Mùa thu: 10 loại rau quả tốt như 'tiên dược' không nên bỏ qua, ăn nhiều cơ thể càng khỏe

( PHUNUTODAY ) - Sau Lập thu, thời tiết thường mang đặc trưng khô – nóng – hanh, khiến tình trạng “nóng trong” gia tăng. Vậy nên ăn gì để giảm hỏa, trừ khô, dưỡng sinh cho cơ thể?

1. Cà tím

Cà tím giàu chất xơ, vitamin C, K, B6, folate, kali, mangan và đặc biệt là chất chống oxy hóa anthocyanin, giúp bảo vệ tế bào, giảm viêm và làm chậm lão hóa. Chất xơ hỗ trợ tiêu hóa, ngăn táo bón và kiểm soát cân nặng. Kali giúp điều hòa huyết áp, tốt cho tim mạch. Anthocyanin và nasunin trong vỏ cà tím có khả năng bảo vệ não, cải thiện trí nhớ. Ăn cà tím thường xuyên giúp giảm cholesterol xấu, hỗ trợ phòng ngừa tiểu đường và ung thư. Ngoài ra, cà tím ít calo, phù hợp cho chế độ ăn kiêng, đồng thời giúp làn da khỏe mạnh, mịn màng.

Dân gian có câu “Lập hạ trồng cà, Lập thu ăn cà”. Đông y cho rằng cà tím tính mát, vị ngọt, giúp thanh nhiệt, chỉ huyết, tiêu thũng, giảm đau, trừ phong, thông lạc, nhuận tràng, lợi khí.

2. Bí đỏ

Bí đỏ tính ấm, vị ngọt, vào kinh Tỳ và Vị, có tác dụng bổ trung ích khí, tiêu viêm giảm đau, nhuận táo. Thích hợp ăn vào mùa thu khi thời tiết hanh khô, giúp dưỡng ẩm cho da và niêm mạc.

Bí đỏ giàu beta-caroten, vitamin A, C, E, kali, chất xơ và chất chống oxy hóa, giúp tăng cường thị lực, bảo vệ mắt và làm chậm quá trình lão hóa. Hàm lượng chất xơ hỗ trợ tiêu hóa, ngăn táo bón và kiểm soát cân nặng. Kali trong bí đỏ tốt cho tim mạch, giúp điều hòa huyết áp. Vitamin C và chất chống oxy hóa tăng sức đề kháng, bảo vệ tế bào khỏi gốc tự do. Bí đỏ còn giúp cải thiện giấc ngủ, giảm căng thẳng nhờ tryptophan. Ăn bí đỏ thường xuyên hỗ trợ phòng ngừa tiểu đường, ung thư và làm đẹp da, thích hợp cho mọi lứa tuổi.

3. Ngó sen

Ngó sen giàu vitamin C, B6, kali, chất xơ và các khoáng chất như đồng, sắt, mangan, giúp tăng sức đề kháng, cải thiện tuần hoàn máu và bảo vệ tim mạch. Theo y học cổ truyền, ngó sen có vị ngọt, tính mát, tác dụng thanh nhiệt, giải độc, cầm máu và an thần. Chất xơ dồi dào hỗ trợ tiêu hóa, ngăn táo bón và giúp kiểm soát cân nặng. Kali trong ngó sen giúp điều hòa huyết áp, giảm nguy cơ đột quỵ. Ăn ngó sen thường xuyên còn giúp làm đẹp da, giảm viêm và phục hồi sức khỏe sau ốm. Thích hợp dùng trong các món canh, gỏi hoặc hầm.

Có câu “Hoa sen toàn thân là báu, ngó sen mùa thu bổ nhất”. Ngó sen tính hàn, vị ngọt mát, vào vị kinh, giúp tiêu ứ, lương huyết, thanh nhiệt, chỉ nôn khát.

4. Củ mài

Củ mài (hoài sơn) giàu tinh bột, chất xơ, vitamin B1, C, cùng các khoáng chất như mangan, kẽm, kali. Theo y học cổ truyền, củ mài có vị ngọt, tính bình, giúp bổ tỳ vị, kiện gân cốt, tăng sức khỏe toàn thân. Ăn củ mài thường xuyên hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện chứng ăn uống kém, tiêu chảy mạn tính và đầy bụng. Hàm lượng chất xơ giúp kiểm soát đường huyết, tốt cho người tiểu đường. Củ mài còn giúp tăng cường miễn dịch, chống mệt mỏi, cải thiện sinh lý nam, làm đẹp da và hỗ trợ phòng ngừa lão hóa. Thích hợp dùng cho cả người già, trẻ em và phụ nữ sau sinh.

5. Sữa đậu nành

Sữa đậu nành giàu protein thực vật, isoflavone, vitamin B, canxi, kali và chất chống oxy hóa, giúp tăng cường sức khỏe tim mạch, giảm cholesterol xấu và ổn định huyết áp. Isoflavone có tác dụng cân bằng nội tiết tố, đặc biệt hữu ích cho phụ nữ trong thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh, giảm nguy cơ loãng xương. Protein trong sữa đậu nành hỗ trợ phát triển cơ bắp, kiểm soát cân nặng và duy trì năng lượng. Ngoài ra, sữa đậu nành không chứa lactose, phù hợp cho người không dung nạp sữa bò. Uống thường xuyên giúp đẹp da, làm chậm lão hóa và hỗ trợ phòng ngừa một số bệnh mạn tính.

Theo Bản thảo cương mục, sữa đậu nành lợi thủy, hạ khí, giải độc. Giàu vitamin, đặc biệt vitamin E giúp thúc đẩy trao đổi chất, giữ ẩm cho da, giảm khô da, khô mũi miệng vào mùa thu.

6. Ngân nhĩ (nấm tuyết)

Nấm tuyết (ngân nhĩ) giàu polysaccharide, chất xơ, vitamin D, B và nhiều khoáng chất như sắt, canxi, kali. Loại nấm này nổi tiếng với công dụng dưỡng nhan, giúp cấp ẩm, làm mềm và sáng da nhờ khả năng giữ nước gấp nhiều lần hyaluronic acid. Polysaccharide trong nấm tuyết hỗ trợ tăng cường miễn dịch, chống oxy hóa, làm chậm lão hóa và bảo vệ tế bào. Chất xơ giúp cải thiện tiêu hóa, giảm cholesterol và hỗ trợ kiểm soát cân nặng. Nấm tuyết còn giúp thanh nhiệt, bổ phổi, giảm ho, tốt cho tim mạch, gan và hỗ trợ phục hồi sức khỏe sau ốm.

Dưỡng phổi, bổ âm, trị chứng âm hư hỏa vượng, nóng trong, khô họng, khát. Người bị ho do cảm lạnh hoặc tiêu chảy không nên ăn nhiều.

7. Lê

Tính hàn, vị ngọt, giúp thanh tâm nhuận phổi, thanh nhiệt giải độc. Hỗ trợ trị khô rát họng, khàn tiếng, ho khan, đờm vàng, tiểu tiện đỏ ngắn. Người tỳ vị hư hàn hoặc tiêu chảy nên hạn chế.

Quả lê giàu vitamin C, K, kali, chất xơ và các chất chống oxy hóa, giúp tăng cường miễn dịch, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương và làm chậm quá trình lão hóa. Chất xơ dồi dào hỗ trợ tiêu hóa, ngăn táo bón và giúp kiểm soát cân nặng. Lê có tính mát, giúp thanh nhiệt, giải độc, làm dịu cổ họng, giảm ho và khô rát. Hàm lượng kali giúp điều hòa huyết áp, tốt cho tim mạch. Lê còn cung cấp nước tự nhiên, giữ ẩm cho da và hỗ trợ chức năng thận. Ăn lê thường xuyên góp phần giảm nguy cơ tiểu đường type 2 và một số bệnh mạn tính.

8. Nho

Tính bình, vị ngọt chua, bổ khí huyết, ích can thận, sinh tân dịch. Nho chứa nhiều vitamin C, K, kali và các chất chống oxy hóa mạnh như resveratrol, flavonoid, giúp bảo vệ tế bào khỏi gốc tự do, làm chậm lão hóa và tăng sức đề kháng. Ăn nho thường xuyên hỗ trợ tim mạch, giảm cholesterol xấu, cải thiện tuần hoàn máu và ổn định huyết áp. Nho còn tốt cho não bộ, giúp tăng cường trí nhớ và khả năng tập trung. Hàm lượng chất xơ trong nho hỗ trợ tiêu hóa, ngăn táo bón. Ngoài ra, nho còn giúp đẹp da, duy trì độ ẩm và sự đàn hồi. Một số nghiên cứu cho thấy nho giúp giảm nguy cơ ung thư và tiểu đường.

9. Táo

Giúp sinh tân, trừ phiền, kích thích tiêu hóa, giải rượu. Tốt cho người đầy hơi, tiêu hóa kém. Táo là loại trái cây giàu chất xơ, vitamin C, kali và các chất chống oxy hóa như quercetin, catechin. Ăn táo thường xuyên giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa, giảm cholesterol xấu và kiểm soát đường huyết. Chất xơ trong táo tạo cảm giác no lâu, hỗ trợ giảm cân hiệu quả. Các hợp chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tim mạch, giảm nguy cơ đột quỵ và một số bệnh mạn tính. Táo còn tốt cho sức khỏe răng miệng, giúp làm sạch mảng bám. Ngoài ra, táo giúp làm đẹp da, chống lão hóa, mang lại năng lượng nhẹ nhàng và tốt cho sức khỏe toàn diện.

10. Lựu

Quả lựu giàu vitamin C, K, folate và chất chống oxy hóa mạnh như polyphenol, giúp tăng cường hệ miễn dịch, làm chậm quá trình lão hóa và bảo vệ tế bào khỏi tác hại của gốc tự do. Nước lựu có tác dụng hỗ trợ tim mạch, giảm cholesterol xấu, cải thiện tuần hoàn máu và giúp huyết áp ổn định. Ngoài ra, lựu còn tốt cho tiêu hóa, hỗ trợ phòng chống viêm, giúp làn da tươi sáng, mịn màng. Một số nghiên cứu cho thấy lựu có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, đặc biệt ở tuyến tiền liệt và vú, góp phần bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Tác giả: Minh Khuê