Tổ Tiên có câu: '50 tuổi không xây nhà, 60 tuổi không trồng cây, 70 tuổi không may quần áo', nghĩa là gì?

Các cụ ta có rất nhiều câu nói ngắn gọn nhưng lại chứa đựng triết lý sống sâu sắc, phản ánh kinh nghiệm dân gian tích lũy qua nhiều thế hệ. Một trong số đó, có một câu rất giàu ý nghĩa nhân sinh đó là: "50 tuổi không xây nhà, 60 tuổi không trồng cây, 70 tuổi không may quần áo." Câu nói này hàm chứa những bài học quý giá về cách ứng xử với cuộc đời, với thời gian và với chính bản thân mình.

"50 tuổi không xây nhà" nghĩa là, ở độ tuổi 50, con người đã bước vào giai đoạn trung niên, sức khỏe đã suy giảm đi nhiều, ta không còn trẻ trung sôi nổi như thời 20-30 tuổi. Chân tay xương khớp đã bắt đầu đau mỏi, không thể làm những việc quá nặng nhọc.

Trong khi đó xây nhà lại là một công việc lớn, đòi hỏi nhiều công sức, tiền bạc và thời gian – không còn là việc phù hợp để khởi sự ở tuổi này. Ngoài ra,còn một nguyên nhân nữa, xây nhà là biểu tượng cho việc tạo dựng nền tảng, ổn định cuộc sống lâu dài. Nếu để đến 50 tuổi mới bắt đầu xây dựng, có thể sẽ gặp khó khăn. Ở tuổi này, tốt nhất nên chú trọng vào việc duy trì những gì đã có, sống an yên và tận hưởng hơn là bắt đầu những việc nặng nhọc, vất vả.

"60 tuổi không trồng cây" lại mang một tầng ý nghĩa khác. Trồng cây không đơn thuần là hoạt động trồng trọt của con người mà nó còn mang hàm ý là một hành động gieo hy vọng cho tương lai, bởi cây cần thời gian để lớn, để đơm hoa kết trái.

Người 60 tuổi đã bước vào tuổi lão, sức khỏe giảm sút, thời gian chẳng còn quá nhiều. Việc trồng cây lúc này không có nhiều ý nghĩa, nhất là những cây lâu năm, bởi có thể chưa kịp nhìn thấy thành quả thì đã đến lúc phải rời xa cõi đời. Nói tóm lại, câu nói này không chỉ mang ý nghĩa về thời gian, mà còn nhắc nhở con người biết nhìn nhận giới hạn của bản thân, nên biết lựa chọn việc hợp lý để làm, đừng quá mải mê mà làm những việc không phù hợp với sức khỏe, thể trạng của bản thân mình nữa.

"70 tuổi không may quần áo" thể hiện tư tưởng càng rõ nét hơn về sự buông bỏ và chấp nhận quy luật tự nhiên. Ở tuổi 70, con người đã đi đến giai đoạn sau cùng của cuộc đời. Việc may quần áo – tượng trưng cho sự chuẩn bị cho những năm tháng tiếp theo – trở nên ít cần thiết, nhất là thời xưa, tuổi thọ của các cụ không cao như bây giờ, 70 tuổi đã được coi như bậc ‘lão thành’. Việc ’70 không may áo’, như một lời hàm ý nhắc nhở về sự thấu hiểu vô thường, khuyên người ta buông bớt những lo toan vật chất, dành thời gian còn lại để thanh thản tâm hồn, sống trọn vẹn với hiện tại.

Tóm lại, câu nói "50 tuổi không xây nhà, 60 tuổi không trồng cây, 70 tuổi không may quần áo" gửi gắm đến chúng ta một triết lý sống sâu sắc: Bất kể bạn ở hoàn cảnh nào, nên biết rõ giới hạn của bản thân, tùy thời mà hành xử, hãy nương theo sức khỏe của mình. Đồng thời, câu nói còn nhắc nhở chúng ta về sự cần thiết của việc chuẩn bị cuộc sống ổn định ngay từ khi còn trẻ, không nên chờ đến lúc sức lực đã cạn mới lo toan.

Câu nói này cũng phản ánh một tinh thần sống an nhiên, thuận theo tự nhiên, không cưỡng cầu. Khi còn trẻ, hãy cố gắng làm việc chăm chỉ, xây dựng nền tảng vững chắc về nhà cửa, sự nghiệp; khi vào tuổi trung niên, hãy biết hài lòng với những gì mình có, dưỡng sức khỏe, vun đắp tình cảm gia đình; còn khi đã già hãy tìm những niềm vui sống giản đơn, hưởng thụ qua ngày, vui vầy con cháu.

Chỉ khi hiểu rõ những điều này, bạn mới có thể sống cuộc đời an yên, sung túc, trọn vẹn tới cuối cùng.