Các cụ đã dặn không sai: Mùng 5/5 âm lịch có bốn điều cần nhớ để xua đuổi tà khí, đón vận may mới

Tết Đoan Ngọ (5/5 âm lịch) từ lâu đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa tâm linh của người Việt. Không chỉ là dịp tưởng nhớ tổ tiên, ngày lễ này còn mang theo nhiều phong tục độc đáo với quan niệm “giết sâu bọ”, xua đuổi tà khí và đón nhận may mắn cho cả năm.

Nguồn gốc và ý nghĩa ngày Tết Đoan Ngọ

Tết Đoan Ngọ diễn ra vào đúng giờ Ngọ (khoảng 11h trưa) ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch – thời điểm chuyển giao mạnh mẽ của vũ trụ, theo quan niệm dân gian. Người xưa tin rằng đây là ngày dương khí đạt cực thịnh, cũng là lúc các loại “sâu bọ” – tượng trưng cho bệnh tật, điều xấu trong người và môi trường sinh sôi mạnh mẽ nhất.

Vì thế, trong ngày này, người Việt thực hiện nhiều nghi lễ và tập tục truyền thống nhằm “giết sâu bọ”, thanh lọc cơ thể, đồng thời cầu mong sức khỏe, bình an và tài lộc.

Những việc nên làm trong ngày Tết Đoan Ngọ

Ăn cơm rượu nếp và hoa quả sớm

Theo phong tục, ngay khi thức dậy vào sáng sớm ngày mùng 5/5 âm lịch, người dân thường ăn cơm rượu nếp để “giết sâu bọ”. Đây là cách giúp tiêu diệt vi khuẩn, giun sán trong cơ thể khi bụng còn đói. Ngoài cơm rượu, các loại trái cây theo mùa như mận, vải, dưa hấu, chuối cũng thường được dùng.

Trẻ em thường được ăn trứng luộc khi còn nằm trên giường và bôi hùng hoàng (một loại bột màu vàng) vào trán, ngực, rốn với ý nghĩa xua đuổi tà khí.

Cúng lễ tổ tiên

Mâm cỗ Tết Đoan Ngọ không cần cầu kỳ, nhưng cần đủ lễ gồm: hương, hoa, cơm rượu nếp, bánh gio, hoa quả, chè hạt sen, nước và vàng mã. Đây là dịp để con cháu tưởng nhớ ông bà tổ tiên, cầu mong sự che chở và may mắn.

Tắm bằng nước lá thảo dược

Người xưa tin rằng tắm bằng nước lá thơm như lá mùi, lá tre, tía tô, kinh giới, sả… trong ngày này sẽ giúp thanh lọc cơ thể, phòng bệnh, xua tà. Nhiều gia đình cũng chuẩn bị nước lá để xông hơi, gội đầu, đem lại cảm giác khoan khoái và nhẹ nhàng.

Tặng nhau những món quà mang ý nghĩa bình an

Một số địa phương có phong tục tặng nhau dây ngũ sắc, túi thơm hoặc đồ trang sức gắn với biểu tượng trừ tà. Đây là cách thể hiện tình cảm, đồng thời cầu mong an lành cho người nhận.

Những điều nên kiêng kỵ để tránh vận xui

Dân gian Việt Nam lưu truyền nhiều điều kiêng kỵ trong ngày Tết Đoan Ngọ, với niềm tin rằng việc tránh những điều này sẽ giúp gia đình luôn thuận hòa, tài lộc hanh thông.

Kiêng để giày dép lộn xộn

Theo quan niệm phong thủy, để giày dép ngổn ngang – đặc biệt là mũi quay vào trong nhà – có thể tạo điều kiện cho tà khí xâm nhập, ảnh hưởng đến vận khí và đường tài lộc của gia chủ.

Không soi gương sau 12 giờ đêm

Đây là điều cấm kỵ phổ biến trong nhiều dịp lễ tết. Dân gian cho rằng, thời điểm nửa đêm là lúc âm khí hoạt động mạnh. Nếu soi gương hay chụp ảnh có thể dễ thu hút vận xấu, gặp chuyện không lành.

Tránh làm rơi hoặc mất tiền

Mất tiền trong ngày 5/5 âm lịch bị xem là điềm báo hao hụt tài lộc, công danh lận đận. Vì vậy, trong ngày này, mọi người thường cẩn trọng trong việc giữ gìn ví tiền, tài sản cá nhân.

Không nên đến những nơi âm uNgười lớn thường khuyên con cháu không nên tới nghĩa trang, bệnh viện hay nơi nhiều âm khí trong ngày Tết Đoan Ngọ. Đây không chỉ là quan niệm tâm linh mà còn có cơ sở khoa học, vì những nơi này dễ tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm bệnh.

Tết Đoan Ngọ – Sự kết hợp hài hòa giữa văn hóa và sức khỏe

Không chỉ là một ngày lễ truyền thống, Tết Đoan Ngọ còn mang ý nghĩa chăm sóc sức khỏe và thanh lọc thân – tâm. Việc ăn cơm rượu, tắm nước lá, kiêng kỵ một số điều trong ngày này đều hướng tới mục tiêu giữ gìn sức khỏe và tránh điều xui rủi.

Ngày nay, nhiều gia đình dù sống ở thành thị vẫn duy trì những nghi thức cơ bản của Tết Đoan Ngọ như cúng tổ tiên, ăn món truyền thống và nhắc nhở con cháu về nguồn cội. Sự gắn kết giữa truyền thống và hiện đại này chính là nét đặc trưng đáng quý của văn hóa Việt.

Tết Đoan Ngọ không chỉ là ngày "giết sâu bọ" theo nghĩa dân gian mà còn là dịp để mỗi người hướng về tổ tiên, chăm sóc sức khỏe và cân bằng tinh thần. Giữa cuộc sống hiện đại bận rộn, việc giữ gìn và thực hành các nghi lễ truyền thống trong ngày 5/5 âm lịch sẽ góp phần gìn giữ bản sắc dân tộc và mang lại những giá trị tốt đẹp cho gia đình.