Rau đắng cảy, đặc sản đất Tổ, món ăn đậm đà dư vị từ núi rừng

Ở vùng trung du Hạ Hòa (Phú Thọ), từ bao đời nay, vào tháng giêng, tháng hai, mưa xuân lất phất, khí hậu ấm áp, đắng cảy ra lộc non. Ở khắp thân cành, những búp non mọc chi chít, mỡ màng. Đó là thời điểm rau ngon nhất và chỉ đợi đến lúc ấy, người dân rủ nhau lên núi hái lộc non đắng cảy về chế biến.

Mớ rau đắng cảy non mướt, dù cả năm chỉ được thưởng thức một bữa thôi, cũng thấy thỏa lòng. Có một điều rất thú vị đó là lá đắng cảy có vị hơi đắng nhưng phần rễ cây rau đắng này lại có vị ngọt mát. 

Người Phú Thọ truyền tai nhau rằng đắng cảy rất bổ dưỡng và có lợi cho máu, huyết áp. Loại cây rừng này cho ra lá quanh năm, nhưng vào tháng giêng, tháng hai Âm lịch.

Khi mùa xuân tới và khí hậu ẩm ướt, cây đắng cảy cho ra những lộc non mơn mởn. Lúc này rau rừng, rau dại này đang vào độ ngon nhất.

Người dân miền trung du Phú Thọ lại rủ nhau lên rừng hái lộc non đắng cảy về chế biến món ăn. Để có những đọt rau đắng tươi nhất, ngon nhất, người dân phải chọn những ngày không quá lạnh mà ấm áp một chút.

Rau đắng cảy hái xong phải về chế biến ngay để rau được giòn và ngon. Rau đắng cảy xào trứng gà, luộc chấm với muối vừng, hoặc hấp trong nồi cơm hoặc rau đắng cảy nấu cùng cơm lam trong ống nứa... Tất cả các cách chế biến rau đắng cảy đều là những món ngon và để lại dư vị vô cùng đậm đà.

Ngoài ra, lá đắng cảy khi già sẽ dùng để nấu canh. Món canh rau đắng này ăn nóng có tác dụng giải cảm vô cùng tốt.

Khi nhai, rau đắng cảy sẽ có vị bùi bùi và nhân nhẩn đắng y như cái tên. Có thể nhiều người sẽ e ngại loại rau này bởi vị hơi đăng đắng, nhưng khi nuốt xuống, rau sẽ để lại dư vị ngòn ngọt dễ gây nghiện.

Tuy rau rừng này là món ăn đơn giản, dân dã trong bữa cơm thường ngày, nhưng nếu chúng xuất hiện trong những mâm cỗ thì sẽ vô cùng đáng quý bởi người dân huyện Hạ Hòa (tỉnh Phú Thọ) chỉ chế biến món này khi có khách quý đến thăm nhà..

Tác giả: Dương Ngọc