Người Nhật sống thọ nhất thế giới: 8 bí quyết đơn giản giúp khỏe mạnh trăm tuổi

Lối sống năng động – “Đánh thức cơ thể” từ bình minh

Khi đồng hồ điểm 6h30 sáng, các công viên, bãi đất trống hay sân trường ở Nhật đã vang lên tiếng nhạc Rajio Taiso – bài thể dục phát thanh có tuổi đời gần một thế kỷ. Từ trẻ nhỏ đến người cao tuổi đều tập cùng nhau, như một nghi thức khởi đầu ngày mới.

Không chỉ tập thể dục, người Nhật còn đi bộ rất nhiều. Hệ thống giao thông công cộng buộc họ phải di chuyển bộ thường xuyên – từ nhà đến ga tàu, rồi từ ga đến nơi làm việc. Trung bình một người đàn ông Nhật mỗi ngày đi khoảng 7.000 bước, phụ nữ khoảng 6.000 bước. Trẻ em thì hầu hết đi bộ hoặc đạp xe đến trường, hình thành thói quen vận động tự nhiên từ nhỏ.

Chính sự vận động nhẹ nhàng, liên tục ấy giúp cơ thể linh hoạt, tim mạch khỏe mạnh và duy trì cân nặng ổn định mà không cần chế độ tập luyện khắc nghiệt.

Kết nối xã hội – Sợi dây gắn kết tinh thần

Người Nhật tin rằng sống lâu không chỉ là sống khỏe, mà còn phải sống cùng nhau. Ở nhiều làng quê, người cao tuổi duy trì các nhóm bạn nhỏ gọi là moai – cộng đồng hỗ trợ suốt đời. Họ cùng nhau trò chuyện, chia sẻ thức ăn, góp tiền giúp đỡ khi cần.

Những mối quan hệ gần gũi ấy giúp giảm căng thẳng, tránh cô đơn và duy trì tinh thần tích cực. Một lời chào buổi sáng hay nụ cười trao nhau nơi góc phố tưởng chừng nhỏ bé, nhưng lại là liều thuốc tinh thần kéo dài tuổi thọ.

Giữ cho tâm trí bận rộn bằng sở thích sáng tạo

Thay vì ngồi yên buồn chán, người Nhật lớn tuổi vẫn tìm niềm vui trong những thú vui thủ công như làm gốm, thư pháp, cắm hoa hay may vá. Khi đắm chìm vào hoạt động yêu thích, họ đạt trạng thái “dòng chảy” - tập trung đến mức quên thời gian, quên tuổi tác.

Những hoạt động ấy không chỉ giúp rèn luyện đôi tay mà còn giữ cho trí não minh mẫn, kích thích sáng tạo và nuôi dưỡng cảm giác có ích trong cuộc sống.

Biết ơn – Nghệ thuật sống giản dị mà sâu sắc

Ở Nhật, lòng biết ơn không chỉ là lời nói, mà là một phần của nếp sống. Trước mỗi bữa ăn, họ chắp tay nói itadakimasu – “tôi xin được đón nhận”. Khi kết thúc, họ nói gochisousama deshita – “cảm ơn vì bữa ăn ngon”.

Thói quen này giúp họ ý thức hơn về nguồn thực phẩm, về người đã tạo ra bữa ăn, và về chính sự sống. Nhiều người còn duy trì thói quen ghi lại vài điều biết ơn mỗi tối – một cách thanh lọc cảm xúc và duy trì tinh thần tích cực.

Tắm hơi – Bí quyết thư giãn và phục hồi

Sau ngày dài làm việc, người Nhật thường ghé suối nước nóng (onsen) hoặc phòng tắm công cộng (sento). Việc ngâm mình trong làn nước ấm giúp cải thiện tuần hoàn máu, thư giãn cơ bắp và giải tỏa căng thẳng.

Đây không chỉ là một hoạt động chăm sóc sức khỏe, mà còn là nghi thức kết nối – nơi con người buông bỏ mọi khác biệt, trò chuyện và tái tạo năng lượng cho ngày mới.

Uống trà xanh – Thức uống trường thọ

Trà xanh là phần không thể thiếu trong văn hóa Nhật. Tách trà buổi sáng hay sau bữa ăn giúp thanh lọc cơ thể, cải thiện tiêu hóa. Loại trà này giàu chất chống oxy hóa catechin, có tác dụng giảm viêm, ngăn ngừa bệnh tim mạch và ung thư.

Điều đáng chú ý là người Nhật uống trà không đường, giữ nguyên vị thanh đắng tự nhiên – biểu hiện của sự trân trọng thuần khiết với thiên nhiên.

Ikigai – Sống có mục đích mỗi ngày

Người Nhật có một triết lý sống đặc biệt mang tên Ikigai, nghĩa là “lý do để thức dậy mỗi sáng”. Đó có thể là công việc yêu thích, một mối quan hệ thân thiết hay niềm đam mê giản dị nào đó.

Ikigai giúp con người duy trì động lực sống, cảm thấy bản thân có ích và luôn hướng đến điều tốt đẹp. Ở Okinawa – vùng đất nổi tiếng có nhiều người trăm tuổi nhất thế giới – khái niệm “nghỉ hưu” hầu như không tồn tại. Người già vẫn chăm vườn, nấu ăn, dạy trẻ con, sống trọn từng ngày theo cách riêng của họ.

Ăn uống lành mạnh – Nền tảng của tuổi thọ

Ẩm thực Nhật Bản là “bí mật” lớn nhất trong hành trình sống khỏe. Thực đơn của họ chú trọng cân bằng, ít calo, nhiều rau và thực phẩm tươi.

• Cá và hải sản là nguồn protein chính, giàu omega-3 giúp tim và não hoạt động tốt.
• Khoai lang tím – đặc sản Okinawa – chứa nhiều chất xơ và chất chống oxy hóa, được xem là “siêu thực phẩm” giúp kéo dài tuổi thọ.
• Ăn sáng đầy đủ với cơm, cá nướng, súp miso giúp duy trì năng lượng ổn định suốt ngày dài.
• Hara Hachi Bun Me – nguyên tắc “ăn đến 80% no” – giúp tránh dư thừa calo và bảo vệ hệ tiêu hóa.
• Tự nấu ăn tại nhà bằng cách hấp, nướng, luộc nhẹ thay vì chiên xào, giúp giữ trọn dinh dưỡng và giảm dầu mỡ.

Với người Nhật, ăn uống không chỉ để no, mà là một nghi lễ tôn trọng cơ thể và thiên nhiên – nơi con người học cách tiết chế, cảm nhận và biết ơn.

Sống thọ là kết quả của sự cân bằng

Tuổi thọ kỷ lục của người Nhật không đến từ bí quyết xa xôi, mà từ những lựa chọn nhỏ mỗi ngày: dậy sớm, vận động nhẹ, ăn uống điều độ, giữ tâm an và sống có mục đích. Họ không chạy theo tuổi trẻ, mà học cách già đi một cách đẹp đẽ – khỏe mạnh, thanh thản và tràn đầy ý nghĩa.