ nữ vừa phù hợp với những yêu cầu của thời đại mới.
Đây chính là những chuẩn mực mà phụ nữ nên lấy để thể hiện mình. Mỗi người khi có tri thức, biết mình, hiểu người sẽ sống hài hòa, cân đối chung - riêng hợp lý.
PV: - Bà có thể cho biết cụ thể về đề án này là như thế nào?
ThS Hà Thị Thanh Vân: - Đề án này được áp dụng với tất cả phụ nữ Việt Nam không phân biệt vùng, miền, không tập trung nhấn mạnh ở một nhóm nào, nhưng phương pháp thực hiện sẽ linh hoạt phù hợp với từng nhóm phụ nữ để bảo đảm hiệu quả.
Với mục tiêu nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi của người dân, cộng đồng, xã hội, đặc biệt là phụ nữ trong việc giữ gìn, phát huy và xây dựng phẩm chất, đạo đức tốt đẹp của con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hoá đất nước, phụ nữ hoạt động nghệ thuật cũng là nhóm đối tượng hướng đến của đề án này.
Sẽ có rất nhiều hình thức để tuyên truyền, giáo dục phẩm chất, đạo đức phụ nữ Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước như nói chuyện chuyên đề, chiến dịch truyền thông, tập huấn, trao đổi, thảo luận, thông tin trên các phương tiện đại chúng; thi sáng tác, thi tìm hiểu...việc áp dụng hình thức nào với phụ nữ hoạt động nghệ thuật tùy thuộc vào quyết định của cơ quan, tổ chức nơi họ công tác, sinh hoạt.
PV: - Thưa bà, từ khi triển khai đề án cho đến nay, kết quả đạt được có như mong muốn?
ThS Hà Thị Thanh Vân: - Đề án đã được thực hiện từ tháng 4/2010 với 4 tiểu đề án do Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch thực hiện. Mỗi tiểu đề án hiện đang đánh giá kết quả 2 năm hoạt động.
Đối với tiểu đề án do Hội chủ trì đến nay đã xác định các nội dung tuyên truyền, xây dựng các tiêu chí đánh giá hoạt động tuyên truyền, biên soạn tài liệu, tập huấn đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, chỉ đạo điểm, truyền thông tại cộng đồng và tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng. Từ năm 2012, các hoạt động của tiểu đề án sẽ được đẩy mạnh hơn.
Còn tình trạng giới nghệ sĩ, người mẫu là nữ giới vẫn có những lùm xùm, tai tiếng như đã có trong thời gian vừa qua thì như tôi đã nói ở trên. Phẩm chất đạo đức của phụ nữ vốn đang tồn tại trong mỗi người, nó không phải là mới hoàn toàn.
Đề án này không đưa ra bất cứ một chế tài xử phạt nào vì nó hướng đến việc nâng cao nhận thức, hỗ trợ kỹ năng để mỗi người tự trải nghiệm, thay đổi nhận thức, thay đổi thái độ, thay đổi hành vi sao cho thích ứng một cách tốt nhất với những yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hoá đất nước.
Xin cảm ơn bà!
- Huyền Biển (Thực hiện)
[links()]
