Tết Đoan Ngọ, hay được biết đến với tên gọi dân gian là Tết giết sâu bọ, là một ngày lễ truyền thống quan trọng trong nền văn hóa của người Việt Nam.
Nguyên câu chuyện về Tết Đoan Ngọ xuất phát từ một truyền thuyết dân gian rất đặc biệt. Khi nông dân đang vui mừng vì mùa màng thì sâu bọ tấn công, gây hại cho cây trồng và thức ăn. Trước tình hình đó, một người lạ mặt tên là Đôi Truân đến và chỉ cho họ cách cúng lễ đơn giản, và kỳ diệu, sâu bọ biến mất sau đó.
Tết Đoan Ngọ còn được biết đến với tên gọi khác là Tết Đoan Dương, với ý nghĩa là bắt đầu lúc khí dương đang thịnh. Không chỉ ở Việt Nam mà còn ở nhiều quốc gia châu Á, ngày này là một phần không thể thiếu của lịch sử văn hóa truyền thống.
Trong ngày Tết Đoan Ngọ, có nhiều quan niệm và thực hành kiêng kỵ để tránh những điều không may mắn.
Cụ thể như sau:
Trước khi dùng gương, hãy nhớ rằng từ nửa đêm đến 12h ngày mùng 5 Âm lịch, âm khí hoạt động mạnh mẽ. Do đó, người ta khuyến cáo không nên soi gương vào khoảng thời gian này để tránh chiêu dụ âm khí không tốt.
Theo quan niệm dân gian, giày dép lộn xộn có thể mời gọi tà khí. Sau khi về nhà, việc gọn gàng giày dép không chỉ giữ sạch, mà còn đảm bảo không gian sống sạch sẽ và hài hòa theo phong thủy.
Vào buổi sáng ngày 5/5 Âm lịch, trước khi đặt chân xuống đất, mọi người nên súc miệng 3 lần để loại bỏ âm khí và sau đó mới ăn một ít rượu nếp, hoa quả để đẩy lùi sự xấu xa.
Tránh dừng chân tại những nơi âm u như bệnh viện, nghĩa trang vào ngày này, vì đây được cho là nơi tập trung nhiều năng lượng tiêu cực, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.
Vào ngày này, nên tránh mua những vật phẩm có hình thù kỳ quái, không rõ nguồn gốc, để tránh rước thêm tà vào nhà theo quan niệm dân gian.
Rơi tiền bạc hay ví trong ngày Tết Đoan Ngọ được cho là làm mất tài lộc. Do đó, cẩn thận bảo vệ tài sản và tiền bạc là điều cần thiết trong ngày này.
Không nên tham quan các khu lăng mộ, địa đạo vào ngày này, vì đây được cho là nơi chứa nhiều năng lượng tiêu cực, có thể gây ra sự xấu xa.
Lưu ý: Các quy tắc kiêng kị này, mặc dù có nguồn gốc từ quan niệm dân gian, nhưng hiện nay thường được tham khảo hơn là áp dụng, do thiếu cơ sở khoa học cụ thể.
Tác giả: Vũ Ngọc