MC Minh Trang -  Khi nào trẻ em Việt sẽ lãng quên văn hóa dân gian?

Những chia sẻ của MC Minh Trang sau đây khiến chúng ta không khỏi trăn trở về tình yêu dành cho văn hoá dân gian của trẻ em ngày nay.

Khi nào trẻ em Việt sẽ lãng quên văn hoá dân gian?

Tôi đã tự hỏi câu hỏi này không biết bao nhiêu lần, nhất là mỗi độ hè về, ghé rạp chiếu phim, hiệu sách, các cửa hàng đồ chơi, đồ dùng học sinh. Hè năm nào cũng là dịp bội thu cho những bộ phim hoạt hình từ Disney, Pixar. Và liền sau đó, trên thị trường là hàng loạt các hình mẫu công chúa, hoàng tử xuất hiện khắp mọi nơi quanh các em: trên cặp sách, balo, vở viết, quần áo, trong những câu chuyện giờ giải lao và cả trên sân khấu văn nghệ ở trường!

Rồi tôi lại tự hỏi, liệu những ngày hè này, có bao nhiêu bố mẹ dám nói không với học hè, để cho con nắng cháy đầu, nghịch đất, tắm mát, được chơi những trò chơi dân gian ở các miền quê, để trải nghiệm sự giàu có của những giá trị truyền thống?Có bao nhiêu bé trai có thể kể lại câu chuyện hào hùng về Thánh Gióng thay vì đua nhau sắm bộ đồ người nhện? Có bao nhiêu bé gái thích được là cô Tấm hiền hoà bước ra từ quả thị thay vì thuộc liền liền nhạc phim Disney? Và có bao nhiêu bạn nhỏ biết được Lạc Long Quân, Âu Cơ là ai, “con rồng cháu tiên” có ý nghĩa như thế nào?

Là văn hoá dân gian, các nhân vât cổ tích chưa đủ hấp dẫn, thú vị, phong phú, hay do các em chưa thực sự có cơ hội được giới thiệu, được trải nghiệm để thấy được những cái hay, cái đẹp, và trở nên yêu mến những nét văn hoá đó?

Văn hoá dân gian luôn tồn tại trong hơi thở hàng ngày của cuộc sống

Đúng là nếu xét về độ công phu, độ lớn của các khoản đầu tư cho các nhân vật hoạt hình Disney, các siêu anh hùng trong phim bom tấn, thì những nhân vật cổ tích Việt Nam chẳng thế nào cạnh tranh được. Thế nhưng, những nét văn hoá dân gian ấy lại có lợi thế riêng. Nó ở trong trái tim và kí ức của những bậc phụ huynh 7x, 8x và ở trong hơi thở hàng ngày của cuộc sống. Chỉ có điều, bố mẹ có đủ thời gian, và mong muốn giúp các con lại gần hơn với những nét đẹp vô giá ấy hay không?

Tôi đã từng chứng kiến ánh mắt tò mò xen lẫn háo hức của các em nhỏ nước ngoài khi xem múa rối nước Việt Nam hay được trải nghiệm làm nông, được cưỡi trâu, nơm cá, nặn tò he, làm kẹo dừa, kẹo lạc… Chẳng có lí gì trẻ em Việt sinh ra và lớn lên ở nơi này, không được trải nghiệm và yêu mến những nét đẹp truyền thống đó cả.

Một số hoạt động gợi ý để bố mẹ và con có thể cùng nhau tìm hiểu văn hoá dân gian:

- Tìm mua và dành thời gian để cùng con đọc những cuốn truyện cổ tích Việt Nam. Với những bé lứa tuổi mẫu giáo, hãy tìm những cuốn có tranh minh hoạ gợi hình ảnh, nội dung, nét vẽ đơn giản, màu sắc tươi sáng.

- Tìm cách để văn hóa dân gian xuất hiện gần gũi trong đời sống hiện đại của con: cho con xem các bộ phim hoạt hình cổ tích Việt Nam, nghe các bài hát đậm chất dân gian quen thuộc như các làn điệu dân ca, hò vè, các bài đồng dao... hoặc những bài nhạc đang phổ biến hiện nay với hơi thở đương đại và âm nhạc vui nhộn như “Bước Chân Cổ Tích”, “Bống Bống Bang Bang”, chọn mua cho con các đồ dùng học tập hay trang phục có in hình nhân vật cổ tích của các nhà sản xuất trong nước, như Bộ sưu tập giày Biti’s mới tung gần đây.

- Những ngày hè, hãy cho con về các miền quê, sống cuộc sống nông thôn để học hỏi những giá trị văn hoá truyền thống vốn có của mỗi vùng miền.

- Cùng con ghé thăm các bảo tàng văn hoá, lịch sử ở địa phương, cũng như ưu tiên các địa điểm này khi đi du lịch trong nước.

- Ghé thăm các làng nghề truyền thống, tìm hiểu cuộc sống, công việc và sản phẩm đặc trưng, trực tiếp trải nghiệm công đoạn ở mỗi làng nghề.

- Cùng con chuẩn bị và làm các món ăn trong các dịp lễ tết như bánh chưng, bánh tét, bánh trung thu, làm mứt Tết, bày mâm ngũ quả…

Những gạch đầu dòng ở trên có vẻ sẽ khó với nhiều gia đình bận rộn trong cuộc sống hiện đại. Nhưng trước khi tự thoả hiệp, chúng ta hãy thử nhớ lại những năm tháng tuổi thơ được nuôi dưỡng cùng những giá trị dân gian ra sao. Hơn hết thảy, mỗi chúng ta đều không lạc lõng. Như bản thân tôi, chính những nghệ sĩ, thương hiệu Việt với các hoạt động trân trọng văn hoá dân gian đã truyền cảm hứng thêm cho tôi trên hành trình này.

Khi ấy, mỗi chúng ta có thể tự tìm ra câu trả lời cho câu hỏi: “Khi nào trẻ em Việt Nam sẽ lãng quên văn hoá dân gian”! (MC Minh Trang)

Tác giả: M