Dọn sạch điện thoại ngay: 7 loại ảnh chụp màn hình có thể khiến bạn "trắng tay"

Ảnh chụp số dư tài khoản ngân hàng

Việc chụp màn hình số dư, giao dịch ngân hàng là thói quen mà nhiều người áp dụng để theo dõi chi tiêu. Tuy nhiên, chỉ cần một góc nhỏ lộ số tài khoản, tên chủ tài khoản hoặc chi tiết giao dịch gần nhất, kẻ gian hoàn toàn có thể lợi dụng để tấn công lừa đảo (phishing) hoặc giả danh ngân hàng để gọi điện và yêu cầu bạn cung cấp thông tin cá nhân.

Hãy cân nhắc: Thay vì chụp ảnh, bạn có thể xuất sao kê từ ứng dụng ngân hàng – đây là cách an toàn hơn và tin cậy hơn.

Ảnh chụp mật khẩu, mã xác thực

Mật khẩu Wi‑Fi, mã OTP, mã 2FA, hay danh sách từ khóa bí mật không nên được chụp màn hình lưu trữ trong album. Thư viện ảnh không được thiết kế để mã hóa dữ liệu nhạy cảm như các ứng dụng quản lý mật khẩu chuyên dụng, nên rất dễ bị lộ nếu thiết bị của bạn bị hack hoặc bị mất.

Thay vào đó: Hãy sử dụng ứng dụng quản lý mật khẩu như Bitwarden, 1Password hoặc trình quản lý mật khẩu tích hợp sẵn của điện thoại để bảo vệ chuỗi mật khẩu của bạn an toàn hơn.

Giấy tờ tùy thân, vé du lịch

Chọn lưu ảnh hộ chiếu, CCCD, bằng lái xe, visa, hoặc vé máy bay trong điện thoại là hành động tiềm ẩn rủi ro mất danh tính. Chỉ cần một trong các thông tin này bị lộ, kẻ gian có thể tạo hồ sơ giả mạo, vay tiền, hoặc mở tài khoản dưới tên bạn mà bạn không hề hay biết.

Giải pháp bảo mật: Lưu trữ loại ảnh này trong các ứng dụng ví điện tử được mã hóa (như Apple Wallet, Google Wallet) hoặc trong thư mục bảo mật có mật khẩu/vân tay, thay vì để trong thư viện chung.

Trò chuyện riêng tư

Ảnh chụp màn hình các cuộc trò chuyện qua Zalo, Messenger, WhatsApp… có thể tiết lộ số điện thoại, email, nội dung bí mật hoặc thông tin cá nhân của bạn và đối phương. Ngoài ra, hình ảnh có thể bị cắt ghép, sử dụng sai mục đích, gây hiểu lầm, thậm chí tống tiền.

Hãy làm: Nếu cần giữ lại nội dung quan trọng, bạn nên sao chép và dán nội dung vào các ứng dụng ghi chú bảo mật thay vì chụp toàn màn hình.

Hồ sơ y tế, kết quả xét nghiệm

Ảnh chụp đơn thuốc, kết quả xét nghiệm là dữ liệu cá nhân rất nhạy cảm. Chúng chứa thông tin bảo hiểm, bệnh sử, tên bác sĩ và địa chỉ bệnh viện – kẻ gian có thể dùng điều này làm công cụ tống tiền hoặc phân biệt đối xử.

Khuyên dùng: Truy cập thông tin sức khỏe qua các ứng dụng chính thức hoặc cổng thông tin bảo mật của bệnh viện thay vì lưu trữ dưới dạng hình ảnh công khai.

Mã vé điện tử, xác nhận mua hàng

Mã QR của vé xem phim, vé sự kiện, hoặc hóa đơn điện tử nếu được chụp màn hình có thể bị người khác sử dụng trước bạn, thậm chí bị tuồn bán ra ngoài. Điều này vừa gây thiệt hại tài chính, vừa ảnh hưởng đến quyền lợi của bạn.

Gợi ý hữu dụng: Thêm vé trực tiếp vào các ứng dụng ví điện tử (Apple/Google Wallet) hoặc in ra nếu cần thiết, đặc biệt trong trường hợp sóng kém hoặc không truy cập Internet được.

Tài liệu công việc

Ảnh chụp tài liệu nội bộ, kế hoạch, dữ liệu dự án hoặc danh sách khách hàng cực kỳ nhạy cảm và có thể vi phạm điều khoản bảo mật công ty (NDA). Một lần lộ dữ liệu có thể dẫn đến mất uy tín cá nhân, tổn thất cho doanh nghiệp, thậm chí rơi vào rắc rối pháp lý.

Khuyên áp dụng: Không lưu trữ ảnh chụp tài liệu công việc trong thư viện chung. Hãy sử dụng ứng dụng lưu trữ an toàn của công ty hoặc mã hóa cục bộ dữ liệu để bảo vệ thông tin quan trọng khỏi rò rỉ.

Lời kết: Bảo vệ bạn – bảo vệ những người xung quanh

Thói quen "chụp nhanh – quên mất – không xóa" tưởng như vô hại nhưng lại có thể khiến bạn phải trả giá lớn. Hãy xem ảnh chụp màn hình như một cuốn nhật ký số của bạn – nếu không muốn điều gì bị lan truyền trên màn hình lớn trong phòng họp hay truyền mạng xã hội, thì đừng để nó tồn tại trong thư viện ảnh.

Gợi ý dễ áp dụng ngay hôm nay

• Dành ra 10 phút mỗi tháng để rà soát và loại bỏ các ảnh chụp nhạy cảm.
• Sử dụng các ứng dụng bảo mật chuyên dụng cho mật khẩu, giấy tờ tùy thân và vé.
• Chuyển tài liệu công việc sang nền tảng an toàn, có mã hóa hoặc đặt mật khẩu.

Chỉ cần một chút cẩn trọng và tổ chức, bạn đã có thể giữ an toàn cho bản thân và những người thân yêu trước mọi rủi ro tiềm ẩn từ chính chiếc điện thoại tiện lợi mà mình vẫn sử dụng hàng ngày.