Người không có lương hưu, từ 60 tuổi trở nên được hỗ trợ thẻ BHYT, mức hưởng cao ngất ngưởng từ 1/7/2025

1. Trợ cấp hưu trí xã hội: Mạng lưới an sinh mới cho người cao tuổi

Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024, trợ cấp hưu trí xã hội là một loại hình bảo hiểm xã hội do ngân sách nhà nước đảm bảo. Mục tiêu của chính sách này là mang đến sự hỗ trợ thiết yếu cho những người cao tuổi không có nguồn thu nhập ổn định từ lương hưu hoặc các loại trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng khác.

Chế độ trợ cấp hưu trí xã hội bao gồm ba trụ cột chính:

- Trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng: Đây là khoản tiền mặt được chi trả định kỳ cho người đủ điều kiện.

- Hỗ trợ chi phí mai táng: Khi người hưởng trợ cấp qua đời, gia đình sẽ nhận được một khoản hỗ trợ để trang trải chi phí mai táng.

- Bảo hiểm y tế do ngân sách nhà nước đóng: Người hưởng trợ cấp sẽ được cấp thẻ BHYT, được chi trả các chi phí khám chữa bệnh theo quy định.

Để được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ ngày 1 tháng 7 năm 2025, công dân Việt Nam cần đáp ứng các điều kiện sau:

- Độ tuổi: Đủ 75 tuổi trở lên.

- Tình trạng lương hưu/trợ cấp: Không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng. Tuy nhiên, có một số trường hợp đặc biệt có thể được quy định cụ thể hơn bởi Chính phủ.

- Văn bản đề nghị: Cần có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Đặc biệt, Luật cũng có một điều khoản ưu tiên cho những người cao tuổi thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo. Theo đó, công dân Việt Nam từ 70 đến dưới 75 tuổi, thuộc các diện hộ này và không hưởng lương hưu/trợ cấp bảo hiểm xã hội, có văn bản đề nghị cũng sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Chính sách này thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Nhà nước đối với người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn, giúp họ có một cuộc sống ổn định hơn khi về già.

2. Mức hưởng Bảo hiểm y tế (BHYT): Ưu đãi vượt trội cho nhiều đối tượng

Cùng với chính sách trợ cấp hưu trí xã hội, Nghị định 02/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung các quy định về mức hưởng BHYT cũng sẽ có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2025, mang đến những quyền lợi khám chữa bệnh tốt hơn cho nhiều đối tượng.

Mức hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh

Nghị định 02/2025/NĐ-CP quy định nhiều đối tượng được hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh, bao gồm:

- Các đối tượng chính sách: người hoạt động cách mạng trước 1945, người hoạt động cách mạng từ 01/01/1945 đến ngày khởi nghĩa tháng 8 năm 1945, Bà mẹ Việt Nam anh hùng, thương binh, bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên, người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.

- Trẻ em dưới 6 tuổi

- Các trường hợp chi phí khám chữa bệnh thấp hơn 15% mức lương cơ sở.

- Các đối tượng quy định tại các khoản 3, 4, 5, 8, 9, 11, 17 và 20 Điều 3 Nghị định này.

Đặc biệt, những người thuộc các đối tượng trên sẽ không phải áp dụng tỷ lệ thanh toán theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 21 của Luật Bảo hiểm y tế.

Mức hưởng 95% chi phí khám chữa bệnh

Các đối tượng quy định tại khoản 1 Điều 2, các khoản 12, 18 và 19 Điều 3 và các khoản 1, 2 và 5 Điều 4 của Nghị định này được hưởng 95% chi phí khám chữa bệnh.

Nghị định cũng quy định lộ trình tăng mức hưởng BHYT đối với các cơ sở khám chữa bệnh cấp cơ bản theo các giai đoạn:

- Từ 01/01/2025: Khi khám chữa bệnh ngoại trú tại cơ sở khám chữa bệnh cấp cơ bản đạt số điểm dưới 50 điểm hoặc được tạm xếp cấp cơ bản, người tham gia BHYT được quỹ BHYT thanh toán 100%.

- Từ 01/07/2026: Khi khám chữa bệnh ngoại trú tại cơ sở khám chữa bệnh cấp cơ bản đạt số điểm từ 50 điểm đến dưới 70 điểm, người tham gia BHYT được quỹ BHYT thanh toán 50% mức hưởng.

- Từ 01/07/2026: Khi khám chữa bệnh ngoại trú tại cơ sở khám chữa bệnh cấp cơ bản trước ngày 01/01/2025 đã được xác định là tuyến tỉnh hoặc tuyến trung ương (hoặc tương đương), người tham gia BHYT được quỹ BHYT thanh toán 50% mức hưởng.

- Từ 01/07/2026: Khi khám chữa bệnh ngoại trú tại cơ sở khám chữa bệnh cấp chuyên sâu trước ngày 01/01/2025 đã được xác định là tuyến tỉnh (hoặc tương đương), người tham gia BHYT được quỹ BHYT thanh toán 50% mức hưởng.

Đối với khám chữa bệnh theo yêu cầu, người có thẻ BHYT vẫn được quỹ BHYT thanh toán chi phí trong phạm vi được hưởng. Tuy nhiên, phần chi phí chênh lệch giữa giá dịch vụ theo yêu cầu và mức thanh toán của quỹ BHYT sẽ do người bệnh chi trả. Các cơ sở khám chữa bệnh phải đảm bảo minh bạch về chi phí và thông báo trước cho người bệnh.

Trong trường hợp người tham gia BHYT thay đổi nhóm đối tượng theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, dẫn đến thay đổi mức hưởng BHYT và phải đổi thẻ, thì mức hưởng BHYT mới sẽ được tính từ thời điểm thẻ BHYT mới có giá trị sử dụng.

Chính sách trợ cấp hưu trí xã hội và nâng mức hưởng BHYT là những bước đi quan trọng của Chính phủ nhằm củng cố và mở rộng mạng lưới an sinh xã hội, đặc biệt là đối với người cao tuổi. Việc có thêm trợ cấp hưu trí xã hội sẽ giúp người cao tuổi không có lương hưu có thêm nguồn thu nhập ổn định, giảm gánh nặng kinh tế cho gia đình và xã hội. Cùng với đó, chính sách nâng mức hưởng BHYT cũng sẽ giúp người dân tiếp cận các dịch vụ y tế tốt hơn, giảm bớt nỗi lo về chi phí khám chữa bệnh, đặc biệt là các đối tượng chính sách, người cao tuổi và trẻ em.

Hai chính sách này dự kiến sẽ tạo ra những tác động tích cực đến đời sống của hàng triệu người dân Việt Nam, góp phần xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ và văn minh. Nghị định 02/2025/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2025.

Tác giả: Dương Ngọc