Cổ nhân nói: “Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng”, lươn trông trăng vì sao không ăn được?

Lươn là một món ăn bổ dưỡng, được nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, khi mua lươn chúng ta cũng cần hết sức lưu ý để lựa chọn những con lươn ngon, đảm bảo chất lượng. Theo kinh nghiệm của người xưa “Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng”. Lươn trông trăng là loại lươn gì, tại sao không được ăn? Đây là kinh nghiệm không phải mê tín mà có cơ sở khoa học.

Lươn trông trăng là loại lươn gì?

Người xưa có câu: “đầu hè ăn lươn còn hơn ăn nhân sâm”, điều đó có nghĩa là sau đầu hè nên ăn nhiều lươn. Đây là thời kỳ lươn béo nhất và có giá trị dinh dưỡng cao. Chúng cũng bổ dưỡng có thể ví bổ ngang nhân sâm. Nhưng không phải lươn đồng nào cũng nên ăn như lươn trông trăng thì tuyệt đối không được ăn.

Về lươn trông trăng, dân gian cho rằng loại lươn đồng này có kích thước to hơn lươn ruộng bình thường rất nhiều. Nó có hai đặc điểm:

- Một là nó thích ăn xác chết của các động vật như xác chó mèo ngoài đồng. Đây là món ăn ưa thích của chúng.

- Đặc điểm thứ hai là loại lươn này có sở thích ra ngoài vào đêm trăng tròn, thường sẽ ngẩng đầu nhìn trăng nên được người ta đặt tên là lươn mặt trăng.

Chính vì những truyền thuyết này, người dân cho rằng loại lươn đồng này không nên ăn. Đặc biệt, có nơi còn cho rằng lươn trông trăng có độc tố bên trong, ăn phải dễ bị trúng độc mà chết.

Theo các tài liệu ghi chép, sớm nhất từ một nhà văn thời nhà Minh, Trung Quốc kể chuyện một chàng trai trẻ đã ăn một con lươn ngắm trăng và đã bị đầu độc chết ngay sau đó. Cho nên từ đó dân gian lưu truyền câu nói lươn trông trăng rất độc, không ăn được. Còn thực tế, đến nay vẫn chưa từng ghi nhận trường hợp người dân nào bị ngộ độc chết sau khi đã ăn lươn đồng.

Nếu bạn đã từng đi bắt lươn đồng, bạn sẽ thấy rằng, đôi khi lươn đồng sẽ nhấc đầu lên khỏi mặt nước. Nguyên nhân là do chất lượng nước hiện đã xuống cấp, thiếu oxy trong nước do đó khiến lươn phải nhô đầu lên khỏi mặt nước để có thể thở để tồn tại. Hơn nữa, lươn đồng vốn là loài ăn đêm, nó chủ yếu ra ngoài vào ban đêm, vào những đêm có trăng sáng thì con người dễ thấy lươn đồng, nhất là lươn ruộng càng lớn càng dễ phát hiện. Chính vì thế, đây là lý do tại sao lươn đồng lúa hay bị bắt.

Lý do không nên chọn những con lươn to

- Trước hết, theo truyền miệng, lươn trông trăng ăn xác thối. Trên thực tế, điều này cũng có liên quan đến thói quen kiếm ăn của lươn ruộng. Lươn ruộng là một loại ăn thịt hung dữ, vì vậy nguồn thức ăn của chúng rất rộng, thường là các loại cá nhỏ và tôm, ếch, chim và rắn.

Nếu không đủ thức ăn, chúng cũng sẽ không từ chối bất cứ ai, kể cả xác những con chó mèo chết. Và những con lươn càng lớn sẽ ăn càng nhiều, chúng có xu hướng ăn xác động vật chết. Do đó, theo quan điểm này, những con lươn lớn thực sự không thích hợp để ăn, bởi vì có rất nhiều các loại vi khuẩn và ký sinh trùng trên những con lươn đó.

- Thứ hai, lươn đồng thực sự có độc và lươn lớn độc hơn, nhưng chất độc không ở trong thịt mà lại ở trong máu. Lươn nhỏ sẽ dễ nấu hơn và độc tính của nó có thể bị phá hủy ở nhiệt độ cao. Nhưng đối với những con lươn lớn, cần phải giết để loại bỏ nội tạng và máu rồi sau đó mới đem nấu. Nếu nấu không kỹ, không chín kỹ thì vẫn rất dễ bị ngộ độc.

Tác giả: Vũ Thêm