Các cụ nói: "Ngựa tốt không quay đầu ăn cỏ cũ", vế sau mới là kinh điển

Vì sao ngựa tốt không quay đầu ăn cỏ cũ?

Câu tục ngữ: “Ngựa tốt không quay đầu ăn cỏ cũ” bắt nguồn từ một điển cố, điển cố này kể về câu chuyện một con ngựa tốt trốn ra khỏi chuồng ngựa tự do đi đến đồng cỏ. Con ngựa này sau khi đến đồng cỏ chỉ biết chú tâm tìm cỏ non để ăn và chưa bao giờ nhìn trái ngó phải nhìn chung quanh.

Câu tục ngữ này được dùng trong nhân gian để miêu tả những người tài cao, chí lớn. Khi đã quyết định làm gì, họ sẽ không từ bỏ mục tiêu của bản thân, dù chịu bao khó khăn, vất vả cũng không qauy đầu lại. 

Câu nói này cũng góp phần truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ. Khi gặp khó khăn, đừng nản lòng nhụt chí, đừng nhìn về phía sau mà hãy tiếp tục kiên trì. Chỉ cần chúng ta kiên trì, không lùi bước, chúng ta sẽ đạt được những thứ như mong đợi.

“Ngựa tốt không quay đầu ăn cỏ cũ”, đây là nguyên tắc sống mà câu nói này đã truyền đạt cho chúng ta, chỉ cần bạn chuyên tâm, không quên mục đích ban đầu và hướng gần hơn tới mục tiêu của mình, bạn sẽ có thể đạt được nó.

Trung thần không phụng hai chủ

“Ngựa tốt không quay đầu ăn cỏ cũ” chẳng qua chỉ là nửa câu trước, nhiều người không biết còn có nửa câu sau: “Trung thần bất sự nhị chủ”.

Điều đầu tiên cần xem xét là sự cân xứng của vế trên và vế dưới, “ngựa tốt” và “trung thần” tương đối tương xứng, tiếp theo muốn nói đến chính là xuất xứ của vế sau, những lời này có nguồn gốc từ “danh hiền tập” bên trong “nhất mã bất song yên, trung thần bất sự nhị chủ” (một ngựa không hai yên, trung thần không phụng hai chủ).

Câu này trong “Minh sử tuyển tập” có nghĩa là người trung thần không phục tùng 2 quân vương, đã theo người nào thì tận trung với người đó. Nhìn những danh nhân được ghi trong sử sách, về cơ bản họ đều có một lòng trung thành với triều đình, một lòng một dạ trung thành tuyệt đối với hoàng đế, “trung thần không phụng hai chủ” là chí hướng chung của họ.

Trong thời kỳ vương triều cổ đại, mọi việc đều do hoàng đế thống lĩnh, mà làm triều thần thì nhất định phải trung thành, văn thần võ tướng đều rất kiên định ở điểm này, sau khi vị quân chủ đầu tiên mình hầu hạ qua đời, họ sẽ lựa chọn lui về cư trú nơi địa vị thấp, thậm chí còn có một số ít hạ thần trực tiếp từ quan để phục vụ nhân dân.

Bởi vậy, bất kể là tục ngữ: “Ngựa hay không quay đầu ăn cỏ cũ, trung thần không phụng hai chủ” hay câu nói nổi tiếng trong “Danh Hiền Tập” “một ngựa không hai yên, trung thần không phụng hai chủ”, biểu đạt ý tứ cũng là trên con đường mình đã lựa chọn, hãy kiên định tiến lên mà không nao núng, lo sợ. 

Tác giả: Quỳnh Trang