Thuế thu nhập cá nhân là gì?
Thuế thu nhập cá nhân (Personal income tax) là một loại thuế trực thu được tính trực tiếp dựa trên thu nhập chịu thuế của người nộp thuế để nộp vào ngân sách nhà nước sau khi đã được giảm trừ.
Trong đó, các khoản thu nhập chịu thuế được áp dụng tính thuế thu nhập cá nhân (TNCN) được quy định cụ thể tại Điều 3 Luật Thuế TNCN 2007 (Luật số 04/2007/QH12) sửa đổi, bổ sung tại Khoản 1, Điều 1 Luật Thuế TNCN năm 2012 (Luật số 26/2012/QH13) và Điều 2 Luật sửa đổi, bổ sung Luật về Thuế năm 2014 (Luật số 71/2014/QH13) gồm các khoản tiền/thu nhập sau:
Thu nhập từ kinh doanh;
Tiền lương, tiền công;
Thu nhập từ đầu tư vốn;
Thu nhập từ chuyển nhượng vốn;
Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản;
Thu nhập từ trúng thưởng;
thu nhập từ bản quyền;
Thu nhập từ chuyển nhượng thương mại;
Thu nhập từ nhận thừa kế;
Thu nhập từ nhận quà tặng;
Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) không áp dụng đối với tất cả đối tượng nộp thuế. Chỉ những người nộp thuế có mức thu nhập chịu thuế từ 11 triệu đồng/tháng (132 triệu đồng/năm) trở lên mới phải nộp thuế TNCN căn cứ theo Nghị quyết số 954/2020/UBTVQH14.
Bên cạnh đó, với mỗi người phụ thuộc theo Nghị quyết này người nộp thuế được hưởng mức giảm trừ gia cảnh là 4,4 triệu đồng/người/tháng.
Mục đích của thuế TNCN là nhằm tạo ra nguồn thu cho ngân sách nhà nước, giúp cân bằng thu nhập, góp phần làm giảm sự chênh lệch giàu nghèo trong xã hội và khuyến khích người dân tham gia đóng góp vào sự phát triển của đất nước.
5 khoản tiền chuyển vào tài khoản cá nhân phải chịu thuế thu nhập cá nhân
Tiền lương, tiền công và các khoản thu nhập tương tự
Đây là loại thu nhập phổ biến nhất, bao gồm lương, thưởng, phụ cấp từ người sử dụng lao động như công ty hoặc tổ chức.
Các khoản này chịu thuế TNCN theo biểu thuế lũy tiến từng phần, với doanh nghiệp có trách nhiệm khấu trừ thuế trước khi chi trả. Nếu bạn nhận thu nhập từ hai nguồn trở lên, bạn phải tự quyết toán thuế với cơ quan thuế vào cuối năm.
Tất cả giao dịch lương qua tài khoản đều được cơ quan thuế ghi nhận để đối chiếu.
Thu nhập từ hoạt động kinh doanh
Nếu bạn sử dụng tài khoản cá nhân để nhận tiền từ kinh doanh, bán hàng online, hoặc cung cấp dịch vụ (như thiết kế, tư vấn, viết lách), khoản thu nhập này phải chịu thuế TNCN và thuế giá trị gia tăng nếu doanh thu vượt 100 triệu đồng/năm.
Cơ quan thuế có thể giám sát các tài khoản có giao dịch lớn, thường xuyên để yêu cầu kê khai và nộp thuế.
Thu nhập từ cung cấp dịch vụ, phí hoa hồng
Các khoản phí từ môi giới, hoa hồng, hoặc dịch vụ chuyển/rút tiền hộ đều thuộc diện chịu thuế.
Trong trường hợp "rút tiền hộ", phần tiền gốc không bị tính thuế, nhưng phí dịch vụ nhận được sẽ phải nộp thuế TNCN.
Thu nhập từ lãi cho vay
Khi một cá nhân cho tổ chức hoặc công ty vay và nhận lãi, khoản lãi này chịu thuế TNCN với mức thuế suất 5%, do bên đi vay khấu trừ trước khi thanh toán.
Tuy nhiên, lãi từ việc cho vay giữa các cá nhân (như chơi hụi, họ) hiện không thuộc diện chịu thuế.
Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản (trường hợp kê khai gian lận)
Theo nguyên tắc, khi bán nhà, đất, người bán phải nộp thuế TNCN 2% trên giá chuyển nhượng tại thời điểm công chứng.
Nếu số tiền thực nhận qua tài khoản khớp với giá đã khai báo và nộp thuế, khoản tiền này không bị tính thuế thêm. Tuy nhiên, nếu có dấu hiệu kê khai gian lận, cơ quan thuế sẽ xem xét và áp dụng thuế bổ sung.
Tác giả: Dương Thuỵ
-
1 đối tượng duy nhất được cấp thẻ Căn cước công dân không thời hạn, là ai?
-
Ngân hàng đưa ra cảnh báo về chiêu thức lừa đảo mới, người dùng cẩn trọng
-
Từ 1/8/2025: Ai tham gia BHYT đủ 5 năm liên tục, được nhận trợ cấp từ 3 - 6 triệu/tháng, có đúng không?
-
Bảng giá vàng 9999 24K 18K SJC DOJI PNJ hôm nay 23/7/2025
-
Bão số 3 Wipha đã tan nhưng đừng chủ quan vì có mưa to, nguy cơ sạt lở, lũ quét