7 câu nói thần kỳ giúp mẹ dỗ trẻ khóc lóc, ăn vạ hiệu quả hơn quát mắng

Quản lý cảm xúc là một yếu tố quan trọng trong sự phát triển của trẻ nhỏ. Tuy nhiên, không ít bậc phụ huynh thường rơi vào vòng luẩn quẩn của việc quát mắng và la hét khi đối diện với những cơn bùng nổ cảm xúc của con mình. Điều này vô tình khiến trẻ ngày càng mất đi khả năng kiểm soát cảm xúc của bản thân.

Trên thực tế, bố mẹ có thể giúp trẻ nâng cao trí tuệ cảm xúc (EQ), rèn luyện kỹ năng điều chỉnh cảm xúc thông qua những phương pháp đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả. Dưới đây là những câu nói hữu ích mà bố mẹ có thể áp dụng để giúp con kiểm soát cảm xúc tốt hơn mà không cần la mắng.

"Mẹ biết con đang cảm thấy tức giận/buồn/sợ hãi, mẹ sẽ luôn ở đây bên con."

Câu nói này thể hiện sự thấu hiểu và đồng cảm với cảm xúc tiêu cực của trẻ. Khi trẻ nhận thấy bố mẹ sẵn sàng lắng nghe và chấp nhận cảm xúc của mình, chúng sẽ cảm thấy an toàn hơn và dần bình tĩnh lại.

Ví dụ: Nếu trẻ khóc vì món đồ chơi yêu thích bị hỏng, thay vì la mắng, bố mẹ có thể nhẹ nhàng ôm con và nói: "Mẹ biết con đang buồn vì đồ chơi bị hỏng, mẹ luôn ở đây để lắng nghe con."

"Con có thể tức giận, nhưng không thể làm như vậy (nêu rõ hành vi không phù hợp)."

Trẻ em có thể phản ứng tiêu cực khi bị kích động, chẳng hạn như ném đồ vật hoặc đánh bạn. Lúc này, bố mẹ cần giúp con hiểu rằng mọi cảm xúc đều hợp lệ, nhưng hành vi cần có giới hạn.

Ví dụ: Nếu trẻ đánh bạn vì tranh giành đồ chơi, hãy nói: "Mẹ biết con rất muốn chơi món đồ chơi đó, tức giận là điều bình thường, nhưng con không thể đánh bạn. Chúng ta cùng tìm cách khác để giải quyết nhé?"

"Con nghĩ điều gì sẽ giúp con cảm thấy tốt hơn?"

Khuyến khích trẻ chủ động tìm cách điều chỉnh cảm xúc sẽ giúp con phát triển tư duy giải quyết vấn đề. Khi trẻ buồn bã hoặc thất vọng, hãy hỏi con về những cách có thể giúp con cảm thấy tốt hơn.

Ví dụ: Nếu trẻ buồn vì cãi nhau với bạn, bố mẹ có thể hỏi: "Con cảm thấy không vui sau cuộc cãi nhau đúng không? Con nghĩ cách nào có thể giúp con cảm thấy khá hơn?"

"Chúng ta hãy cùng nhau hít thở thật sâu và thật chậm."

Hít thở sâu là một kỹ thuật đơn giản nhưng rất hiệu quả trong việc kiểm soát cảm xúc. Khi trẻ đang kích động, hãy hướng dẫn con thực hiện vài nhịp hít thở sâu để bình tĩnh lại.

Ví dụ: Khi trẻ đang giận dữ, bố mẹ có thể nói: "Mẹ con mình cùng nhau hít vào thật sâu, sau đó thở ra thật chậm nào." Sau vài lần, trẻ sẽ dần lấy lại sự bình tĩnh.

"Chúng ta hãy cùng nhau nghĩ cách giải quyết vấn đề này."

Đôi khi, trẻ tức giận hoặc buồn bã vì không biết cách xử lý một tình huống khó khăn. Thay vì phớt lờ hoặc áp đặt giải pháp, bố mẹ có thể cùng con tìm ra hướng giải quyết.

Ví dụ: Nếu trẻ thất vọng vì điểm kiểm tra thấp, hãy nói: "Bố mẹ biết con đang buồn vì kết quả chưa tốt. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu xem vấn đề nằm ở đâu và cải thiện vào lần sau nhé!"

"Nhìn này, con đã bình tĩnh lại rồi, thật tuyệt vời!"

Khi trẻ kiểm soát tốt cảm xúc, bố mẹ nên khen ngợi để khuyến khích hành vi tích cực. Điều này giúp trẻ có động lực tự điều chỉnh cảm xúc trong những tình huống sau này.

Ví dụ: Nếu trẻ ban đầu ồn ào vì không kiên nhẫn xếp hàng, nhưng sau đó đã đứng yên, bố mẹ có thể nói: "Con nhìn xem, con đã bình tĩnh và xếp hàng rất giỏi, mẹ tự hào về con!"

"Bố mẹ cũng từng như vậy, và sau đó bố mẹ đã làm thế này..."

Chia sẻ kinh nghiệm cá nhân sẽ giúp trẻ cảm thấy được thấu hiểu và học cách đối mặt với cảm xúc theo cách trưởng thành hơn.

Ví dụ: Nếu trẻ lo lắng về bài kiểm tra, bố mẹ có thể nói: "Khi mẹ còn nhỏ, mẹ cũng từng lo lắng như con. Nhưng mẹ đã tập trung học tập và cố gắng hơn, và cuối cùng mẹ đã làm tốt hơn."

Những mẹo hữu ích khác để hỗ trợ trẻ quản lý cảm xúc

Viết nhật ký cảm xúc: Giúp trẻ nhận biết và diễn đạt cảm xúc bằng lời.

Làm thẻ cảm xúc: Khi trẻ thay đổi tâm trạng, yêu cầu con chọn một thẻ để diễn đạt cảm xúc của mình.

Thiết lập “góc bình tĩnh”: Một không gian nhỏ với đồ chơi hoặc sách yêu thích để trẻ đến đó khi cần bình tĩnh lại.

Đọc sách hoặc kể chuyện về cảm xúc: Những câu chuyện giúp trẻ hiểu về cảm xúc và cách kiểm soát chúng.

Quản lý cảm xúc không phải là kỹ năng có thể học trong một sớm một chiều, ngay cả người lớn cũng gặp khó khăn trong việc kiểm soát cảm xúc. Vì vậy, bố mẹ cần đồng hành và trưởng thành cùng con trong quá trình này. Khi trẻ được hiểu và hướng dẫn đúng cách, chúng sẽ phát triển một trí tuệ cảm xúc mạnh mẽ, giúp ích cho cuộc sống sau này.

Hãy là những bậc cha mẹ kiên nhẫn, thấu hiểu và yêu thương, để trẻ có thể lớn lên trong một môi trường đầy sự hỗ trợ và an toàn!

Tác giả: Trần Thu Thủy