Cây dại ven đường thành đặc sản, chinh phục vị giác khó tính nhất, giá 50.000 đồng/kg

Tại nhiều vùng nông thôn ở Việt Nam, có rất nhiều loại cây cỏ dại vốn tưởng chừng như không có giá trị ẩm thực, thậm chí không thể ăn được. Tuy nhiên, thực tế lại cho thấy rằng nhiều trong số đó có thể được chế biến thành những món ăn mang hương vị độc đáo. Một ví dụ điển hình chính là rau sen, một đặc sản nổi tiếng đến từ Quảng Nam.

Rau sen, còn được gọi với những tên khác như rau xen hay rau sen rừng, có hình dáng tương tự với cây dâm bụt nhưng lại có lá lớn hơn. Loài cây này không chỉ quen thuộc mà còn mang lại một cảm nhận mới mẻ cho những ai yêu thích khám phá ẩm thực địa phương.

Người dân trong vùng cho biết rằng cây sen là một loài thực vật mọc hoang dại tại những khu vực bìa rừng và ven bờ bụi. Cây này có khả năng phát triển mạnh mẽ, ngay cả trong những điều kiện thời tiết mưa gió khắc nghiệt, điều này khiến chúng xuất hiện ở khắp mọi nơi. Người cao tuổi tại Quảng Nam không ai có thể nhớ rõ loài rau này xuất hiện từ khi nào, nhưng họ đều có ký ức về sự hiện diện của cây rau sen từ khi còn nhỏ. Nhiều người đã mang cây về trồng vào bờ ao, trong vườn hoặc trước ngõ, vừa tạo nên hàng rào đẹp mắt vừa có thể thu hoạch rau sạch để sử dụng. Những hàng rau sen được cắt tỉa gọn gàng, thẳng tắp, trông giống như những hàng dâm bụt, luôn để lại ấn tượng mạnh cho những ai ghé thăm.

Theo khảo sát, rau sen là một cây thân thảo, không có rễ phụ và có chiều cao từ 20 đến 50cm. Lá của cây có hình dạng như mũi giáo, với phần cuống lá có dạng hơi tròn. Phiến lá có thể nguyên vẹn hoặc có một vài răng cưa thưa, với kích thước dài từ 8 đến 20cm và rộng từ 4 đến 8cm. Đặc biệt, cây rau sen nở hoa trắng tinh khôi, và quả của nó nhỏ giống như quả sung, khi chín sẽ chuyển sang màu nâu vàng rất bắt mắt.

Lá và ngọn non của rau sen được người dân địa phương coi như một loại rau quý, với vị ngọt thanh và dễ chịu. Trong những ngày hè oi ả, rau sen trở thành nguyên liệu chính trong các món canh thịt băm, canh tôm đồng, cua biển hoặc ngao hến, mang lại sự giải nhiệt thú vị. Trong quá khứ, khi cuộc sống còn nhiều khó khăn, canh rau sen hay rau sen xào thường góp mặt trong những bữa ăn giản dị của người dân nơi đây.

Chị Hoài, một cư dân của làng Đại Bình, xã Quế Trung, huyện Nông Sơn, Quảng Nam, chia sẻ: "Bạn bè từ xa khi về đều rất hào hứng với các món ngon từ rau sen, dù là xào hay nấu canh. Hương vị của canh rau sen thật sự khác biệt, với vị ngọt và mát lành."

Món canh rau sen ngon nhất khi nấu cùng với hến. Sau khi tách vỏ, hến được xào cùng hành phi, nêm gia vị đơn giản trước khi cho nước luộc hến vào đun sôi. Sau đó, rau sen được thêm vào và đảo nhẹ để giữ được màu xanh tươi. Thời điểm rau chín tới, nên nhấc nồi xuống, vì rau còn sống hoặc chín nhừ đều không ngon. Người ta thường nói rằng, chưa thưởng thức rau sen khi đến Quảng Nam tức là chưa cảm nhận hết vẻ đẹp của vùng đất này.

Tuy nhiên, với cuộc sống hiện đại, nhiều gia đình đã chọn xây hàng rào kiên cố, làm cho rau sen ngày càng trở nên hiếm hoi hơn. Để có nồi canh rau sen, người ta thường phải tìm đến những ngôi nhà có trồng loại rau này.

Theo chị Hoài, rau sen hiện đang được nhiều người biết đến hơn. Trên các trang mạng, một số cửa hàng chuyên bán rau rừng đã rao bán rau sen với giá khoảng 50.000 đồng. Vì cái tên độc đáo, nhiều người muốn thử nghiệm và đổi món cho bữa cơm gia đình.

Theo kinh nghiệm dân gian, lá rau sen được cho là có tác dụng làm mát, bổ dưỡng và việc thưởng thức canh rau sen hay các món ăn từ loại rau này sẽ mang lại giấc ngủ sâu và ngon hơn.

Tác giả: Trần Thu Thủy