Tháng 7 Âm lịch hay còn được gọi là tháng "cô hồn". Cứ đến các ngày 15, 16, các gia đình ở Nam Bộ có tục lệ "cúng cô hồn". Đồ cúng thường bày biện trên một mâm được gia chủ đặt trước sân nhà để khấn vái.
Người Sài Gòn nói riêng và miền Nam nói chung quan niệm rằng cúng cô hồn thì phải có người giật mới hên. Chính vì vậy, từ lâu hoạt động giật đồ cúng cô hồn vào dịp tháng 7 âm lịch đã diễn ra rất sôi nổi ở những khu vực này. Nhưng nếu xưa kia, hoạt động này hầu như chỉ có trẻ con tham gia để hy vọng có thể thó được quả quýt, quả bưởi, vài ba cái kẹo, hay cái bánh... nho nhỏ để được vui cả ngày cùng nhau. Thì đến hôm nay, hoạt động được xem là của niềm vui trẻ nhỏ này lại bị biến tướng ít nhiều.
Mới đây, sáng 25/8 (tức 15 tháng 7 Âm lịch) trên mạng xã hội xuất hiện đoạn clip về pha giật cô hồn gây nhiều chú ý. Trong khi gia chủ còn đang loay hoay thắp nhang, chưa kịp khấn vái thì một người phụ nữ mặc áo tím đứng kế bên đã nhanh tay tóm luôn cổ con gà cúng. Đám đông 2 bên được đà “ăn theo” đã bắt đầu lao vào vơ vét. Họ chen chúc, xô ngã, tranh giành nhau và sử dụng bất cứ vật dụng trên người để giật được càng nhiều càng tốt.
Hình ảnh cướp giật gây xôn xao ngày cô hồn
Tuy nhiên, xem đoạn clip này, cũng có kha khá dân mạng tỏ ra buồn cười bởi giữa một đám người đang giật giành xô bồ ấy, vị nữ gia chủ kia vẫn giữ được nét bình thản, trang trọng của mình mà tiếp tục công việc khấn vái. Cứ như thể, cô ấy biết chuyện này sớm muộn cũng sẽ xảy ra.
Nhiều người dùng mạng cho rằng, đây là phong tục, văn hoá của người Sài Gòn nói riêng và miền Nam nói chung, không phải là hình ảnh xấu như trộm cắp, cướp giật.
Bạn H.A. bình luận: "Nhiều người thấy vậy thì chửi này kia chứ trong Nam, tháng 7 cứ cúng là được giật à. Người trong này coi đó là bình thường, có nhiều người hơi quá là gia chủ chưa kịp thắp nhang quay vô bị giật mất con gà thì hơi bực".
Chủ nhà chưa kịp thắp nhang mà xung quanh đã nhăm nhe cướp giật
Anh T.T. chia sẻ, "Phong tục giật cô hồn ở Việt Nam là lễ hội bình thường. Không phải ai giật cô hồn cũng nghèo và đói khát. Nhớ lại hồi đó tụi tôi vô hẻm thấy nhà kia cúng quá trời đồ. Mà ở đó có một team phục sẵn luôn rồi, nhưng cuối cùng tôi và cả bạn cũng giật được kha khá".
Tuy nhiên nhiều ý kiến khác bày tỏ, văn hoá này đang bị biến tướng. Có lẽ vì giá trị đồ cúng tăng lên nên văn hóa "giật cô hồn" có những thay đổi theo chiều hướng tiêu cực.
"Giật cô hồn là một nét văn hóa của địa phương vào mỗi ngày rằm tháng 7, tuy nhiên hiện nay nét văn hóa truyền thống này đang bị biến tướng, trở nên xấu xí hơn thì thật đáng buồn", một bạn chia sẻ.
"Hành động cướp giật đồ cô hồn có phần bạo dạn hơn trước đây. Ít nhất cũng phải chờ gia chủ cúng xong, chứ ai lại xông vào như thế, rất phản cảm. Điều này làm cho không ít các gia chủ tức giận, hoảng hốt khi đang lom khom cúi vái thì bị cả đám thanh niên, nam nữ đổ xô vào bê nguyên cả mâm cúng", bạn Q.A. bình luận.
Hình ảnh giật cô hồn náo loạn hồi năm ngoái.
Rằm tháng 7 năm nay, phố người Hoa cùng nhiều khu vực khác ở Sài Gòn không còn cảnh người người xô đẩy, dẫm đạp nhau cướp tiền cúng cô hồn như nhiều năm trước. Chính quyền địa phương đã lệnh cấm tổ chức hoạt động này để đảm bảo an ninh trật tự tại khu vực.
Quả thật, hành động giật cô hồn xưa kia để trẻ con, người nghèo trong xóm giật, mang ý nghĩa bố thí, làm phước. Ngoài ra, "giật" lúc đấy cũng là đua tranh náo nhiệt cho bầu không khí của tháng 7 Âm lịch đỡ phần nào ảm đạm âm u hơn. Thì nay, qua đoạn clip tiêu biểu trên, mọi người có nghĩ sự náo nhiệt này đang quá đà mà dần trở nên tiêu cực hay không?
Tác giả: