Cẩm nang du lịch Cù Lao Chàm: Thiên đường biển đảo hoang sơ, say đắm lòng người

Cù Lao Chàm là cụm đảo gồm 8 hòn đảo với tổng diện tích khoảng 15 km², thuộc xã Tân Hiệp, thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam. Trong đó, hòn Cù Lao (còn gọi là hòn Lao) là đảo lớn nhất, các đảo nhỏ khác bao gồm hòn Khô Mẹ, hòn Khô Con, hòn Lá, hòn Dài, hòn Mồ, hòn Tai và hòn Ông. Dân số trên đảo khoảng 3.000 người.

UNESCO đã công nhận Cù Lao Chàm là Khu dự trữ sinh quyển thế giới nhờ hệ sinh thái đa dạng, bảo tồn hơn 950 loài thủy sinh. Đây cũng là một trong những điểm du lịch nổi tiếng tại Quảng Nam với vẻ đẹp hoang sơ và tự nhiên.

Thời gian lý tưởng để tham quan Cù Lao Chàm là từ tháng 3 đến tháng 8, khi trời trong và biển lặng, ít mưa. Các tháng còn lại thường có bão và biển động, sóng lớn khiến hầu hết các tàu du lịch không thể hoạt động.

Đi lại

Cù Lao Chàm nằm cách bờ biển Cửa Đại 18 km và cách trung tâm thành phố Đà Nẵng khoảng 45 km. Du khách có thể đến đảo bằng hai phương tiện chính: cano và tàu gỗ.

Giá vé cho chuyến đi bằng cano là 350.000 đồng, bao gồm 260.000 đồng cho vé cano, 70.000 đồng phí tham quan và 20.000 đồng phí môi trường và an ninh. Trẻ em dưới 12 tháng tuổi được miễn phí, còn trẻ em từ 1 đến dưới 8 tuổi chỉ phải trả 50% giá vé người lớn. Thời gian di chuyển bằng cano là khoảng 15-20 phút.

Tàu gỗ vẫn được sử dụng, tuy nhiên chủ yếu để chở hàng hóa và phục vụ người dân địa phương. Thời gian di chuyển bằng tàu gỗ là khoảng một tiếng rưỡi.

Du khách cũng có thể chọn các tour trọn gói trong ngày từ các đại lý du lịch, khách sạn tại phố cổ Hội An, thành phố Tam Kỳ và thành phố Đà Nẵng. Tour thường bao gồm phương tiện đưa đón, bữa ăn trưa, phí tham quan và một số hoạt động trải nghiệm. Mức giá cho các tour này dao động từ 500.000 đồng đến 700.000 đồng mỗi người.

Trên đảo, du khách có thể đi bộ hoặc thuê xe máy để tự do di chuyển. Giá thuê xe máy trong ngày có thể từ 120.000 đồng đến 150.000 đồng, sự chênh lệch tùy thuộc vào loại xe mà bạn chọn.

Lưu trú

Phần lớn du khách đến Cù Lao Chàm thường chỉ tham quan trong ngày. Do đảo vẫn giữ được sự hoang sơ, các cơ sở lưu trú tiện nghi chưa phát triển nhiều. Tuy nhiên, nếu có nhu cầu ở lại qua đêm, du khách có thể thuê homestay và nhà nghỉ bình dân, tập trung chủ yếu tại khu vực bãi Làng và bãi Hương. Giá phòng dao động từ 200.000 đồng đến 500.000 đồng mỗi đêm.

Chơi gì?

Các bãi biển

Cù Lao Chàm nổi tiếng với nhiều bãi biển tuyệt đẹp, cát trắng mịn và nước biển trong xanh. Có thể kể đến những bãi biển như bãi Ông, bãi Chồng, bãi Bìm, bãi Bắc, bãi Làng, bãi Hương và bãi Xếp. Bãi Làng và bãi Hương nằm gần các làng chài, nơi có nhà dân và các homestay cho du khách nghỉ ngơi. Bãi Ông thường là điểm dừng chân lý tưởng cho các đoàn khách tham quan Cù Lao Chàm trong ngày, với một số nhà hàng và dịch vụ tắm nước ngọt. Đây cũng là nơi xuất phát của các hoạt động lặn ngắm san hô và các trò chơi dưới nước.

Chợ Tân Hiệp

Khi đến Cù Lao Chàm, du khách không thể bỏ qua chợ Tân Hiệp, còn được biết đến như chợ Cù Lao Chàm, nằm ngay tại khu vực bến tàu. Chợ bày bán nhiều đặc sản từ rừng, biển và các món quà lưu niệm. Nhiều du khách thường chọn mua các loại hải sản khô tại đây để làm quà. Trong chợ, du khách có thể thương lượng giá một chút vì một số mặt hàng có giá cao hơn bình thường, tuy nhiên mức chênh lệch không lớn.

Eo Gió

Nằm ở phía đông trên trục đường ven biển thuộc bãi Hương của đảo chính Cù Lao Chàm, Eo Gió là một địa điểm tuyệt vời để ngắm bình minh. Cách bãi Làng khoảng 3 km, Eo Gió nổi bật với các vách đá bao quanh hai dãy núi hình cánh cung, tạo nên hình dáng giống như hõm yên ngựa, từ đó mà có tên gọi Eo Gió. Đường đi đến đây đã được trải bê tông, giúp việc di chuyển trở nên dễ dàng, hai bên đường phủ đầy hoa dại. Từ Eo Gió, du khách có thể ngắm nhìn hải đăng Cù Lao Chàm một cách rõ nét.

Giếng cổ

Giếng cổ Champa, còn được biết đến với tên gọi giếng xóm Cấm, tọa lạc tại ngã ba đường bê tông thuộc khu dân cư xóm Cấm. Với tuổi đời khoảng 200 năm, giếng không chỉ cung cấp nguồn nước ngọt quý giá cho người dân mà còn gắn liền với nhiều câu chuyện huyền bí truyền qua nhiều thế hệ. Người dân Cù Lao Chàm thường kể rằng nước giếng không chỉ giúp giải khát mà còn có tác dụng chữa say sóng rất hiệu quả. Khi nấu nước giếng với một loại lá rừng đặc biệt của địa phương, người bị say sóng sẽ cảm thấy dễ chịu ngay.

Chùa Hải Tạng

Chùa Hải Tạng được xây dựng vào năm 1758, nằm sát chân núi phía tây của hòn Lao, lưng tựa vào núi và hướng ra cánh đồng lúa duy nhất trên Cù Lao Chàm. Xung quanh chùa là bức tường đá kiên cố nhằm ngăn chặn trăn và rắn độc. Cổng tam quan của chùa có ba lối vào, cao 5 mét, rộng 1.5 mét và dài 6 mét, được thiết kế theo kiểu dáng vòm. Điểm nhấn trong chùa là bộ Tam thế Phật, tiếp theo là tượng Thích Ca ngồi trên đài sen. Chùa còn lưu giữ một quả đại hồng chung với hình rồng, được cho là thuộc kiểu họa tiết phổ biến từ thời Lê Sơ, trước khi chùa được xây dựng. Hiện tại, chùa không có sư trụ trì, chỉ có một đôi vợ chồng già chăm sóc và quản lý.

Bay dù mạo hiểm

Du khách sẽ mặc áo phao và được hướng dẫn viên gắn một móc khóa ngang bụng, sau đó kết nối với dù bay. Khi ca nô bắt đầu kéo, dù sẽ dần dần bay lên cao, cho phép du khách trải nghiệm cảm giác bay lượn trên bầu trời và ngắm nhìn toàn cảnh biển rộng lớn. Thời gian bay dù kéo dài khoảng 10-15 phút, đạt độ cao khoảng 70 mét, đủ để hoàn thành một vòng chạy của ca nô. Đây là hoạt động lý tưởng cho những ai yêu thích cảm giác mạo hiểm và tự do, muốn được thả mình giữa không gian biển trời bao la.

Lặn bình khí ngắm san hô

Cù Lao Chàm nổi tiếng với hệ sinh thái san hô phong phú. Hầu hết các tour du lịch đến đây đều bao gồm hoạt động lặn ngắm san hô. Đối với những ai tự tổ chức chuyến đi, vé có thể được mua ngay tại bến tàu hoặc nhà nghỉ. Các dịch vụ phổ biến gồm có: đi bộ dưới biển, lặn ngắm san hô (lặn nông), và lặn bình khí (lặn sâu). Giá cả dao động từ 200.000 đồng đến 1 triệu đồng mỗi lần, tùy thuộc vào loại hình dịch vụ.

Tham quan các đảo

Xung quanh hòn Lao có 7 hòn đảo khác, du khách có thể thuê thuyền để khám phá. Giá thuê thuyền trọn gói cho một buổi là khoảng 700.000 đồng, mỗi thuyền chở tối đa 10 người. Nếu chỉ muốn tham quan yến trên đảo, du khách có thể thuê thuyền với giá khoảng 300.000 đồng. Cù Lao Chàm là địa điểm duy nhất ở tỉnh Quảng Nam có loài yến sinh sống.

Đặc sản

Cua đá

Cua đá Cù Lao Chàm có màu tím đặc trưng, thường sống ở các khe núi và di chuyển xuống bờ biển vào mùa mưa. Thời gian được phép đánh bắt cua đá là từ tháng 3 đến tháng 6. Sau đó, cua đá bước vào mùa sinh sản và việc đánh bắt bị cấm, chỉ có các thành viên của Hợp tác xã Cua đá Cù Lao Chàm mới được phép thu hoạch. Cua đá có kích thước lớn nhất có thể đạt gần 500 gram. Sau khi được rửa sạch, cua đá có thể được chế biến nguyên con bằng cách hấp hoặc nướng. Nếu muốn cầu kỳ hơn, có thể xào me hoặc rang muối. Thịt cua đá ngọt, chắc và thơm, giá mỗi kg khoảng 1 triệu đồng.

Ốc vú nàng

Ốc vú nàng có hình dáng giống như một chiếc chóp lệch, với một núm nhỏ trên đỉnh, khiến người ta dễ liên tưởng đến bầu ngực phụ nữ, vì thế mà có tên gọi như vậy. Đây là một đặc sản quý hiếm tại Cù Lao Chàm. Ốc vú nàng có quanh năm, nhưng số lượng nhiều nhất thường xuất hiện vào những ngày trăng tròn. Khi nước triều rút, loài ốc này sẽ lộ ra dưới các ghềnh đá. Sau đó, chúng lại ẩn mình và đợi đến mùa trăng tiếp theo mới xuất hiện nhiều. Thịt ốc vú nàng chắc, giòn sần sật, vị ngọt và béo. Có nhiều cách chế biến, nhưng ngon nhất vẫn là nướng mọi và hấp.

Các loại hải sản khác

Ngoài ốc vú nàng, Tôm hùm và mực một nắng tại Cù Lao Chàm cũng là những món ăn ngon nổi tiếng. Thịt tôm hùm ở đây rất chắc và ngọt. Có rất nhiều cách chế biến như hấp bia, xào bơ tỏi, nướng, mỗi phương pháp đều mang lại hương vị đặc trưng riêng. Tương tự, mực một nắng tại Cù Lao Chàm cũng là một món ăn được nhiều du khách ưa chuộng và thường mua về làm quà.

Rau rừng chấm mắm nêm

Cù Lao Chàm không chỉ nổi tiếng với hải sản mà còn có rau rừng - một đặc sản độc đáo khác. Nhờ có biển, núi và rừng, nơi đây sở hữu nguồn rau rừng phong phú, đặc biệt được thu hoạch vào đầu tháng 3 với hơn 10 loại khác nhau. Món rau rừng thường được luộc và chấm cùng mắm nêm hoặc mắm cái làm từ cá cơm, giúp thực khách cảm nhận rõ hương vị giòn, ngọt và thanh mát tự nhiên.

Lưu ý khi đến Cù Lao Chàm

- Giảm thiểu sử dụng nhựa: Khi đến Cù Lao Chàm, bạn nên tránh sử dụng các vật dụng làm từ nilon. Đảo đang triển khai chiến dịch nói "không" với ống hút nhựa và hướng tới việc giảm sử dụng các sản phẩm nhựa khác.

- Bảo vệ hệ sinh thái biển: Khi lặn ngắm san hô, hãy chú ý bảo vệ hệ sinh thái biển. Không chạm hoặc làm hỏng các rạn san hô.

- Lưu ý sức khỏe khi lặn biển: Nếu bạn mắc các bệnh về tim mạch hoặc huyết áp, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tham gia lặn biển để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

- Chọn địa điểm ăn uống: Đồ ăn tại chợ Tân Hiệp thường có giá cả phải chăng hơn so với ở bãi Làng và bãi Ông. Hãy cân nhắc lựa chọn địa điểm phù hợp để tiết kiệm chi phí.

Tác giả: Trần Thu Thủy