Năm 2024, sổ đỏ "hết hạn sử dụng" sau 50 năm, có phải trả lại đất?

Đất 50 năm là đất như thế nào?

Luật đất đai không cụ thể quy định về các loại đất có thời hạn 50 năm, mà chỉ xác định có ba nhóm đất như sau:

- Đất nông nghiệp,

- Đất phi nông nghiệp và

- Đất chưa sử dụng.

Do đó, có thể hiểu đất 50 năm chính là loại đất được sử dụng trong vòng 50 năm và được ghi cụ thể trong sổ đỏ hoặc sổ hồng. Nó cũng bao gồm các loại đất Nhà nước cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cho phép người sử dụng đất được sở hữu, quản lý, sử dụng và định đoạt trong 50 năm.

Sổ đỏ đã hết hạn sử dụng sau 50 năm liệu có phải trả lại đất?

Theo khoản 1 Điều 126 của Luật Đất đai 2013 về Đất sử dụng có thời hạn hiện nay vẫn đang có hiệu lực, thời hạn giao đất và công nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp đối với hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp tuân theo quy định tại khoản 1, khoản 2, điểm b khoản 3, khoản 4 và khoản 5 thuộc Điều 129 của Luật này là 50 năm.

Khi hết thời hạn, các hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp nếu vẫn còn có nhu cầu thì sẽ được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn quy định tại khoản này.

Mặt khác, khoản 2 Điều 74 của Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai về các trình tự, thủ tục gia hạn sử dụng đất; xác nhận tiếp tục sử dụng đất nông nghiệp của các hộ gia đình, cá nhân khi hết hạn sử dụng đất như sau: Hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp hiện đang sử dụng đất nông nghiệp được Nhà nước giao, công nhận, nhận chuyển quyền sử dụng đất mà khi hết thời hạn sử dụng đất thì sẽ được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn quy định tại Khoản 1 của Điều 126 và Khoản 3 của Điều 210 của Luật Đất đai mà không cần phải làm thủ tục điều chỉnh thời hạn sử dụng đất.

Quy định này vẫn được giữ nguyên và còn được cụ thể hơn tại Điều 172 của Luật Đất đai 2024 (có hiệu lực từ 1/8/2024). Theo đó, ở điểm a, điểm b khoản 1 Điều 172 quy định:

+ Thời hạn giao đất, công nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp đối với các cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp, sử dụng các loại đất trồng cây hằng năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối, đất trồng cây lâu năm hoặc đất rừng sản xuất là rừng trồng trong hạn mức quy định tại Điều 176 của Luật này sẽ là 50 năm. Khi hết thời hạn sử dụng đất thì các cá nhân, hộ gia đình đó được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn quy định tại điểm này mà không phải bắt buộc phải làm thủ tục gia hạn;

+ Thời hạn cho thuê đất nông nghiệp đối với cá nhân sẽ không quá 50 năm. Khi hết thời hạn thuê đất, nếu cá nhân nếu có nhu cầu thì sẽ được Nhà nước xem xét tiếp tục cho thuê đất nhưng sẽ không quá 50 năm;

Như vậy, trong trường hợp hộ gia đình trực tiếp sản xuất nông nghiệp trên diện tích đất đã được giao, khi đã hết thời hạn sử dụng đất, hộ gia đình đó sẽ được tiếp tục sử dụng mà không cần phải làm thủ tục gia hạn sử dụng đất cả theo luật đất đai hiện hành và luật đất đai sắp được áp dụng.

Tác giả: Vũ Thêm