Dự báo thời tiết: Tết Nguyên đán - Miền Bắc rét đậm và có mưa phùn

Cụ thể theo Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia Hoàng Phúc Lâm, dự báo trong giai đoạn trước Tết từ 17-25/1 (18-26 tháng Chạp), khu vực Bắc Bộ sáng có sương mù nhẹ, ngày nắng ráo, trời tiếp tục rét.

Khu vực Trung Bộ, vùng từ Thanh Hóa - Huế nhiều mây, hầu như không mưa, trời rét.

Khu vực từ Đà Nẵng đến Bình Thuận phía Bắc đêm và sáng trời rét, ngày trời nắng nhẹ. 

Khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ đêm và sáng sớm mây nhiều, có sương mù và sương mù nhẹ, ngày trời nắng, không xảy ra nắng nóng.

Tết Nguyên đán: Miền Bắc rét đậm; Trung bộ có mưa; Đông Nam Bộ ảnh hưởng triều cường

Đáng chú ý, giai đoạn chính Tết từ 27-31/1 (28 tháng Chạp đến mùng 3 Tết), Miền Bắc chịu tác động của gió mùa đông bắc khiến trời rét, vùng núi có rét đậm, phía Đông Bắc Bộ có ngày có mưa nhỏ, mưa phùn.

Khu vực Bắc Trung Bộ cũng chịu ảnh hưởng của gió mùa đông bắc mạnh trong dịp Tết nên trời rét, có mưa nhỏ vài nơi. 

Khu vực Trung và Nam Trung Bộ những ngày giáp Tết có khả năng xuất hiện mưa, mưa rào rải rác, thời gian mưa tập trung vào các ngày 27-29 tháng Chạp.

Trong dịp Tết Nguyên đán 2025, khu vực ven biển miền Đông Nam Bộ sẽ chịu ảnh hưởng của một đợt triều cường diễn ra từ ngày 30/1 - 2/2 (mùng 2-5 Tết), đỉnh triều cao nhất trong đợt này có thể đạt 4,1m, gây ngập úng cục bộ cho một số khu vực ven biển, cửa sông.

DỰ BÁO, CẢNH BÁO XU THẾ THỜI TIẾT TRÊN ĐẤT LIỀN THỜI HẠN ĐẾN 10 NGÀY (Từ đêm 20/01 đến ngày 30/01)

Dự báo thời tiết các khu vực từ đêm 20/01 đến ngày 22/01

- Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ: có mưa nhỏ vài nơi, sáng sớm có sương mù và sương mù nhẹ rải rác, trưa chiều trời nắng. Đêm và sáng trời rét, vùng núi có nơi rét đậm, rét hại.

- Khu vực Trung Trung Bộ: có mưa vài nơi, trưa chiều trời nắng. Phía Bắc đêm và sáng trời rét.

- Các khu vực khác: đêm có mưa rào vài nơi, ngày nắng.

Biến đổi thời tiết từ đêm 22/01 đến ngày 30/01

- Bắc Bộ và Thanh Hóa: Có mưa nhỏ vài nơi, sáng sớm có sương mù và sương mù nhẹ rải rác; trưa chiều trời nắng.

Ngày 25-26/01 có mưa, mưa rào rải rác và có nơi có dông. Đêm và sáng trời rét; vùng núi có nơi rét đậm, rét hại.

Từ đêm 26/01 có khả năng xảy ra rét đậm, rét hại, vùng núi cao có khả năng xảy ra băng giá, sương muối.

- Bắc Trung Bộ: Có mưa vài nơi, sáng sớm có sương mù và sương mù nhẹ rải rác, trưa chiều trời nắng; 

Từ đêm 25-26/01 có mưa, mưa rào rải rác và có nơi có dông. Đêm và sáng trời rét. Từ ngày 27/01 trời rét đậm, có nơi rét hại.

- Khu vực Trung Trung Bộ: có mưa vài nơi. Từ ngày 26/01 có mưa, mưa rào và có nơi có dông. Phía Bắc đêm và sáng trời rét. Từ ngày 26/01 trời rét.

- Các khu vực khác: đêm có mưa rào vài nơi, ngày nắng.

Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh.  

Những hình thái thời tiết năm 2025

Năm 2025 được dự báo hiện tượng ENSO có khả năng trở lại trạng thái trung tính với xác suất từ 55-65% trong khoảng thời gian 3 tháng (3, 4 và 5/2025) và nhiều khả năng sẽ duy trì trạng thái trung tính trong những tháng còn lại của năm 2025.

Như vậy, hiện tượng ENSO ở trong điều kiện La Nina có thể tồn tại trong thời gian ngắn (có thể chỉ trong vài tháng đầu năm 2025, chưa đủ dài để đạt chỉ tiêu về thời gian duy trì để xác định một chu kỳ La Nina), sau đó khả năng cao sẽ dần trở lại trạng thái trung tính và với diễn biến.

Trước dự báo trên, ông Hoàng Phúc Lâm lưu ý một số hình thái thời tiết, khí hậu năm 2025 đáng chú ý như:

Trong điều kiện La Nina, ở khu vực Thái Bình Dương, gió tín phong sẽ mạnh hơn trung bình, hoạt động đối lưu sẽ suy giảm ở khu vực gần Trung tâm Thái Bình Dương và gia tăng trên phần phía Tây Thái Bình Dương. 

Điều này sẽ khiến khu vực Đông Nam Á, đặc biệt khu vực Indonesia trong đó gồm cả khu vực phía nam của Việt Nam mưa sẽ có xu hướng cao hơn trung bình trong những tháng đầu năm 2025 (có khả năng khu vực phía Nam Việt Nam xuất hiện mưa trái mùa cục bộ trong những tháng mùa khô).

Liên quan đến hoạt động của bão, áp thấp nhiệt đới, theo nhận định mùa bão trên khu vực Biển Đông có khả năng xuất hiện tương đương so với trung bình nhiều năm (khoảng tháng 6), số lượng bão/áp thấp nhiệt đới trên khu vực Biển Đông và ảnh hưởng đến đất liền có khả năng ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm (trung bình nhiều năm trên Biển Đông khoảng 11-13 cơn, ảnh hưởng đến đất liền khoảng 5-6 cơn).

Cùng với đó, hiện tượng nắng nóng có khả năng xuất hiện tương đương so với trung bình nhiều năm: nắng nóng có khả năng bắt đầu xuất hiện tại khu vực Nam Bộ và Tây Nguyên vào khoảng nửa đầu tháng 3.

Khu vực Tây Bắc Bắc Bộ, vùng núi phía Tây Bắc Trung Bộ vào khoảng tháng 4 và phía Đông Bắc Bộ, khu vực ven biển Trung Bộ từ khoảng tháng 5 trở đi. Nhiều khả năng nắng nóng trong năm 2025 sẽ không gây gắt và kéo dài như năm 2024.

Về không khí lạnh, năm 2025 dự báo hoạt động tương đương trung bình nhiều năm nên sẽ có khả năng xảy ra rét đậm, rét hại trong giai đoạn từ tháng 01-3/2025, trong đó cần đề phòng xuất hiện các đợt không khí lạnh có cường độ mạnh gây rét đậm, rét hại trên diện rộng, băng giá, sương muối ở khu vực vùng núi phía Bắc.

"Ngoài ra, trong năm 2025 số đợt mưa lớn diện rộng xảy ra trên toàn quốc và ở mức xấp xỉ với trung bình nhiều năm (khoảng 20 đợt). Các đợt mưa lớn diện rộng có khả năng bắt đầu từ tháng 6 ở Bắc Bộ, sau đó chuyển dần về phía nam và kết thúc vào khoảng tháng 12 ở các tỉnh Trung Bộ"- ông Lâm nhấn mạnh.

Trong mùa khô đầu năm 2025, xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long ở mức cao hơn trung bình nhiều năm. Từ tháng 2-4/2025, xâm nhập mặn tăng cao gây ảnh hưởng đến dân sinh, nông nghiệp tại các địa phương. Tuy nhiên tình trạng xâm nhập mặn không nghiêm trọng như mùa khô năm 2015-2016 và 2019-2020.

Từ tháng 3-7/2025, tình hình khô hạn thiếu nước cục bộ ngoài vùng cấp nước của các công trình thủy lợi có khả năng xảy ra tại các tỉnh Phú Yên đến Bình Thuận, Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk.

Với tình hình các cơn bão lớn mạnh ngày càng gia tăng do biến đổi khí hậu, Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia sẽ đưa vào phần mềm hỗ trợ giám sát cảnh báo bão, cung cấp thông tin cho xã hội, cơ quan chính phủ; ứng dụng AI trong dự báo, cảnh báo thiên tai, trước mắt là đối với dự báo bão, mưa và các hiện tượng nguy hiểm ít xảy ra theo quy luật thông thường. 

Việc sử dụng AI sẽ giúp cải thiện khả năng phân tích dữ liệu lớn (quan trắc, radar, vệ tinh, mô hình số,...) và sử dụng hiệu quả nhất trong dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn; cảnh báo mưa giông trước 3-6h... Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng dự báo và cảnh báo sớm các nguy cơ lũ quét, sạt lở đất.

Tác giả: Dương Ngọc