Nuôi dạy con thành công: 3 điều vô giá hơn tiền bạc bố mẹ nên trao

Trong cuộc sống hiện đại, nhiều bậc phụ huynh phải đối mặt với áp lực công việc dày đặc, dẫn đến việc họ thường xuyên nhờ cậy người thân hoặc ông bà để hỗ trợ trong việc chăm sóc con cái. Dù vậy, chuyên gia tâm lý Li Meijin khẳng định rằng bố mẹ vẫn cần giữ vai trò chủ chốt trong việc nuôi dạy con cái. Có 3 lý do cơ bản để lý giải cho quan điểm này.

Gắn bó với cha mẹ: Chìa khóa cho sự an toàn và phát triển tích cực của trẻ

Trong năm đầu đời, sự hiện diện và đồng hành của cha mẹ đối với trẻ đóng vai trò thiết yếu trong việc hình thành tính cách và sự tự tin của trẻ. Nghiên cứu cho thấy sau 3 tuổi, nhiều trẻ bắt đầu thể hiện rõ nét các đặc điểm tính cách, có thể trở nên nhút nhát hoặc hiếu động. Sự phát triển này có mối liên hệ chặt chẽ với mức độ gắn kết giữa cha mẹ và con cái.

Khái niệm "sự gắn bó tâm lý" thể hiện một mối quan hệ tình cảm sâu sắc, trong đó trẻ nhỏ thường gắn bó nhất với những người mà chúng tiếp xúc thường xuyên. Trong những khoảnh khắc bên cạnh cha mẹ, trẻ cảm thấy an toàn và được bảo vệ.

Theo nhà tâm lý học John Bowlby, quá trình gắn bó được phân chia thành hai giai đoạn. Giai đoạn đầu tiên diễn ra từ 6 tuần đến 8 tháng sau khi trẻ sinh ra, trong đó trẻ thể hiện sự lo lắng thông qua những phản ứng nhận biết đặc trưng. Giai đoạn tiếp theo, từ 8 tháng đến 18 tháng, thì trẻ đã có những đồ vật gắn bó cụ thể. Sự mất mát của những đồ vật này có thể khiến trẻ cảm thấy bất an và lo lắng.

Dù còn nhỏ, trẻ có khả năng nhận diện những người quan trọng nhất trong cuộc sống của mình thông qua những yếu tố cơ bản như mùi, giọng nói, và ngoại hình. Người đó không nhất thiết phải là cha mẹ, nhưng thường là người đã đồng hành và chăm sóc trẻ nhiều nhất trong giai đoạn này. Do đó, trong năm đầu tiên, việc cha mẹ dành thời gian chăm sóc và nuôi dưỡng con cái là vô cùng quan trọng, bất chấp những bận rộn trong cuộc sống hàng ngày.

Tích cực đáp lại những cái ôm của con: Chìa khóa cho sự gắn bó

Trong giai đoạn đầu đời, khi trẻ vừa chào đời, khả năng tự chăm sóc của trẻ còn rất hạn chế và hoàn toàn phụ thuộc vào sự chăm sóc từ cha mẹ. Đây là thời điểm quan trọng để trẻ phát triển kỹ năng xã hội và cảm xúc, chính vì vậy, các bậc phụ huynh cần thể hiện sự yêu thương thông qua những cái ôm ấm áp.

Ôm ấp không chỉ đơn giản là hành động thể xác; nó mang lại tác động tích cực và ổn định cho sự phát triển của trẻ, đặc biệt trong khía cạnh cảm xúc.

Sau khi sinh, não bộ của trẻ còn non nớt và chưa thể tiếp nhận đầy đủ những gì xảy ra xung quanh. Trong trạng thái này, trẻ rất dễ cảm thấy lo lắng và không chắc chắn. Một cái ôm từ cha mẹ có thể giúp xoa dịu những cảm xúc tiêu cực, khiến trẻ thư giãn, ngừng khóc, và tạo điều kiện cho trẻ bắt đầu khám phá thế giới xung quanh một cách yên tâm hơn.

Theo nghiên cứu của các chuyên gia tâm lý, để xây dựng mối quan hệ gần gũi và bền vững, cả hai bên trong mối quan hệ đều cần nỗ lực duy trì sự kết nối, và những cái ôm là phương tiện lý tưởng để thể hiện tình cảm này.

Nếu cha mẹ mong muốn xây dựng một mối quan hệ sâu sắc và thân thiết với con cái, việc dành nhiều thời gian bên cạnh nhau là rất quan trọng. Đây chính là cách thức hiệu quả nhất để kết nối trái tim giữa cha mẹ và trẻ, làm nền tảng cho sự phát triển tích cực của trẻ trong tương lai.

Sự quan trọng của sự đồng hành trong gia đình

Không gì có thể thay thế sự hiện diện và đồng hành của cha mẹ trong cuộc sống của trẻ. Tuy nhiên, điều này không chỉ đơn thuần là số lượng thời gian bên nhau, mà còn là chất lượng của các khoảnh khắc mà gia đình chia sẻ.

Nhiều bậc phụ huynh có thể dành cả ngày cho con nhưng vẫn gặp khó khăn trong việc nhận được sự vâng lời từ trẻ. Ngược lại, có những cha mẹ dù chỉ ở bên con vài giờ sau một ngày làm việc dài vẫn tạo được mối quan hệ gắn bó và tốt đẹp. Sự khác biệt nằm ở cách mà họ tương tác trong khoảng thời gian đó.

Gắn kết trong gia đình không chỉ là việc ngồi bên nhau, mà quan trọng hơn, đó là khả năng lắng nghe và chia sẻ thật lòng với nhau. Những khoảng khắc dù ngắn ngủi nhưng chứa đựng tình yêu thương và sự quan tâm sẽ tạo ra những mối liên kết sâu sắc hơn so với nhiều giờ bên nhau nhưng thiếu sự chân thành.

Cha mẹ cần nhận thức rằng con cái không cần một khối lượng thời gian lớn mà cần sự chăm sóc chân thành, sự lắng nghe và tương tác thực sự. Những hành động đơn giản như trò chuyện, ôm ấp hay cùng nhau tham gia vào các hoạt động vui vẻ sẽ giúp trẻ cảm nhận được tình yêu và sự quan tâm từ cha mẹ. Khi đó, trẻ sẽ trở nên ngoan ngoãn hơn, tích cực hơn trong việc học tập và dễ dàng kết nối với gia đình.

Vì vậy, việc tạo ra những khoảnh khắc chất lượng bên con là vô cùng quan trọng. Điều này không chỉ củng cố tình cảm gia đình mà còn hình thành nền tảng vững chắc cho sự phát triển nhân cách và hướng trẻ đến những giá trị tích cực trong cuộc sống. Sự đồng hành này sẽ giúp trẻ cảm thấy an toàn và tin tưởng, từ đó có năng lượng để khám phá và phát triển các kỹ năng cần thiết cho tương lai.

Tác giả: Trần Thu Thủy