Một bà mẹ đã chia sẻ trên một diễn đàn gia đình rằng con của chị được đánh giá là rất thông minh. Tuy nhiên, kết quả thi thử gần đây của cháu lại không đạt yêu cầu, nhất là điểm số ở các môn học chính đã giảm đáng kể.
Sau khi tiến hành tìm hiểu kỹ lưỡng, chị nhận thấy nguyên nhân chính của vấn đề là do đứa trẻ đã dần trở nên lười biếng. Cháu thường xuyên mất tập trung khi học tập và ngay khi ngồi xuống bàn học, cháu lại có xu hướng muốn ra ngoài chơi. Mỗi khi cha mẹ nhắc nhở, trẻ lập tức có phản ứng bùng nổ cảm xúc.
Trong phần bình luận, một chuyên gia chỉ ra hai vấn đề chính có thể dẫn đến sự sa sút trong học tập của đứa trẻ, mà cha mẹ cần nhận biết sớm.
Thiếu kiên trì và thói quen học tập kém: Những vấn đề cần lưu ý
Nhiều trẻ em hiện nay gặp khó khăn khi thiếu kiên trì và duy trì những thói quen học tập chưa tốt trong thời gian dài. Trên thực tế, có những trẻ ban đầu không có thành tích nổi bật, nhưng nhờ vào sự kiên trì và thói quen học tập tích cực, có thể tiếp tục phát triển và đạt kết quả vượt trội hơn cả mong đợi.
Mức độ thông minh của hầu hết trẻ em khá đồng đều, trong khi sự khác biệt thực sự nằm ở sự chăm chỉ và nỗ lực của chúng. Nếu trẻ có thái độ lười biếng trong việc học, không chăm sóc cho việc suy nghĩ hay thiếu kiên trì, chất lượng học tập sẽ dần giảm sút. Do đó, trong học kỳ mới, phụ huynh cần chú ý đến thái độ học tập của con em mình. Lối sống lười biếng có thể dẫn tới những khó khăn trong việc học, thậm chí làm giảm đi ý chí phấn đấu của trẻ.
Sau mỗi kỳ thi, khi phụ huynh hỏi lý do cho những sai sót trong bài kiểm tra, nhiều trẻ thường sử dụng lý do “bất cẩn” để biện minh cho những lỗi sai. Hậu quả của sự bất cẩn này thường dẫn đến việc nhớ sai công thức, tính toán sai kết quả, hoặc ôn tập những nội dung không chính xác.
Theo một giáo viên kinh nghiệm, có hai loại lười biếng phổ biến ở trẻ: thứ nhất là lười trong các hoạt động thể chất, thể hiện qua việc không thích viết trong lớp, thị lực yếu, hoặc tay yếu; thứ hai là lười về tư duy, chỉ ghi chép và trả lời câu hỏi một cách máy móc mà không suy nghĩ, hoặc luôn do dự.
Như người xưa từng nói: “Học mà không suy nghĩ thì vô ích.” Khi trẻ kết hợp giữa học tập và tư duy, chúng có thể tránh được những giấc mơ hão huyền và làm chủ kiến thức một cách thật sự. Việc học tập chất lượng cao mang lại hiệu quả gấp nhiều lần so với sự siêng năng nhưng chất lượng thấp. Suy nghĩ cẩn trọng chính là chìa khóa giúp trẻ học tốt hơn.
Những trẻ chăm chỉ thường tự giác ôn lại kiến thức đã học trong ngày trước khi chuẩn bị đi ngủ, không trì hoãn và hoàn thành nhiệm vụ học tập đúng hạn. Chúng còn tích cực đọc sách, viết nhật ký, chủ động tìm ra vấn đề và đưa ra giải pháp.
Không có con đường tắt nào để trở thành học sinh giỏi, ngoài việc nhận thức đúng đắn, rèn luyện và phát triển bản thân. Nếu thời gian trẻ bỏ ra không tỷ lệ thuận với thành tích đạt được, phụ huynh cần theo dõi và giúp trẻ cải thiện kịp thời để tránh rơi vào trạng thái “siêng năng giả”.
Trẻ có bố mẹ hay thoả hiệp
Phía sau những đứa trẻ lười biếng thường là sự thỏa hiệp từ phía bố mẹ. Những bậc phụ huynh kiên định có thể nuôi dạy những đứa con siêng năng và thực tế, trong khi những người dễ dàng nhượng bộ vô điều kiện có thể cản trở quá trình rèn luyện và phát triển bản thân của trẻ. Sự nghiêm khắc không có nghĩa là thiếu tình yêu thương, mà là cách thể hiện sự quan tâm thông qua việc đặt ra những kỳ vọng và quy tắc cụ thể. Những quy tắc này giúp trẻ nhận thức được giá trị và trách nhiệm của mình, từ đó hình thành những thói quen tích cực trong tương lai.
Các bậc phụ huynh có tầm nhìn xa thường quyết tâm nói không với sự lười biếng của con cái. Họ hiểu rằng một chút khó khăn và thử thách trong quá trình học tập sẽ giúp trẻ phát triển sức chịu đựng và khả năng tự lập. Ngược lại, những bậc phụ huynh thiếu sự kiên định có thể bất ngờ thỏa hiệp với những yêu cầu của trẻ, dẫn đến việc chúng không nhận thức được tầm quan trọng của nỗ lực.
Để giúp con phát triển thói quen học tập tích cực, bố mẹ cần giữ vững nội quy đã đề ra. Những quy tắc và kỳ vọng là nền tảng giúp trẻ học cách tự quản lý bản thân và phát triển kỹ năng sống cần thiết.
Đằng sau mỗi đứa trẻ xuất sắc luôn có sự kết hợp giữa tình yêu thương và kỷ luật từ phía bố mẹ. Đây là yếu tố quan trọng giúp trẻ cảm thấy an toàn, được ủng hộ trong quá trình phát triển.
Mọi bậc phụ huynh đều mong muốn con cái mình hạnh phúc, nhưng hạnh phúc thực sự sẽ đến theo thời gian. Nếu trẻ chọn lối sống buông thả trong giai đoạn học hành, con đường phía trước sẽ đầy chông gai. Hãy nhắc nhở trẻ rằng việc học không chỉ là nghĩa vụ tạm thời mà là khoản đầu tư cho tương lai. Hãy truyền đạt với trẻ rằng những nỗ lực hiện tại sẽ giúp chúng tự chủ trong cuộc sống, theo đuổi ước mơ mà không phải phụ thuộc vào ai khác.
Bên cạnh đó, việc tạo ra một môi trường học tập tích cực và đầy động lực cũng rất quan trọng để trẻ cảm thấy hứng thú với việc học. Phụ huynh có thể cùng trẻ lập kế hoạch học tập, tham gia vào các hoạt động giáo dục hoặc đơn giản tạo không gian yên tĩnh, thoải mái để trẻ tập trung hơn. Khi trẻ thấy được sự hỗ trợ này, chúng sẽ có thêm động lực để cố gắng.
Tuy nhiên, phụ huynh cần nhớ rằng sự nghiêm khắc không nên trở thành áp lực mà phải được xem như là sự hỗ trợ. Hãy khuyến khích trẻ luôn nỗ lực, cùng lúc đó, tạo điều kiện cho chúng khám phá và phát triển theo cách riêng.
Khi trẻ cảm thấy được tôn trọng và có không gian để phát triển, chúng sẽ trở thành những cá nhân tự tin, có khả năng vượt qua mọi thử thách trong cuộc sống. Sự kết hợp giữa tình yêu thương và kỷ luật sẽ tạo ra những đứa trẻ phát triển tốt, trở thành người trưởng thành có trách nhiệm, tự lập và hạnh phúc trong tương lai.
Tác giả: Trần Thu Thủy