Những câu nói kinh điển của Gia Cát Lượng giúp bạn thụ ích cả đời

Gia Cát Lượng được mệnh danh chính trị gia kiệt xuất, là nhà quân sự đại tài, cũng là nhà văn, nhà thư pháp nổi tiếng. Ông cũng chính là chủ nhân của hàng loạt phát minh như mộc ngưu lưu mã, đèn Khổng Minh, cải tạo nỏ Liên châu, sau đổi tên thành nỏ Gia Cát (nỏ này mỗi lần bắn được 10 mũi tên).

Nhờ trí tuệ xuất chúng của mình, Gia Cát Lượng đã trở thành hình tượng chuẩn mực của những nhân vật túc trí, đa mưu, là hóa thân của trí thông minh, của tài hoa xuất chúng và được người đời sau ca tụng trong các tác phẩm nghệ thuật.

Gia Cát Lượng đã có nhiều câu nói bao hàm ý nghĩa sâu xa và vẫn còn nguyên giá trị cho người đời sau học hỏi. Hãy cùng điểm lại những câu nói kinh điển của ông nhé!

1. Tạm cầu bảo toàn tính mạng thời loạn thế, không cầu hiển đạt nổi danh chư hầu

Thời loạn thế chỉ cầu bảo toàn tính mạng, không mong cầu được nổi danh khắp các nước chư hầu, được hiển đạt hưởng vinh hoa phú quý.

2. Dục tư kỳ lợi, tất lự kỳ hại, dục tư kỳ thành, tất lự kỳ bại

Tạm dịch nghĩa, ham muốn suy nghĩ về cái lợi thì tất sẽ lo lắng về cái hại, ham muốn suy nghĩ về sự thành công thì tất sẽ lo lắng về cái thất bại.

3. Hữu nan, tắc dĩ thân tiên chi; hữu công, tắc dĩ thân hậu chi

Khi gặp khó khăn hoạn nạn thì phải đi đầu, khi gặp công lao thì hãy lùi về đằng sau. Đây cũng là đạo lý của người quân tử xưa.

4. Cáo chi dĩ họa nan nhi quan kỳ dũng

Đặt ra những tình huống gian nguy, khốn khó để xem sự dũng cảm của đối phương.

5.  Cao quý mà không kiêu ngạo, chiến thắng, lập công mà không tự mãn, hiền tài mà khiêm hạ giữ lễ với người dưới, cương trực mà bao dung nhẫn nại.

Thân ở ngôi vị cao mà không cao ngạo tự mãn, lập công trác việt mà không kiêu ngạo kiêu căng, có tài năng mà có thể khiêm hạ lễ đãi kẻ hèn kém, tính cương trực mà có thể bao dung, nhẫn nại với mọi người.

6. Không đạm bạc lập chí chẳng nên, không tĩnh tâm tiến xa chẳng nổi

Con người cần phải điềm tĩnh vô vi, không chạy theo danh lợi mới có thể tỏ rõ chí hướng. Phải thanh tĩnh bình hòa mới có thể đạt đến cảnh giới thâm sâu, xa rộng.

 7. Cúc cung tận tụy, đến chết mới thôi

Cần mẫn cặm cụi, vắt kiệt tâm can sức lực, cho đến tận khi chết mới thôi.

 8. Chớ cậy tài mà kiêu ngạo với người, chớ vì được sủng ái mà tác oai tác quái

Không được cậy vào tài hoa của mình mà biểu hiện thái độ kiêu ngạo với người khác, không được vì mình được ân sủng mà ép người chế phục người để thể hiện uy phong, ra oai.

9. Lâm chi dĩ lợi nhi quan kỳ liêm”

Dùng lợi lộc, tiền bạc, công danh để xem sự liêm chính của một người. Người liêm chính thì không đánh mất mình vì lợi lộc, tiền bạc, công danh.

10. Phòng gian dĩ chính, khứ xa dĩ kiệm

Dùng chính để phòng kẻ gian, dùng tiết kiệm để loại bỏ lãng phí.

11. Vật dĩ thân quý nhi tiện nhân, vật dĩ độc kiến nhi vi chúng, vật thị công năng nhi thất tín

Đừng vì thân thể cao quý mà coi rẻ người, đừng vì cách nhìn của một mình mình mà đi ngược lại với nhiều người, đừng cậy năng lực mà thất tín.

12. Thế lợi chi giao, nan dĩ kinh viễn

Con người mà dùng nịnh bợ để kết giao thì khó mà đi được xa

13. Vạn sự cụ bị, chích khiếm đông phong

Mọi sự đã sẵn sàng chỉ còn chờ thời cơ

14. Thân hiền thần, viễn tiểu nhân, thử tiên hán sở dĩ hưng long dã

Gần gũi với người có đức có tài, rời xa kẻ tiểu nhân, vì điều này mà Tiên Hán mới thịnh vượng.

15. Phu quân tử chi hành, tĩnh dĩ tu thân, kiệm dĩ dưỡng đức, phi đạm bạc vô dĩ minh chí, phi ninh tĩnh vô dĩ trí viễn

Ý nói cái hành của người quân tử là lấy tĩnh lặng để tu thân, lấy cần kiệm để dưỡng đức, không đạm bạc thì chí không sáng, không tĩnh thì không thể nhìn xa được.

Tác giả: Bảo Trâm