Nếu như miền Bắc thường giới thiệu hoa đào trong mùa Tết, thì miền Nam lại nổi bật với sắc vàng rực rỡ của hoa mai, một trong những biểu tượng không thể thiếu của ngày xuân.
Hoa mai không chỉ có màu vàng – màu của sự thịnh vượng và phú quý – mà còn mang theo ước vọng cho một năm mới tràn đầy tài lộc. Người dân thường bày hoa mai trong nhà vào dịp Tết với hy vọng mọi điều tốt đẹp sẽ đến.
Ngoài ý nghĩa phong thuỷ, hoa mai còn được biết đến như một vị thuốc quý giá. Nhà khoa học Bùi Đắc Sáng, thuộc Viện Hàn lâm Khoa học & Công nghệ Việt Nam, khuyên rằng mọi người nên giữ lại hoa mai sau Tết, thay vì vứt bỏ.
Cây mai, với tên khoa học là Ochna integerima, thuộc họ Ochnaceae, chứa nhiều tinh dầu và các hợp chất như meratin, calycanthine, caroten… có khả năng thúc đẩy bài tiết dịch mật và ức chế một số loại vi khuẩn như coli, trực khuẩn lỵ, trực khuẩn thương hàn, phẩy khuẩn tả, và trực khuẩn lao.
Theo các nghiên cứu trong y học cổ truyền, hoa mai có vị ngọt, hơi đắng, tính ấm, không độc. Nó được biết đến với nhiều công dụng như giải nhiệt, kích thích vị giác, và hỗ trợ điều trị các bệnh như sốt cao, khó thở, ho, viêm họng, chán ăn, và chóng mặt.
Vỏ cây mai mang vị đắng và có tính bình, thường được người dân ngâm vào rượu trắng để chiết xuất các chất bổ dưỡng, giúp kích thích hệ tiêu hóa. Ngoài ra, vỏ cây mai còn là phương thuốc hữu hiệu cho các vấn đề về tiêu hóa kém và tình trạng chán ăn. Liều dùng hiệu quả là 40-60ml rượu ngâm vỏ cây mai vàng, nên được uống trong bữa ăn và thực hiện hai lần mỗi ngày.
Dưới đây là một vài bài thuốc từ hoa mai và cây mai được ông Sáng gợi ý:
- Điều trị tiêu hóa kém và chán ăn: Ngâm 100g vỏ cây mai vàng khô với 1000ml rượu trắng trong một tuần để sử dụng. Thời gian ngâm càng lâu thì hiệu quả càng cao. Liều dùng là 20ml – 40ml, chia làm hai lần uống trong ngày.
- Giảm đau đầu và chóng mặt: Sắc 9g hoa mai cùng với lượng vừa đủ hoa biển đậu và lá sen tươi để uống. Hoặc, bạn có thể sử dụng công thức: 15g hoa mai, 15g hoa cúc trắng và 15g hoa hồng, hãm để uống thay trà.
- Giảm chướng bụng và đầy hơi: Dùng 10g hoa mai, 10g mộc hương và 15g hương phụ, sắc uống để cải thiện tình trạng này.
- Chữa nấc: Sử dụng 5g hoa mai, 5 mảnh tai hồng (thị đế), 3 lát gừng tươi và 100g gạo tẻ. Đầu tiên, bạn cần sắc kỹ gừng tươi và thị đế để lấy nước, sau đó bỏ bã và cho gạo vào nấu thành cháo. Khi cháo chín, thêm hoa mai vào, đun sôi và chia thành nhiều bữa ăn trong ngày.
- Chữa nôn: Lấy 5g hoa mai và 5ml nước cốt gừng tươi. Hãm hoa mai với nước sôi trong bình kín, đợi khoảng 20 phút rồi lọc ra và hòa với nước gừng tươi. Mỗi ngày sử dụng 2 thang để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Chữa ho kéo dài: Bạn có thể hãm 9g hoa mai để uống thay trà trong suốt cả ngày. Hoặc áp dụng bài thuốc khác: 10g hoa mai, 10g khoản đông hoa và 60g gạo tẻ, ninh thành cháo, sau đó cho thêm một chút mật ong và chia ra nhiều lần ăn.
Ngoài công dụng y học, hoa mai cũng có thể được sử dụng để chế biến các món ăn. Khi nấu các món từ thịt lợn hay thịt dê, việc kết hợp hoa mai sẽ tạo ra những món ăn độc đáo và bổ dưỡng cho sức khỏe.
Mặc dù hoa mai mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, các chuyên gia khuyến nghị bạn nên sử dụng theo đúng liều lượng và tốt nhất là tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế trước khi dùng để trị bệnh.
Tác giả: Trần Thu Thủy
-
Mách bạn cách nhặt lá mai ‘chuẩn không cần chỉnh’ cho hoa nở bung, đẹp ngỡ ngàng
-
Tuyệt chiêu lặt lá mai 'chuẩn không cần chỉnh để hoa nở bung đẹp nhất đêm giao thừa
-
Ai không nên ăn rau cải cúc?
-
5 loại cây mọc dại đầy vườn, nấu nước uống có ngay bài thuốc quý
-
Nụ hoa tam thất có tác dụng gì? Bài thuốc từ nụ hoa tam thất