Vì sao người hay than nghèo không bao giờ hết khổ?

Vạn sự vạn vật đều có linh, khổ cũng là sinh mệnh

“Khổ cũng là một sinh mệnh!” – Dù câu này có vẻ vô lý, nhưng theo giáo lý Phật giáo, “vạn vật đều có sinh mệnh” và “khổ nạn” cũng là một phần của thế giới này, có thể coi nó cũng mang một dạng sinh mệnh.

Nhìn nhận của người xưa thường khác biệt so với chúng ta hiện đại. Nhiều khái niệm mà người hiện đại xem là trừu tượng hoặc chỉ tồn tại trong tư tưởng, người xưa lại coi chúng là thực thể vật chất, thậm chí là những sinh mệnh thực sự.

Ví dụ, “tiêu chuẩn đạo đức” thường được nghĩ là khái niệm tinh thần, nhưng cổ nhân cho rằng: “đức” là một loại vật chất có thể tích lũy hoặc mất đi. Chính vì thế, người xưa thường nói: “Hãy làm việc tốt để tích đức!” hay “Đừng làm việc xấu nếu không muốn mất đức!”

Theo quan điểm này, những khái niệm như “khổ sở”, “hoạn nạn”, “phiền muộn” có thể cũng được coi là những sinh mệnh dưới cái nhìn của người xưa.

Sử sách ghi lại rằng, vào thời nhà Hán, Hán Vũ Đế Lưu Triệt trong một lần du ngoạn đến ải Hàm Cốc, gặp một con vật hình dạng giống trâu với đôi mắt màu xanh sáng lấp lánh. Dù ai cố gắng khiêng đẩy thế nào, con vật này vẫn không xê dịch.

Các quan lại lo lắng, nhưng Đông Phương Sóc, một đại thần nổi tiếng, vẫn điềm tĩnh. Ông yêu cầu rót rượu lên con vật, và nó dần mờ đi. Sau hơn chục bình rượu, con vật hoàn toàn biến mất. Đông Phương Sóc giải thích rằng con vật tên là “Ưu phiền”, do “Hoạn nạn” sinh ra, và nơi đây từng là nhà tù của nhà Tần, nơi các tù nhân uống rượu để quên nỗi sầu, vì vậy “Ưu phiền” có thể bị rượu tiêu diệt.

Hán Vũ Đế khen ngợi sự hiểu biết của Đông Phương Sóc, cảm thấy ngạc nhiên trước kiến thức của ông. Theo ghi chép này, Đông Phương Sóc đã tiết lộ rằng “ưu phiền” và “khổ nạn” thực sự là những sinh mệnh.

Trong tác phẩm “Dạ đàm tùy lục” của Hòa Bang Ngạch, có một câu chuyện về một nhà sư già ở chùa Bách Lâm thời nhà Thanh. Dù tu hành cả đời, ông vẫn không từ bỏ được lòng tham tiền tài. Ông giấu một hũ vàng nhưng bị thất lạc, gây ra phiền muộn và bệnh tật. Khi nằm trên giường, ông liên tục kêu gào: “Tiền của ta, vàng của ta!”

Khi hũ vàng được tìm thấy, người ta thấy bên trong có một con cóc ngậm chặt đồng vàng không buông. Dù bị ném ra ngoài, con cóc vẫn quay lại. Cuối cùng, người ta đành để con cóc ở lại. Khi trả hũ vàng cho nhà sư, ông vui mừng và con cóc dần tan biến.

Người chứng kiến giải thích rằng con cóc là hiện thân của tâm nhà sư, do ông luôn nghĩ về vàng. Khi ông vui mừng vì có lại vàng, con cóc mới dần biến mất.

Có rất nhiều câu chuyện cổ như vậy, tuy chi tiết khác nhau nhưng đều có chung ý nghĩa: Những khái niệm mà chúng ta cho là trừu tượng như tinh thần, ý thức, khổ nạn, phiền muộn... thực sự có thể được coi là sinh mệnh.

Tại sao người thường than thở về sự nghèo khổ lại không bao giờ hết khổ?

Câu nói của người xưa: “Nghi tâm sinh quỷ ám” hay câu tương tự hiện nay: “Tâm bạn như thế nào, cuộc sống bạn sẽ như vậy” đều cho thấy rằng nếu chúng ta luôn lo lắng, ưu sầu, hoặc than vãn, thì chính chúng ta đang vô tình mời gọi sự khổ đau và phiền muộn đến với mình.

Chuyện xưa kể rằng, vào thời nhà Tấn, có một người bạn của Lạc Quảng đến thăm và cùng ông uống rượu. Trên tường nhà Lạc Quảng treo một chiếc cung, bóng của chiếc cung chiếu vào ly rượu, tạo ra hình dạng như con rắn. Người bạn nhìn vào ly rượu, sợ hãi vì tưởng có rắn, nhưng vì nể Lạc Quảng, ông vẫn uống hết ly rượu.

Về nhà, người bạn lo lắng rằng mình đã trúng độc rắn, nên không thể ngồi dậy và bệnh tình ngày càng nghiêm trọng. Lạc Quảng biết tin, đến thăm và giải thích rằng hình ảnh rắn là do bóng của chiếc cung, không phải rắn thật. Sau khi hiểu ra, người bạn không còn lo lắng và bệnh tình dần thuyên giảm. Đây là nguồn gốc của thành ngữ “Bôi cung xà ảnh” (bóng rắn trong ly), phản ánh sự lo lắng vô lý có thể dẫn đến phiền phức thật sự.

Câu chuyện này chứng minh rằng khi chúng ta lo sợ vô lý, như tin rằng mình bị bệnh, thì tình trạng đó có thể thực sự xảy ra. Tương tự, nếu chúng ta liên tục than phiền và oán trách, chính là chúng ta đang mời gọi những khó khăn đến với mình.

Tất cả mọi thứ đều có sinh mệnh, kể cả “khổ sở” và “bệnh tật”. Những sinh mệnh này tìm đến hoàn cảnh phù hợp với chúng. Người hay lo lắng bệnh tật thì thường mắc bệnh, người luôn than vãn thì thường gặp khó khăn.

Do đó, suy nghĩ tích cực, tự tin, lương thiện, và yêu thương sẽ mang lại kết quả tốt đẹp cho vận mệnh và sức khỏe của chúng ta. Hạnh phúc, bình an, và may mắn cũng là những sinh mệnh, chúng sẽ tìm đến những người lạc quan và tốt bụng. Người sống với tâm thái từ bi, yêu thương, và biết ơn cuộc sống sẽ luôn được phúc phận và điều tốt đẹp.

Càng than nghèo kể khổ, sẽ càng nghèo khổ hơn

Nếu nhìn từ góc độ số mệnh, việc than thở và trách phận chỉ làm mất đi sinh lực, dẫn đến sự suy giảm sức sống và không thể có sự nghiệp, hôn nhân hạnh phúc, hay sức khỏe dồi dào. Do đó, chúng ta nên nhìn nhận cuộc sống một cách tích cực, nếu không sẽ dễ bị “một lời than trách sẽ nghèo 3 năm”.

Từ góc độ thực tế, than trách thường dẫn đến kết quả không tốt, vì thất bại mà than trách, rồi vì than trách mà buông xuôi, từ đó mất động lực và chí khí. Sự thiếu kiên nhẫn và mất cơ hội sẽ khiến mọi thứ ngày càng khó khăn. Vì thế, câu nói “một lời than trách nghèo 3 năm” chứa đựng một hàm ý sâu sắc.

Muốn giàu sang yên ấm thì phải có tâm thiện, khẩu thiện

Muốn đạt được sự giàu sang và yên ấm, cần có tâm thiện và khẩu thiện. Những lời nói thiếu thiện ý có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, trong khi người khẩu thiện sẽ thấy con cháu mình phát đạt và gia đình thịnh vượng. Ví dụ trong gia đình tôi có một cụ ông luôn nói năng từ tốn và đầy phúc đức; nhờ vậy, ba người cháu của cụ đều có con trai, đó chính là phúc đức tổ tiên để lại.

Không nên than thở về sự nghèo khổ, vì điều đó chỉ khiến tình trạng ngày càng tồi tệ hơn. Người thường xuyên kêu ca về nghèo đói là người không biết đủ và thường không sẵn lòng chi tiêu khi cần. Khi than nghèo, trời nghe thấy sẽ khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn, khiến người đó ngày càng nghèo khó. Để trở nên giàu có, trước tiên phải biết hài lòng với những gì mình đang có, vì sự hài lòng chính là một dạng thành công. Biết bằng lòng với cuộc sống hiện tại sẽ giúp dần dần có được sự giàu có, ngược lại, nếu không hài lòng, sẽ càng ngày càng nghèo.

Con người không chỉ cần hài lòng với cuộc sống vật chất mà còn phải hài lòng với những người và sự việc xung quanh. Nếu trong gia đình mà thường xuyên oán trách và coi thường nhau, gia đình sẽ sớm suy tàn. Vợ chồng cũng cần phải biết hài lòng về nhau. Những người bạn gặp là phúc báo và nghiệp chướng của bạn. Đối với những người không có phúc báo mà muốn kết hôn với người giàu có là rất khó. Cuộc sống được an bài theo đức nghiệp mà bạn mang theo, khổ đau, nghèo hèn, bệnh tật… là những nghiệp lực do bạn tạo ra.

Dù trong hoàn cảnh nào, hy vọng bạn vẫn cảm nhận được vẻ đẹp của cuộc sống hiện tại và tương lai. Đừng than vãn, vì một lần than nghèo có thể khiến bạn nghèo đến ba năm, và than vãn chỉ làm cho tình trạng nghèo khổ kéo dài mãi không dứt.

Nếu số phận không công bằng và bạn thực sự nghèo, hãy tìm cách thay đổi tình hình thay vì chỉ than vãn. Hãy nhớ rằng, suy nghĩ của bạn có thể trở thành hiện thực.

Tác giả: Quỳnh Trang