Tổ Tiên đã dạy: “Đàn ông có lông không tranh roi xuân, phụ nữ béo tốt không đi xem đèn”

“Đàn ông có lông không tranh roi xuân”

Trong xã hội nông thôn thời xưa, quan điểm về đàn ông đòi hỏi họ phải có cơ thể khỏe mạnh và sức lực để chịu đựng công việc nặng nhọc trong việc canh tác đất đai, gánh vác trách nhiệm nuôi sống gia đình. Theo tiêu chuẩn này, một người đàn ông được coi là mẫu mực phải sở hữu tóc dày, nam tính, phong trần và có sức mạnh vững chắc, giúp tạo nền tảng ổn định cho phụ nữ sau khi kết hôn.

Phong tục "roi xuân" là một truyền thống dân gian xuất phát từ thời Tây Chu, tổ chức hàng năm vào ngày lập xuân để chào đón mùa xuân và cầu mong một mùa màng bội thu. Buổi lễ này diễn ra bằng cách người dân sử dụng roi quất vào bụng con trâu, thể hiện sự chào đón và khai mạc cho mùa xuân mới. Ban đầu, người ta sử dụng con trâu thật như một phần của nghi lễ, nhưng sau đó, thay thế bằng con trâu làm bằng đất sét hoặc giấy.

Trong cộng đồng nông dân, việc chọn người quất roi xuân được thực hiện theo thứ bậc xã hội, với những người có địa vị quyền hạn cao như quan huyện làm "người quất roi đầu tiên". Đàn ông được chọn để thực hiện nhiệm vụ này phải có cơ thể cường tráng, phản ánh sức mạnh và năng lượng của mùa vụ mới.

Nguyên tắc "đàn ông tốt thì không lập xuân" xuất phát từ việc thóc được nhét vào bụng con trâu giả. Khi bụng trâu bị rách trong quá trình quất roi, thóc rơi ra ngoài, trở thành nguồn thức ăn cho những người nghèo và người ăn xin. Đàn ông mạnh mẽ và tốt bụng sẽ không tranh giành thức ăn này, hàm ý rằng họ không cần phải tham gia vào nghi lễ để chứng tỏ sức mạnh của mình.

“Phụ nữ béo tốt không đi xem đèn”

Đầu tiên, hãy thảo luận về khái niệm "phụ nữ béo tốt". Trong các gia đình truyền thống, công việc chủ yếu của đàn ông là ngoại trời, trong khi phụ nữ chịu trách nhiệm về công việc nội trợ. Với việc sinh con và quản lý việc nhà, phụ nữ phải đối mặt với nhiều áp lực.

Do đó, thế hệ trước đây tin rằng việc một phụ nữ mũm mĩm là biểu hiện của sức khỏe, trưởng thành và quan trọng nhất là có đủ sức mạnh để sinh nở. Phụ nữ có thân hình đầy đặn, khi sinh con, có thể cung cấp sữa nhiều hơn và nuôi con một cách tốt hơn. Họ được xem là rộng lượng, lạc quan và điều này mang lại may mắn và phúc lành cho gia đình.

Tuy nhiên, việc chỉ làm mẹ chưa đủ. Phụ nữ thời xưa cũng phải tuân theo các nguyên tắc như "tam tòng tứ đức" và "tam cương ngũ thường". Họ còn phải giữ cho gương mặt kín đáo khi ra khỏi nhà. Do đó, trong các sự kiện như hội chợ chùa hoặc hội đốt lửa, nơi có đông đảo người và sự sôi động, phụ nữ tốt không dễ dàng tham gia vào những sự kiện như vậy.

"Câu nói 'Phụ nữ béo tốt không đi xem đèn' đã mô tả một cách sống động hình ảnh của người phụ nữ hiền lành: có thân hình đầy đặn, dịu dàng, và tự tin. Đây là hình ảnh của một người vợ và người mẹ xuất sắc. Ngày nay, mọi người có thể hiểu câu nói này theo cách khác như "Trai tốt có xe, gái tốt có nhà". Tuy nhiên, với thời đại mới, cách suy nghĩ cũng cần được cập nhật. Dù sao, trong câu chuyện của người xưa vẫn chứa đựng những giá trị chân thật, là một ký ức quý giá về một thời kỳ văn hóa độc đáo."

Tác giả: Quỳnh Trang