Vào những ngày rằm, mồng một hằng tháng, các dịp giỗ, Tết hầu hết các gia đình Việt Nam đều thắp hương (nhang) lên bàn thờ cúng Phật, gia tiên, thần tài hoặc đến đền, chùa…cầu mong gia đạo yên vui, mạnh khỏe, may mắn…. Đây hoàn toàn không phải là hành động mê tín dị đoan, mà là một nét đẹp văn hóa, góp phần bảo tồn giá trị bản sắc văn hóa dân tộc.
Nén hương được đốt lên, gửi gắm nhiều thông điệp của trần gian đối với đất trời, tổ tiên, ông bà của mình, nó cũng làm gia đình ấm áp, lòng người được thanh thản hơn.
Cách thắp nhang như thế nào cho đúng, phù hợp với văn hóa và phong tục Việt Nam là điều cần biết đối với tất cả mọi người, nó cũng thể hiện văn hóa ứng xử của mỗi người.
| Ảnh minh họa |
Nguồn gốc của việc thắp hương
Theo các nghiên cứu cho thấy rằng, việc thắp hương bắt nguồn từ rất lâu đời, khoảng 3700 năm trước công nguyên. Các hình ảnh dâng hương được phát hiện trong các hầm mộ Ai Cập từ những bức hình vẽ, khắc họa việc cúng tế.
Đến khoảng năm 618, vào đời nhà Tần có một sự du nhập Phật giáo từ Ấn Độ, trầm hương dâng cúng trong các nghi thức cầu nguyện phát triển mạnh mẽ hơn cả và lan rộng ra những nước láng giềng, trong đó có Việt Nam.
Trong thâm tâm người dân Châu Á nói chung và Việt Nam nói riêng đều tin rằng nén hương khi thắp lên chính là nhịp cầu kết nối giữa thế giới hữu hình và vô hình. Chính vì thế vào các ngày rằm, giỗ... người dân Việt Nam đều có thói quen thắp hương để tưởng nhớ gia tiên, cầu bình an cho gia đạo. Đây không phải mê tín dị đoan mà là một nét đẹp văn hóa, góp phần bảo tồn giá trị và bản sắc dân tộc.
Vậy vì sao thắp hương thường là "số lẻ"?
Không phải ngẫu nhiên người ta lại chọn các số 1.3.5.7.9 để thắp hương, theo quan điểm về mặt phong thủy, số lẻ tượng trưng cho may mắn (dương), còn số chẵn tượng trưng cho điềm xui (âm).
Chính vì thế, ngoại trừ thắp 2 nén hương cho người khuất trong thời gian còn để tang thì hầu như mọi người đều thắp số lẻ cho các việc thờ cúng...
| Ảnh minh họa |
Lí giải việc người Việt Nam thường thắp ba nén hương, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Lê Quang Khang giải thích: Ba nén nhang thể hiện ý nghĩa là tâm nhang (lòng thành), giới nhang (theo lời răn dạy của Phật thánh tổ đường) và định nhang (tuyệt đối không thay lòng đổi dạ).
Ngoài ra, số lượng hương khi thắp khác nhau đều có ý nghĩa nhất định như:
- 1 nén hương: tượng trưng cho lòng thành kính, thường thắp để cầu khấn bình an, cầu làm ăn.
- 2 nén hương: cầu siêu thoát cho người đã khuất, thường thắp số lượng như vậy trong khoảng thời gian còn để tang, sau đó thắp lại số lẻ như thường.
- 3 nén hương: có nhiều ý nghĩa về thờ phụng, có thể Tam bảo (Phật – Pháp – Tăng); Tam giới (Dục giới, Sắc giới và Vô sắc giới); Tam thời (Quá khứ – Hiện tại – Tương lai); Tam vô lậu học (Giới – Định – Tuệ) của nhà Phật. Điều này lí giải vì sao ở sân chùa thường có 3 đỉnh hương to.
- 5 nén hương: tượng trưng cho Kim-Mộc-Thủy-Hỏa-Thổ hoặc 5 phương trời đất.
- 7 và 9 nén hương: tượng trưng cho vía của mỗi người, cầu xin may mắn từ bề trên.
Tuy nhiên, 9 nén hương hay 1 nén hương cũng giống nhau về ý nghĩa, đó chính là lòng thành. Nén hương, cũng có thêm một ý nghĩa đặc biệt khác nữa, đó là thắp hương để nhớ đến sự vô thường. Trong từ Hán-Việt, vô thường tức là không vĩnh viễn – tất cả đều giả tạm, cho nên lúc nén hương tắt cháy thì cũng tượng trưng cho đời người tắt cháy, ngắn ngủi vô thường như thời gian của nén hương… tàn tro của hương nhắc nhở chúng ta chớ để thời gian trôi qua, uổng phí tháng ngày.
Hiện nay, khi đi lễ chùa, ta thường thấy biển "mỗi người chỉ nên thắp một nén", đây là cách mà đền chùa tránh lãng phí, tránh gây ô nhiễm, cháy nổ...
Một nén hương tuy bé nhưng nhiều ý nghĩa. Một nén hương gọi là tâm hương. Tuy chỉ một nén nhưng nén tâm hương lại bao gồm ý nghĩa năm sắc hương: giới hương (tự nhắc nhở mình hướng thiện để tâm luôn trong sáng); định hương (giữ cho lòng yên ổn không bị cái xấu); tuệ hương (làm cho trí não luôn sáng suốt để thu nhận được những điều tốt đẹp, thiện lương); tri kiến hương (giúp ta vững tin phát triển năng lực, trí tuệ); giải thoát hương ( giúp ta buông xả mọi ưu phiền cũng như những ham muốn tội lỗi).
Cũng theo nhà Phật, không nên thắp hương giả (nhang điện) cắm vào lư hương.
*Thông tin trong bài chỉ mang tính tham khảo
| >Cả đời "nghèo xơ xác" nếu như phạm phải vị trí phong thủy này (Khám phá) - (Phunutoday) - Theo các chuyên gia phong thủy, việc giàu nghèo của một người còn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác, trong đó có phong thủy nhà ở. |
| >Khám phá ngôi làng “bát quái” CHUẨN phong thủy của Trung Quốc (Khám phá) - (Phunutoday) - Kiến trúc ngôi làng Bát Quái Chu Cát ngày nay được cho là xây dựng theo "Bát Trận đồ" của Khổng Minh với nhiều đặc điểm độc đáo, hấp dẫn. |
| >3 "trụ cột" trong phong thủy ảnh hưởng đến cuộc đời bạn (Khám phá) - (Phunutoday) - Nhưng nếu việc thay đổi cách bài trí trong không gian sống của bạn có thể giúp bạn phát triển sự nghiệp, sức khỏe, tài chính và các mối quan hệ |
| >Phong thủy hóa giải sát khí mang lại bình an cho căn phòng nhỏ (Khám phá) - (Phunutoday) - Những phòng nhỏ hẹp thường chỉ có một gian, vì vậy việc sắp xếp đồ đạc hợp phong thủy là điều không đơn giản. |
| >Phong thủy cây cảnh, SAI một bước “tán gia bại sản” như chơi (Khám phá) - (Phunutoday) - Hoa và cây đều phải đặt dựa theo Ngũ Hành phương hướng. Các loại cây ứng với hành nào thì đặt ở vị trí tương ứng, nếu bày sai có thể dẫn tới suy |
| >Thiết kế nhà phố đẹp 2 tầng phong cách hiện đại với 500 triệu (Khám phá) - (Phunutoday) - Đối với những ngôi nhà phố thì yêu cầu xây dựng phải thoáng mát rộng rãi có một mặt bằng thật đẹp mắt hiện đại mới lạ. |
| >Hút Tài Lộc vào nhà nhờ những mẹo phong thủy đơn giản (Khám phá) - (Phunutoday) - Trong phong thủy, có những cách bày trí hoặc những vật phẩm không thể thiếu nếu bạn muốn thu hút tài lộc, bình an cho bản thân và gia đình. |
Tác giả: Thu