Lươn không có độc, nhưng rắn không dám đụng tới: Tại sao?

Tại sao trong tự nhiên rắn không dám đụng tới?

Ai cũng biết rằng, rắn đích thực là một kẻ săn mồi đỉnh cao trong tự nhiên. Với các giác quan nhạy bén cũng như các kỹ năng săn mồi độc đáo, chúng có thể bắt và tiêu hóa được nhiều loại sinh vật. Trong thực đơn của chúng, các loài chuột, chim, động vật lưỡng cư và bò sát đều được liệt kê là những món ăn khoái khẩu.

Điều đáng ngạc nhiên đó chính là là một số loài rắn thậm chí còn dám thách thức và ăn ngược những con rắn khác. Ấy vậy mà một số con rắn tỏ ra do dự và thậm chí còn dè chừng loài lươn khi đi săn. Thực chất, đây là kết quả của một loạt các yếu tố từ sinh thái, sinh lý và tiến hóa phức tạp.

+ Giải thích từ góc độ sinh thái

Phân tích chuyên sâu nhìn từ góc độ sinh thái cho thấy, lươn là một sinh vật thủy sinh độc đáo có quỹ đạo sống và chiến lược sinh tồn từ rất lâu môi trường nước. Cấu trúc cơ thể nó thuôn gọn, lớp ngoài trơn nhầy minh chứng cho khả năng thích nghi hoàn hảo của nó với cuộc sống ở môi trường dưới nước.

Ở dưới nước, lươn hoàn toàn có thể di chuyển linh hoạt, rất nhanh nhẹn và cảnh giác dù đang tìm kiếm thức ăn hay đang trốn tránh thiên địch. Ngược lại, rắn là loài chủ yếu sống trên cạn và lối sống, cấu trúc cơ thể của nó cũng như kỹ thuật săn mồi hoàn toàn khác với lươn. Đối với loài rắn, môi trường sống của lươn sẽ là một thế giới mới đầy rẫy những ẩn số và thử thách.

Các yếu tố như dòng nước chảy nhanh, nhiệt độ nước có sự thay đổi và những trở ngại đối với tầm nhìn dưới nước của rắn đều là những vấn đề lớn. Chúng sẽ phải học cách giữ thăng bằng trong nước cũng như chống lại tác động của dòng nước và vận dụng các thông tin giác quan hạn chế để có thể xác định vị trí và tiếp cận con mồi. Vì thế, săn mồi dưới nước sẽ là thử thách rất lớn hơn nữa môi trường nước lại là điểm mạnh của lươn nên rắn săn lươn là một điều vô cùng khó.

+ Nhìn từ góc độ sinh lý

Từ khía cạnh sinh lý học, cấu trúc cơ thể của 2 loài này giống như một cỗ máy tinh xảo. Điều này không chỉ đảm bảo khả năng di chuyển hiệu quả mà còn giúp mang lại cho chúng khả năng sinh tồn đáng kinh ngạc.

Khi rắn cố bắt lươn, lớp chất nhầy trơn trượt trên người lươn sẽ khiến rắn khó tung cú cắn chết người vào con mồi. Ngay cả khi rắn cắn thành công vào lươn, chất nhầy trơn trượt cũng sẽ khiến rắn khó có thể dùng lực để cuộn xiết, tạo điều kiện cho lươn trốn thoát.

+ Nhìn từ góc độ tiến hóa

Đối với loài rắn, dù nó có khả năng săn mồi mạnh mẽ cũng như có các giác quan nhạy bén nhưng chúng thường không thể làm gì khi đối mặt với lươn. Khó khăn trong việc săn mồi này dần dần đã khiến rắn học cách dè chừng và lẩn tránh lươn trong quá trình tiến hóa.

Đây không hề là một phản ứng tâm lý đơn giản mà nó đã in sâu vào gen của loài rắn. Trải qua nhiều thế hệ kế thừa, sự dè chừng này không ngừng được củng cố và cuối cùng trở thành khuôn mẫu cho các hành vi bản năng.

Tác giả: Vũ Thêm