Trong nhiều gia đình, việc con cái không có mối quan hệ thân thiết với bố mẹ có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng. Khi các thành viên trong gia đình không kết nối chặt chẽ, trẻ thường cảm thấy thiếu thốn tình cảm và sự hỗ trợ cần thiết cho sự phát triển toàn diện.
Hệ quả của tình trạng này có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự tự tin của trẻ, góp phần hình thành các vấn đề về tâm lý như lo âu, trầm cảm, và cũng gây khó khăn trong việc xây dựng những mối quan hệ lành mạnh sau này.
Nguyên nhân dẫn đến sự thiếu gắn bó này có thể rất đa dạng. Một chuyên gia tâm lý đã nêu ra 3 lý do phổ biến mà chúng ta nên chú ý.
Bố mẹ thường xuyên cãi vã và quát mắng trẻ, đôi khi dẫn đến những hành vi bạo lực...
Đối với trẻ em, cảm giác an toàn là điều hết sức quan trọng khi chúng trưởng thành. Giống như một cây non cần đất màu mỡ để phát triển, trẻ cần sự an toàn không chỉ về thể chất mà còn về ổn định tâm lý và cảm xúc.
Nếu trong chính ngôi nhà của mình, trẻ không cảm thấy an toàn, chúng sẽ gặp khó khăn trong việc phát triển các kỹ năng xã hội, cảm xúc và tư duy.
Hằng ngày, khi trẻ phải chứng kiến những cuộc tranh cãi của bố mẹ, điều này dễ dẫn đến những cảm xúc tiêu cực như lo âu và căng thẳng.
Khi trẻ chứng kiến những cuộc cãi vã hoặc hành vi bạo lực trong gia đình, cảm giác an toàn của chúng sẽ bị đe dọa.
Trẻ có thể cảm thấy bất lực, không biết mình nên làm gì để thay đổi tình hình. Sự hỗn loạn này không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ mà còn có thể dẫn đến những vấn đề như trầm cảm, lo âu và hành vi chống đối.
Hơn nữa, những trải nghiệm này có thể hình thành một vòng lặp, khiến trẻ có khả năng tái hiện những hành vi tương tự trong các mối quan hệ sau này.
Không có sự hỗ trợ trong quá trình trẻ phát triển
Trẻ em thường phải đối mặt với nhiều thách thức trong giai đoạn trưởng thành. Lúc này, sự thúc đẩy và hướng dẫn từ bố mẹ là vô cùng cần thiết. Những khó khăn này có thể đến từ áp lực học tập, mối quan hệ bạn bè hay những kỳ vọng từ xã hội, khiến trẻ rất cần sự hỗ trợ từ gia đình để vượt qua.
Tuy nhiên, một số phụ huynh có thể vì lý do nào đó mà không thể cung cấp sự hướng dẫn, lời khuyên cho con khi gặp phải khó khăn, hoặc chưa đủ động viên về mặt tinh thần và vật chất. Họ có thể chưa nhận ra rằng việc thiếu hỗ trợ có thể khiến trẻ cảm thấy cô đơn và thiếu tự tin.
Thay vì được nuôi dưỡng trong một môi trường khuyến khích, trẻ phải đơn độc đối diện với mọi thử thách mà không có sự đồng hành. Điều này có thể dẫn đến việc trẻ từ bỏ ước mơ, không dám theo đuổi đam mê vì cảm giác không có ai đứng sau ủng hộ.
Hơn nữa, khi trẻ không nhận được sự hỗ trợ cần thiết, dễ dàng phát triển cảm giác tự ti và nghi ngờ bản thân. Trẻ có thể tự hỏi liệu năng lực của mình có thực sự được đánh giá cao hay không, điều này ảnh hưởng đến động lực học tập và sự phát triển cá nhân trong tương lai. Những trải nghiệm khó khăn này có thể tạo ra gánh nặng tâm lý, khiến trẻ khó lòng xây dựng lòng tin vào bản thân.
Bố mẹ đặt ra kỳ vọng và yêu cầu cao
Cha mẹ thường đặt ra những kỳ vọng và yêu cầu cao, điều này có thể tạo ra áp lực lớn lên trẻ, ảnh hưởng đến bầu không khí trong gia đình. Khi cha mẹ mong muốn con cái đạt được thành tích xuất sắc, điều này dễ dàng dẫn đến gánh nặng tâm lý cho trẻ.
Trong giai đoạn nhạy cảm của sự phát triển, khi trẻ đang hình thành bản sắc và tự tin, việc không thể đáp ứng mong đợi của cha mẹ có thể khiến trẻ rơi vào trạng thái lo âu.
Mối quan hệ trong gia đình cần có sự nỗ lực từ cả hai phía. Các chuyên gia tâm lý khuyên rằng cha mẹ nên nhìn nhận từ góc độ của con, nhằm tạo ra một môi trường phát triển lành mạnh, hỗ trợ thích hợp trong suốt quá trình trưởng thành và tôn trọng sự độc lập của trẻ.
Điều này không có nghĩa là cha mẹ không nên kỳ vọng, mà là những kỳ vọng ấy cần được xem xét kỹ lưỡng, phù hợp với khả năng và nguyện vọng của trẻ. Không nên đòi hỏi quá mức mà ít quan tâm đến cảm xúc và mong muốn của con.
Ở phía trẻ, cũng cần hiểu được những khó khăn mà cha mẹ đang đối mặt. Mong muốn cao đẹp từ cha mẹ xuất phát từ tình yêu thương và nỗ lực tạo dựng tương lai tốt đẹp cho con cái.
Khi trẻ nhận thức rằng cha mẹ hành động từ tình yêu và mong muốn con thành công, sẽ trở nên dễ dàng hơn trong việc chấp nhận những yêu cầu và kỳ vọng đó. Điều này giúp trẻ phát triển sự đồng cảm, góp phần xây dựng cầu nối vững chắc giữa các thế hệ.
Nhờ vào quá trình này, gia đình trở thành điểm dừng ấm áp, nơi mà mỗi thành viên cảm thấy an toàn và được yêu thương. Mối quan hệ sẽ ngày càng trở nên sâu sắc hơn trong bầu không khí thấu hiểu và quan tâm lẫn nhau. Khi có sự thông cảm và tôn trọng, mọi người sẽ dễ dàng hơn trong việc chia sẻ những suy nghĩ, cảm xúc hay cả nỗi lo lắng.
Hãy để mọi thành viên trong gia đình được trải nghiệm hạnh phúc và bình yên, thay vì để sự bất mãn và mâu thuẫn kéo dài. Một gia đình hạnh phúc không chỉ cần có thành công mà còn cần sự đồng hành và chia sẻ.
Tác giả: Trần Thu Thủy
-
Nuôi dưỡng cô con gái tự tin, yêu đời: 3 nguyên tắc ‘gối đầu giường’ mẹ nên biết
-
3 điều cha mẹ khôn ngoan tuyệt đối không nói về con cái
-
3 thói quen hàng ngày khiến con chậm chạp, lười biếng
-
3 việc cha mẹ cần làm sớm để con có mắt sáng, thông minh, cao lớn vượt trội
-
3 dấu hiệu cho thấy con bạn sinh ra để giàu có, được chứng minh bởi nghiên cứu 75 năm của ĐH Harvard