Bạn có biết rằng thói quen ngủ bật đèn sáng không chỉ ảnh hưởng đến giấc ngủ mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và các vấn đề về tim mạch? Một nghiên cứu quy mô lớn đã chỉ ra mối liên hệ đáng chú ý giữa ánh sáng nhân tạo trong phòng ngủ và khả năng kiểm soát đường huyết của cơ thể. Hãy cùng tôi khám phá những thông tin thú vị này, cũng như lắng nghe chia sẻ từ các chuyên gia để hiểu rõ hơn cách bảo vệ sức khỏe khi đi ngủ.
Ánh sáng ban đêm - Kẻ thù tiềm ẩn của sức khỏe
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Diabetologia đã thu hút sự chú ý của cộng đồng y khoa toàn cầu. Theo đó, các nhà khoa học tại Bệnh viện Ruijin (Trung Quốc) đã tiến hành khảo sát gần 100.000 người trưởng thành với độ tuổi trung bình khoảng 42,7. Kết quả cho thấy việc tiếp xúc với ánh sáng nhân tạo vào ban đêm có thể làm suy giảm khả năng điều hòa đường huyết, từ đó làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường.
Điều đáng lo ngại là ước tính có tới hơn 9 triệu ca tiểu đường ở người trưởng thành tại Trung Quốc có thể liên quan đến việc ngủ trong môi trường sáng. Đây là một con số thực sự đáng báo động!
Không dừng lại ở đó, một nghiên cứu khác được đăng tải trên Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ (PNAS) cũng khẳng định điều tương tự. Nhóm chuyên gia tại Đại học Northwestern đã theo dõi 20 người trưởng thành trẻ tuổi. Những người ngủ dưới ánh sáng mạnh có mức độ kháng insulin cao hơn so với nhóm ngủ trong bóng tối. Kháng insulin khiến lượng glucose trong máu tăng cao, tạo tiền đề cho bệnh tiểu đường và các bệnh lý mạn tính khác.
Theo TS.BS Nguyễn Thị Vân Anh, Giám đốc Trung tâm Y học Cổ truyền Bách Niên Y Hòa Đường, ánh sáng nhân tạo vào ban đêm không chỉ ảnh hưởng đến hormone melatonin - chất điều chỉnh chu kỳ ngủ, mà còn can thiệp vào hoạt động của các hormone khác như insulin. "Khi cơ thể bị thiếu hụt melatonin, quá trình chuyển hóa đường sẽ gặp khó khăn, dẫn đến tình trạng đường huyết tăng cao," bà giải thích trong bài phỏng vấn trên VnExpress.
Tác hại kép: Từ tiểu đường đến béo phì và tim mạch
Ngoài nguy cơ mắc tiểu đường, nghiên cứu năm 2019 trên hơn 40.000 phụ nữ cũng chỉ ra rằng việc ngủ trong môi trường có ánh sáng từ TV hoặc đèn ngủ có thể làm tăng nguy cơ tăng cân và béo phì. Điều này đặc biệt đáng lưu ý vì béo phì vốn là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra bệnh tim mạch và tiểu đường.
Bác sĩ Lê Thị Hải, Nguyên Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng Quốc gia, nhấn mạnh trong một bài viết trên Báo Sức khỏe & Đời sống: "Thói quen ngủ trong ánh sáng không chỉ gây rối loạn nội tiết mà còn làm thay đổi nhịp sinh học, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tổng thể."
Cách hạn chế ánh sáng nhân tạo khi đi ngủ
Vậy làm thế nào để bảo vệ bản thân khỏi tác hại của ánh sáng nhân tạo? Dưới đây là một số gợi ý đơn giản nhưng hiệu quả:
- Kê giường xa cửa sổ: Sử dụng rèm chắn dày để ngăn ánh sáng từ bên ngoài lọt vào phòng.
- Sử dụng mặt nạ che mắt: Nếu vẫn còn ánh sáng lờ mờ, hãy chọn một chiếc mặt nạ che mắt chất lượng tốt.
- Hạn chế thiết bị điện tử: Tránh xa TV, điện thoại, máy tính xách tay trước giờ ngủ. Nếu bắt buộc phải sử dụng, hãy kích hoạt chế độ "ánh sáng dịu" hoặc cài đặt hẹn giờ tắt.
- Giảm dần ánh sáng: Khoảng 2–3 giờ trước khi đi ngủ, hãy giảm mức độ ánh sáng trong không gian sống để cơ thể chuẩn bị cho trạng thái nghỉ ngơi.
- Chọn nguồn sáng phù hợp: Nếu cần bật đèn, ưu tiên ánh sáng đỏ hoặc nâu nhẹ, đặt thấp gần mặt sàn để tránh làm rối loạn nhịp sinh học.
Những mẹo nhỏ cải thiện giấc ngủ tự nhiên
Ngoài việc hạn chế ánh sáng, bạn cũng có thể áp dụng một số phương pháp sau để cải thiện giấc ngủ:
- Điều chỉnh nhiệt độ phòng: Giữ nhiệt độ phòng mát mẻ, khoảng 15,6°C đến 19,4°C, giúp cơ thể dễ dàng bước vào giấc ngủ sâu.
- Tắm nước ấm: Tắm vòi sen 1-2 giờ trước khi đi ngủ giúp hạ nhiệt cơ thể, gửi tín hiệu cho não bộ rằng đã đến lúc nghỉ ngơi.
- Áp dụng kỹ thuật thở 4-7-8: Phương pháp này giúp thư giãn hệ thần kinh và giảm căng thẳng. Bạn chỉ cần hít vào bằng mũi trong 4 giây, giữ hơi thở trong 7 giây, rồi thở ra qua miệng trong 8 giây. Lặp lại chu trình 3-4 lần để cảm nhận hiệu quả.
Lời kết
Ngủ đúng cách không chỉ giúp bạn tỉnh táo vào ngày hôm sau mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe lâu dài. Hãy nhớ rằng, một giấc ngủ chất lượng luôn cần sự hỗ trợ từ môi trường tối ưu – nơi không có ánh sáng nhân tạo gây phiền nhiễu.
Hãy bắt đầu thay đổi ngay từ hôm nay để bảo vệ sức khỏe của chính mình và những người thân yêu nhé!
Tác giả: Vân San
-
Ngủ sai tư thế: ‘Thủ phạm’ khiến nếp nhăn hằn sâu, da lão hóa nhanh chóng
-
Xem tư thế ngủ đoán ngay vận mệnh cuộc đời một người trong 3 giây
-
‘Đọc vị’ tính cách bé yêu qua tư thế ngủ: Kiểu ngủ này tiết lộ điều bất ngờ về con
-
7 tư thế ngủ tiết lộ về tính cách và tâm lý của bạn
-
Nhìn tư thế ngủ, đoán vận mệnh, xem ai có số giàu sang, phú quý