Ngành học 'hot' ít ai ngờ tới: Dễ xin việc, lương cao, ‘khát’ nhân lực

Ngành học đầy tiềm năng cho các bạn nam: Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí

Với khí hậu nhiệt đới ẩm ướt, Việt Nam đang trở thành một trong những thị trường lớn nhất khu vực Đông Nam Á về thiết bị điều hòa không khí. Dự báo, hàng năm, tiêu thụ máy điều hòa tại nước ta vào khoảng 2 triệu sản phẩm. Đến năm 2025, quy mô thị trường có thể đạt tới 82,9 tỷ USD, xếp thứ 3 ở khu vực châu Á. Điều này mở ra cơ hội lớn cho ngành Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí, một ngành học đang ngày càng trở nên phổ biến với mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong lĩnh vực nghiên cứu, bảo trì, sửa chữa và bảo dưỡng hệ thống máy lạnh và điều hòa không khí.

Ngành Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí chú trọng vào việc nghiên cứu, lắp đặt, vận hành, bảo trì, bảo dưỡng và sửa chữa các hệ thống máy lạnh và điều hòa không khí theo các tiêu chuẩn kỹ thuật, đảm bảo hiệu suất và an toàn. Ngành học bao gồm các chuyên ngành như sau:

Kỹ thuật lạnh: Nghiên cứu nguyên lý hoạt động, cấu tạo, lắp đặt, vận hành và sửa chữa các hệ thống lạnh như máy lạnh, tủ lạnh và kho lạnh.

Kỹ thuật điều hòa không khí: Tập trung vào nguyên lý hoạt động, cấu tạo, lắp đặt, vận hành và sửa chữa các hệ thống điều hòa không khí, bao gồm các hệ thống cục bộ và trung tâm.

Kỹ thuật thông gió: Bao gồm thiết kế và thi công hệ thống thông gió cho các công trình như tòa nhà, nhà ở, văn phòng, hội sở và nhà máy.

Ngành học này không chỉ phù hợp với những bạn nam mà còn hứa hẹn mang lại nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn trong tương lai.

Trong bối cảnh hiện nay, ngành Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí đang ngày càng thể hiện vai trò thiết yếu trong đời sống hàng ngày. Nhu cầu sử dụng máy lạnh và điều hòa không khí không ngừng gia tăng, điều này được phản ánh qua số liệu từ các cơ quan quản lý. Ngành dịch vụ bảo trì và sửa chữa thiết bị lạnh hiện nay đã chiếm tới gần 70% trong tổng tiêu thụ các sản phẩm liên quan đến làm lạnh và điều hòa không khí tại Việt Nam. Một trong những lý do chính cho tình trạng này là sự thiếu hụt nguồn nhân lực có tay nghề cao, cùng với những bất cập trong quy trình lắp đặt, vận hành và bảo trì thiết bị, dẫn đến hiện tượng rò rỉ môi chất lạnh gia tăng.

Trong giai đoạn từ 2024 đến 2030, Cục Biến đổi khí hậu, phối hợp với Ngân hàng Thế giới và Chương trình Môi trường Liên hợp quốc, dự kiến đưa ra kế hoạch quản lý nhằm loại trừ các chất HCFC (nhóm chất gây suy giảm tầng ozon được sử dụng trong thiết bị làm lạnh và trong ngành công nghiệp bán dẫn) trong giai đoạn III, cùng với kế hoạch loại bỏ các chất HFC (môi chất lạnh nhân tạo) trong giai đoạn I. Một trong những ưu tiên hàng đầu là hợp tác với các cơ quan quản lý giáo dục nghề nghiệp, tổ chức hiệp hội, viện nghiên cứu và các trường học nhằm phổ biến những quy định về chính sách và đào tạo đội ngũ kỹ thuật viên trong lĩnh vực này. Nhờ vậy, ngành Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí được dự đoán sẽ mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn trong tương lai.

Cơ hội nghề nghiệp rộng mở với mức thu nhập hấp dẫn trên 20 triệu đồng/tháng

Sau khi tốt nghiệp, sinh viên ngành Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí có khả năng tìm kiếm nhiều vị trí công việc hấp dẫn. Họ có thể trở thành kỹ thuật viên chuyên lắp đặt, bảo trì và sửa chữa các thiết bị làm lạnh và điều hòa không khí tại các công ty chuyên về thi công, bảo trì, sửa chữa hệ thống điện lạnh, cũng như tại các trung tâm bảo hành và nhà máy sản xuất thiết bị điện lạnh. Bên cạnh đó, sinh viên còn có thể làm kỹ sư thiết kế hệ thống máy lạnh tại các công ty tư vấn thiết kế hoặc công ty thi công lắp đặt. Hơn nữa, một số người cũng có cơ hội trở thành giảng viên trong các trường cao đẳng, đại học hoặc tham gia nghiên cứu về các công nghệ mới liên quan đến ngành này.

Mức lương trong ngành Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí phụ thuộc vào nhiều yếu tố như trình độ học vấn, kinh nghiệm làm việc, vị trí công việc và năng lực cá nhân. Trung bình, mức lương khởi điểm cho người làm trong lĩnh vực này dao động từ 7-10 triệu đồng/tháng. Đặc biệt, các kỹ sư thiết kế hệ thống có thể nhận được mức lương trên 20 triệu đồng/tháng.

Để đạt được mức thu nhập cao như vậy, ngay từ khi còn học ở trường, sinh viên cần phải tích cực rèn luyện kiến thức và kỹ năng. Họ cần có khả năng phân tích các nguyên lý hoạt động và cấu tạo của hệ thống lạnh, nắm vững quy trình vận hành, bảo trì và lắp đặt các thiết bị điều hòa không khí. Đồng thời, việc trang bị các kỹ năng kiểm tra, sửa chữa và thay thế các chi tiết của máy cũng rất quan trọng, giúp sinh viên phân tích và so sánh các đặc tính kỹ thuật của từng chi tiết trong hệ thống.

Tại Việt Nam, có một số trường đại học lớn chuyên đào tạo ngành Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí. Chẳng hạn, tại Đại học Bách khoa Hà Nội, chuyên ngành này nằm trong lĩnh vực Kỹ thuật nhiệt. Theo thông báo tuyển sinh năm 2024, mức điểm trúng tuyển dựa trên kết quả bài thi đánh giá tư duy là 56,67 điểm, trong khi mức điểm xét tuyển theo kết quả thi tốt nghiệp THPT là 25,2 điểm.

Tương tự, Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM cũng cung cấp chương trình đào tạo về Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí trong ngành Công nghệ Kỹ thuật nhiệt. Điểm chuẩn cho chương trình đào tạo bằng tiếng Anh là 21,00 điểm, trong khi chương trình Việt - Nhật và chương trình đào tạo bằng tiếng Việt đều có mức trúng tuyển là 24,40 điểm.

Tại Đại học Bách khoa - Đại học Đà Nẵng, ngành Kỹ thuật nhiệt (bao gồm các chuyên ngành Nhiệt điện lạnh và Kỹ thuật năng lượng & môi trường) có mức điểm chuẩn là 19,50 điểm theo kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2024. Trong khi đó, Đại học Công nghiệp Hà Nội tuyển sinh cho ngành Công nghệ kỹ thuật nhiệt lạnh chuyên về kỹ thuật điều hòa không khí và máy lạnh với mức điểm trúng tuyển là 23,57 điểm.

Đối với Đại học Giao thông Vận tải Hà Nội, điểm chuẩn ngành Kỹ thuật nhiệt (bao gồm kiến thức về điều hòa không khí và hệ thống làm lạnh) là 24,25 điểm khi xét theo điểm thi tốt nghiệp THPT 2024. Về hình thức đánh giá tư duy, mức điểm trúng tuyển là 50,08 điểm.

Như vậy, các trường đại học này không chỉ cung cấp một nền tảng kiến thức vững chắc cho sinh viên mà còn mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp trong lĩnh vực điều hòa không khí và máy lạnh, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.

Tác giả: Trần Thu Thủy