Cả làng ở Nghệ An săn chuột đồng, nghề tay trái kiếm tiền triệu mỗi đêm

Từ thú vui nông nhàn đến nghề “làm chơi ăn thật”

Ngày trước, người dân bắt chuột đơn thuần để bảo vệ lúa, vì loài gặm nhấm này vốn nổi tiếng phá hoại mùa màng. Thế nhưng, theo thời gian, thịt chuột lại trở thành đặc sản trên mâm cơm ở nhiều vùng quê và cả trong những quán nhậu thành thị. Thấy có đầu ra, bà con Thọ Bằng bắt đầu xem việc đi săn chuột như một nghề phụ, vừa giải quyết chuyện mùa màng, vừa có thêm tiền lo cho cuộc sống.

Cứ đến vụ gặt, khi đồng ruộng trở nên thông thoáng, chuột xuất hiện nhiều. Đó cũng là lúc những người thợ săn “tay ngang” xách bẫy, lồng, đèn pin, rủ nhau ra đồng từ chiều tối đến tận sáng hôm sau. Làng quê vốn yên bình, giờ lại trở nên nhộn nhịp bởi bước chân, ánh đèn lấp loáng và tiếng gọi nhau í ới giữa cánh đồng rộng.

Thu nhập tiền triệu mỗi đêm

Không ít gia đình xem nghề bắt chuột là “kế sinh nhai” thứ hai. Vợ chồng anh Lĩnh – chị Hồng ở xóm 1, Thọ Bằng đã đầu tư hàng trăm chiếc bẫy sắt. Sau một đêm thức trắng ngoài đồng, hai vợ chồng có thể mang về tới 40kg chuột, bán được hơn 1,5 triệu đồng. Những hôm trúng lớn, thu nhập còn cao hơn cả một ngày công đi làm thuê.

Ông Phong, một người dân trong làng, cũng đều đặn săn chuột vào ban đêm. Có hôm ông bắt được gần 70kg, sau khi trừ chi phí xăng xe, mồi bẫy vẫn bỏ túi trên 2 triệu đồng. Với người nông dân quanh năm bám ruộng, khoản tiền ấy chẳng hề nhỏ, đủ để trang trải thêm nhiều việc trong gia đình.

Chuột đồng được bán cho cơ sở thu mua với giá 40.000 – 60.000 đồng/kg. Nếu khách đặt làm sẵn, giá có thể tăng gấp đôi, dao động từ 120.000 đến 150.000 đồng/kg. Đặc biệt, chuột bắt sống luôn có giá trị cao hơn, bởi chúng được chuyển đi tiêu thụ tại nhiều tỉnh phía Bắc, nơi thịt chuột là món ăn đặc sản.

Làng “thịt chuột” sôi động từ sáng đến đêm

Cảnh tượng những bao tải, lồng sắt chứa đầy chuột được chở về tập kết trước sân các cơ sở thu mua giờ đã trở thành hình ảnh quen thuộc ở Thọ Bằng. Người bán, kẻ mua tấp nập, phân loại chuột rồi nhanh chóng đưa đi tiêu thụ.

Mỗi ngày, các cơ sở trong xã thu mua từ 500kg đến cả tấn chuột, sau đó vận chuyển ra Hà Nội, Hải Phòng, Hưng Yên… Nhiều gia đình trong làng giờ không chỉ săn chuột mà còn mở dịch vụ giết mổ, chế biến tại chỗ, phục vụ khách có nhu cầu. Nhờ vậy, làng quê vốn trầm lắng nay trở thành một “chợ chuột” sôi động, tạo công ăn việc làm cho không ít lao động.

Không chỉ có người dân địa phương, nhiều người ở xã khác, thậm chí huyện khác cũng tìm đến Thọ Bằng để tham gia săn chuột. Ai cũng mong kiếm thêm thu nhập, nhất là trong những tháng nông nhàn.

Lợi ích kép: Vừa kinh tế, vừa bảo vệ mùa màng

Điều thú vị là nghề săn chuột không cần vốn lớn, nhưng đòi hỏi sự kiên trì và kinh nghiệm. Người thợ săn phải biết đặt bẫy ở đâu, quan sát đường đi của chuột, canh thời điểm ra đồng. Nếu bắt khéo và giữ chuột còn sống, giá bán sẽ cao hơn đáng kể.

Không chỉ mang lại tiền bạc, việc săn chuột còn giúp bảo vệ mùa màng, giảm bớt thiệt hại cho nông dân. Chuột bị bắt đi, lúa và hoa màu bớt cảnh bị gặm phá. Nhiều hộ gia đình còn xem đây là cách góp phần giữ gìn vệ sinh môi trường, hạn chế dịch bệnh lây lan từ loài gặm nhấm này.

Với những lợi ích kép ấy, chính quyền địa phương cũng khuyến khích bà con duy trì nghề săn chuột như một giải pháp kinh tế và phòng chống dịch hại hiệu quả. Nhờ vậy, không ít hộ dân trong làng đã có điều kiện xây nhà mới, cho con học hành đầy đủ hơn, cuộc sống ngày càng khấm khá.

Một nghề phụ đầy đặc sắc

Ở nhiều nơi, nghề phụ thường gắn liền với buôn bán nhỏ, chăn nuôi hay làm thuê. Nhưng ở Thọ Bằng, nghề săn chuột lại trở thành nét riêng không nơi nào có. Cứ sau mùa gặt, hình ảnh người dân tay cầm lồng bẫy, len lỏi trên cánh đồng dưới ánh trăng, đã trở thành “đặc sản văn hóa” của làng quê này.

Với những người thợ săn chuột, công việc dẫu vất vả nhưng đổi lại là niềm vui khi mang về nguồn thu nhập đáng kể. Nó cũng cho thấy sự năng động, linh hoạt của người nông dân trong việc tìm kiếm cơ hội mới từ những gì vốn bị xem là “tai họa đồng ruộng”.

Có thể nói, nghề săn chuột đồng ở Thọ Bằng không chỉ là một cách mưu sinh độc đáo mà còn là minh chứng cho sự sáng tạo, bền bỉ của người dân xứ Nghệ trên con đường mưu cầu cuộc sống tốt đẹp hơn.