Lễ Vu Lan tháng 7 nghĩa là gì? Ý nghĩa của những bông hồng vàng, đỏ, hồng, trắng trên ngực áo mùa Vu Lan

Tháng 7 âm lịch Vu Lan nhớ cha mẹ

Trong dân gian tháng 7 âm lịch là tháng cô hồn, là tháng đại xá tội vong nhân. Còn với những người theo Phật thì tháng 7 âm lịch có lễ Vu Lan trọng đại, đó là dịp thể hiện lòng hiếu thuận, tưởng nhớ công ơn sinh thành của cha mẹ, thực hiện tâm nguyện và khắc ghi báo hiếu cha mẹ.

Truyền thuyết lễ Vu Lan xuất phát từ chuyện Mục Kiền Liền, đệ tử của Phật Thích ca cứu mẹ. Mục Kiền Liền sau khi chứng ngộ đã tìm thấy mẹ mình ở địa ngục. Thương mẹ, ông dâng mẹ bát cơm nhưng mẹ ông dùng tay che lại tránh bị ngạ quỷ tranh cướp, một tay bốc ăn. Nhưng tiếc thay bát cơm hóa thành lửa. Đại đức Mục Kiền Liên thương mẹ nên đã bạch Đức Phật. Phật mới nói rằng: “Mục Kiền Liên, lúc sinh tiền mẹ ông đã hủy báng Phật pháp, mắng chư Tăng, không tin nhân quả luân hồi, lại rất bỏn xẻn, chẳng bao giờ bố thí cho ai, kể cả bố thí cho con kiến hạt gạo. Vì thế, sau khi chết bà phải chịu quả báo như thế. Ông tuy là con người hiếu đạo, thương mẹ, muốn đền đáp thâm ân, nhưng sức của ông có hạn. Dù có đạo hạnh cao, một mình ông cũng không thể giải cứu nghiệp lực cho mẹ. Ông hãy đợi đến rằm tháng bảy, ngày chư tăng mãn hạ, thiết lễ Vu Lan nhờ sức chư tăng cùng chú nguyện thì mẹ ông mới thoát khỏi được cảnh địa ngục”.

Nghe theo Phật dạy. Mục Kiền Liên đợi rằm tháng 7 sắm lễ cúng chư tăng cứu mẹ và nhiều người thoát khỏi địa ngục.

Từ những năm 1072 vua Lý đã từng thiết trai đàn cầu siêu cho mẹ. Sau này trong biến động thời gian, nhiều địa phương cúng xá tội vong nhân nhiều hơn. Những năm gần đây, lễ Vu Lan được biết tới rộng rãi hơn. 

Về nghi thức cài hoa hồng lên áo để tưởng nhớ những người mẹ đã khuất và vinh danh những người mẹ còn tại thế với con cháu. Ngày nay nhiều nhà chùa đã nhắc tới nghi thức này không chỉ nói tới mẹ mà cả về người cha. Các Phật tử tùy theo sự hiện diện của cha mẹ còn trên đời mà có những màu hoa cài áo khác nhau.  Nghi thức này chỉ mới xuất hiện khoảng 60 năm nay. Về nguồn gốc của nghi thức bông hồng cài áo, thiền sư Thích Nhất Hạnh là người đề xuất nghi thức này sau chuyến thăm Nhật Bản thập niên 1960. Khi thiền sư thấy Nhật Bản cài hoa cẩm chướng lên ngực trong lễ Vu lan, những người mất mẹ cài hoa màu trắng, người còn mẹ cài hoa đỏ, thiền sư đã chuyển hóa hình thức này về Việt Nam với biểu tượng hoa hồng.

Hoa hồng biểu tương cho tình yêu, sự cao quý và ngát hương. Cài hoa hồng lên ngực áo thể hiện nghi thức thiêng liêng tưởng nhớ cha mẹ mình. 

Ý nghĩa các màu hoa hồng khác nhau trong mùa Vu Lan

Hoa hồng vàng:Hoa hồng vàng chỉ dành cho những người xuất gia.  Màu vàng đại diện cho sự  phổ độ chúng sinh, mượn thân tứ đại do cha mẹ sinh ra để giải thoát. Sự cứu độ chúng sinh đạt tới sự giác ngộ là cách để báo đáp ân tình, báo hiếu cha mẹ ở hiện tại và các đời khác. Những người xuất gia cài hoa màu vàng thể hiện họ còn có cha mẹ khác ngoài cha mẹ sinh ra thân tứ đại. Màu vàng biểu trưng cho sự giác ngộ, buông bỏ.

Hoa hồng đỏ: Những người còn cả cha và mẹ sẽ được cài hoa hồng đỏ, như lời nhắc nhở cha mẹ còn ở với chúng ta ở cõi trần này là một niềm may mắn lớn lao. Phúc thay cho ai còn cha mẹ. Hoa hồng đỏ chưa nhạt đi chút nào là tình thương bao la của cha mẹ và tình cảm gia đình. 

Hoa hồng màu hồng: Những ai chỉ còn cha hoặc mẹ thì cài hoa màu hồng, tức là hoa đã nhạt đi chút ít nghĩa là đã mất mát cha hoặc mẹ. Những bông hoa màu hồng nhạt thường tượng trưng cho sự mềm mại, tinh tế và lòng trắc ẩn. Màu sắc này thể hiện sự tôn trọng và sự nhớ thương đối với người cha hoặc mẹ đã ra đi.

Hoa hồng trắng: Cho những ai đã không may mất cả cha mẹ. Hoa hồng trắng biểu trưng cho sự tưởng nhớ cha mẹ đã khuất của mình.

Mùa Vu Lan, nhìn màu hoa trên ngực áo người ta biết ai còn cả cha mẹ hay đã khuyết đi tình thương cha mẹ.

Tác giả: An Nhiên