6 loại gia vị quen dùng lại là "thuốc bổ gan", dùng đúng hiệu quả lớn

Gan là cơ quan chịu trách nhiệm chính trong việc thải độc, chuyển hóa dưỡng chất và bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại. Chế độ ăn hợp lý, đặc biệt là sử dụng một số gia vị có lợi, có thể hỗ trợ gan hoạt động hiệu quả, giảm gánh nặng và phòng ngừa bệnh. Dưới đây là những gia vị tốt cho gan và cách dùng đúng, dựa trên các nguồn tham khảo y tế đáng tin cậy như Healthline, Medical News Today và khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng Việt Nam.

1. Nghệ (Curcumin) – “Thần dược” giải độc gan

Tác dụng: Curcumin, hoạt chất chính trong nghệ, có đặc tính chống oxy hóa và kháng viêm mạnh, giúp giảm tổn thương tế bào gan, hỗ trợ quá trình thải độc. Nghiên cứu đăng trên Journal of Medicinal Food cho thấy nghệ giúp giảm men gan và cải thiện chức năng gan ở người bị gan nhiễm mỡ.

Cách dùng đúng:

Dùng 2–3 g tinh bột nghệ hoặc 1–2 lát nghệ tươi mỗi ngày.

Có thể pha bột nghệ với mật ong hoặc sữa ấm, hoặc cho vào món cà ri, súp, xào.

Không nên dùng quá 8 g bột nghệ/ngày để tránh kích ứng dạ dày. 

Người có bệnh lý dạ dày nặng hoặc đang dùng thuốc chống đông máu cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung.

Ưu tiên tinh bột nghệ để giảm tinh dầu trong nghệ tươi và bột nghệ. Khi chế biến thành tinh bột là đã loại bỏ phần tinh dầu gây nóng.

2. Tỏi – Giảm mỡ, bảo vệ tế bào gan

Tác dụng:Allicin và selenium trong tỏi giúp giảm lượng mỡ máu, giảm nguy cơ gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Một nghiên cứu trên Nutrition Reviews cho thấy tỏi hỗ trợ hạ men gan và tăng cường khả năng chống oxy hóa.

Cách dùng đúng:

Ăn 1–2 tép tỏi sống mỗi ngày hoặc thêm vào món xào, canh.

Để tỏi băm nhỏ khoảng 10 phút trước khi nấu để allicin phát huy tối đa.

Không nên ăn quá 4 g tỏi tươi/ngày để tránh gây đầy hơi, khó tiêu.

Người bị rối loạn đông máu hoặc chuẩn bị phẫu thuật nên hạn chế.

3. Gừng – Tăng cường tuần hoàn, giảm viêm

Tác dụng: Gừng chứa gingerol, shogaol có đặc tính chống viêm, cải thiện lưu thông máu và hỗ trợ gan lọc độc tố. World Journal of Gastroenterology ghi nhận gừng có thể giúp cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ.

Cách dùng đúng:

Dùng 1–2 g gừng tươi hoặc 0,5–1 g bột gừng mỗi ngày.

Pha trà gừng ấm, thêm mật ong hoặc chanh.

Tránh dùng quá 4 g/ngày, nhất là người bị nóng trong hoặc bệnh dạ dày.

4. Rau mùi (ngò) – Giải độc kim loại nặng

Tác dụng: Rau mùi giàu chất chống oxy hóa, có khả năng hỗ trợ gan đào thải kim loại nặng như chì, thủy ngân. Một số nghiên cứu trên động vật của Environmental Health Perspectives cho thấy chiết xuất rau mùi giúp giảm độc tính gan.

Cách dùng đúng:

Ăn kèm rau mùi tươi trong salad, canh, cháo.

Dùng khoảng 5–10 g/ngày.

Người có cơ địa dị ứng nên thử lượng nhỏ trước.

5. Quế – Hạ đường huyết, giảm gánh nặng gan

Tác dụng: Quế chứa cinnamaldehyde và polyphenol giúp kiểm soát đường huyết, giảm viêm, từ đó giảm nguy cơ gan nhiễm mỡ do tiểu đường. Diabetes Care Journal công bố quế có thể hạ đường huyết và mỡ máu.

Cách dùng đúng:

Dùng 1–2 g bột quế hoặc 1 thanh quế nhỏ/ngày.

Pha trà quế, rắc lên yến mạch, sinh tố.

Không nên dùng quá 6 g/ngày, nhất là phụ nữ mang thai hoặc người có bệnh gan nặng, vì quế chứa coumarin có thể gây độc nếu dùng quá liều.

6. Hạt thì là (fennel) – Thanh lọc và kích thích tiêu hóa

Tác dụng:Tinh dầu anethole trong hạt thì là giúp tăng tiết mật, cải thiện tiêu hóa và hỗ trợ gan thải độc. Hạt thì là cũng giúp giảm viêm gan nhẹ.

Cách dùng đúng:

Dùng 1–2 g hạt thì là khô, pha trà hoặc nhai trực tiếp sau bữa ăn.

Không nên dùng quá 5 g/ngày để tránh kích ứng dạ dày.

Lưu ý chung khi sử dụng gia vị tốt cho gan

Ăn đa dạng, vừa đủ: Không loại gia vị nào có thể thay thế thuốc điều trị. Nên kết hợp nhiều loại gia vị, rau xanh, trái cây tươi.

Tránh rượu bia, thực phẩm nhiều dầu mỡ: Đây là nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương gan.

 Người đang dùng thuốc điều trị bệnh gan, tiểu đường, huyết áp hoặc phụ nữ mang thai nên hỏi bác sĩ trước khi bổ sung lượng lớn gia vị.Toit