Kỳ tích: Phẫu thuật lấy thận ra ngoài rửa sạch, sau đó ghép lại cho bệnh nhân

Ngày 6/10, bác sĩ Nguyễn Quang, Giám đốc Trung tâm Nam Học kiêm Phó trưởng khoa Phẫu thuật Tiết niệu (Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức), cho hay, bệnh viện (BV) vừa thực hiện thành công ca phẫu thuật ghép thận tự thân hy hữu cho bệnh nhân Phạm Thanh P. (33 tuổi, ở huyện Gia Lâm, Hà Nội) - Phóng viên báo Tuổi trẻ thủ đô đưa tin.

Trước đó, vào ngày 12/9/2016, bệnh viện tiếp nhận bệnh nhân Phạm Thanh P. bị tai nạn xe máy được chuyển tới từ Bệnh viện Đức Giang.

Bệnh nhân được chuyển đến bệnh viện trong tình trạng nhợt nhạt, khó thở shock nặng, mạch nhanh, huyết áp tụt, bụng chướng xây xát đau.

Sau khi đánh giá tình hình, bệnh nhân đã được dẫn lưu màng phổi cấp cứu, đồng thời chụp cắt lớp vi tính cho thấy có chấn thương gan độ 2, nghi có vỡ cơ hoàng P, gãy gai ngang cột sống L1, L2, L3, nhiều dịch ổ bụng. Nghiêm trọng hơn, thận trái của bệnh nhân bị biến dạng, vỡ thành nhiều mảnh, tụ máu quanh thận, chỗ dày nhất khoảng 60mm. Còn thận phải thì nhu mô không ngấm thuốc trên các thì thăm khám, động mạch thận phải không ngấm thuốc trên đoạn dài 23mm, nghĩ đến tổn thương cuống thận phải.

Trước tình hình đó, bệnh nhân đã được hội chẩn liên chuyên khoa Tiết niệu – Tim mạch – Lồng ngực – Tiêu hóa, với sự tham gia của các chuyên gia, bác sĩ đầu ngành. 

Sau khi hội chẩn, các bác sĩ đã quyết định sẽ mở bụng kiểm tra thăm dò ngực, cơ hoành và các tạng trong bụng. Còn về thận, dự kiến sẽ lấy ngay thận phải ra rửa ngoài cơ thể, đánh giá khả năng ghép thận tự thân. Còn thận trái sẽ được bảo tồn tối đa.

Việc ghép thận tự thân có thể không thành công những cũng cần phải cố gắng hết sức vì bên thận trái vỡ độ V (nếu như trong trường hợp thận phải bình thường, không bị tổn thường thì có thể chỉ định cắt thận trái để bảo tòan tính mạng cho bệnh nhân).

Còn nếu như ghép thận thành công thì sẽ đỡ được cho bên thận trái. Ngược lại, thận trái, chủ trương của các bác sĩ sẽ bảo tồn thận tối đã cũng vì lý do đề phòng thận bên kia ghép không được tốt.

Theo kế hoạch, nhóm phẫu thuật đã làm việc hết sức khẩn trương, tiến hành song song hai kíp rửa – ghép thận phải và kiểm tra các tạng trong bụng, cơ hoành và bảo tồn thận trái.

Thận phải sau khi được lấy ra khỏi cơ thể đã được rửa theo quy trình rửa thận đặc biệt. TS.BS Nguyễn Quang – Giám  đốc bệnh viện chia sẻ, sau khi rửa xong, thận phải đã có màu sắc trắng đều trở lại. Ngay lập tức, các bác sĩ đã chuẩn bị mọi điều kiện tốt nhất để ghép thận tự thân.

Sau khi đưa thận vào vị trí ghép, nối động mạch, nối tĩnh mạch thì thấy có rất ít nước tiểu chảy ra. Đây là điều mà các bác sỹ đã có tiên lượng trước. Tuy nhiên, vẫn quyết định hoàn thành cuộc ghép thận tự thân.

Còn về phía thận trái, sau khi khống chế chảy máu bụng, kiểm tra thấy thận trái vỡ nát toàn bộ hơn 2/3 trên thận, chỉ còn gần 1/3 dưới thận tuy có rách bao thận nhưng kiểm tra kỹ thấy còn một phẩn bể đài thận, có một nhánh động mạch đi vào thận và có một nhánh tĩnh mạch đi ra.

Vì thế, nhóm phẫu thuatạ viên đã quyết định cắt phần thận phần trên, cắt lọc tiết kiệm phần thận phía dưới, khâu đóng bể thận rách, có đặt sonde niệu quản – bàng quang.

Sau khi hoàn thành cuộc mổ, tình trạng huyết động của bệnh nhân dần ổn định. Tuy nhiên, nước tiểu của bệnh nhân vẫn còn ít, chỉ khoảng 200ml/24giờ, xét nghiệm urê, creatinin máu bắt đầu tăng cao. Từ ngày 13/9, bệnh nhân đã được chỉ định lọc máu. Còn tới ngày 19/9, bệnh nhân đã tỉnh táo, tự thở, bụng mềm không đau nhưng lượng nước tiểu vẫn chỉ 160ml/24giờ. Những ngày sau, nước tiểu của bệnh nhân tiếp tục tăng lên và đến ngày 1/10, bệnh nhân được chỉ định không phải lọc máu nữa.

Đây là một trường hợp ghép thận tư thân hy hữu trong một hoàn cảnh rất đặc biệt. Bởi vì trong lúc cả hai thận đều bị chấn thương nặng, việc cấp cứu bảo tồn tối đa hai thận tưởng chừng rất khó khăn, đầy thách thức. Nhưng chính việc bảo tồn tối đa này lại có ý nghĩa, trong lúc thận bên phải ghép chưa hồi phục thì phần thận bên trái còn lại sẽ đả nhiệm tiết nước tiểu hỗ trợ. Đến thời điểm này, lượng nước tiểu 1900ml/24giờ, thận phải đã có khả năng hồi phục.

Tác giả: Vân Tiên