Trốn đóng BHXH, BHYT từ 1/7: Có thể bị phạt tới 3 tỷ đồng và truy cứu trách nhiệm hình sự

Từ 1/7/2025, theo Điều 39 Luật BHXH và Điều 48b Luật BHYT, các hành vi trốn đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) và BHYT sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính, trừ khi có lý do chính đáng theo quy định của Chính phủ.

Cụ thể, các hành vi vi phạm gồm:

Không đăng ký hoặc đăng ký không đầy đủ số người phải tham gia BHXH bắt buộc, BHTN sau 60 ngày kể từ ngày hết thời hạn quy định.

Không lập danh sách hoặc lập danh sách không đầy đủ số người tham gia BHYT sau 60 ngày kể từ ngày hết thời hạn quy định.

Đăng ký tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc, BHTN thấp hơn quy định.

Đăng ký tiền lương làm căn cứ đóng BHYT thấp hơn quy định.

Không đóng hoặc đóng không đầy đủ số tiền đã đăng ký BHXH bắt buộc, BHTN sau 60 ngày kể từ ngày chậm nhất và đã được cơ quan có thẩm quyền đôn đốc.

Không đóng hoặc đóng không đầy đủ số tiền đã đăng ký BHYT sau 60 ngày kể từ ngày chậm nhất và đã được cơ quan có thẩm quyền đôn đốc.

Những quy định này nhằm đảm bảo quyền lợi của người lao động và tăng cường tính minh bạch trong việc thực hiện BHXH, BHYT tại Việt Nam.

Trốn đóng bảo hiểm có thể bị phạt lên đến 3 tỷ đồng

Theo Điều 216 Bộ luật Hình sự, người có nghĩa vụ đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động mà gian dối hoặc dùng thủ đoạn để không đóng hoặc không đóng đầy đủ từ 6 tháng trở lên sẽ bị xem xét xử lý hình sự sau khi đã bị xử phạt vi phạm hành chính.

Cụ thể:

Trường hợp nhẹ

Trốn đóng từ 50 triệu đến dưới 300 triệu đồng hoặc trốn đóng cho 10–49 người lao động.

Hình phạt: phạt tiền từ 50–200 triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến 1 năm, hoặc tù từ 3 tháng đến 1 năm.

Trường hợp trung bình

Phạm tội 2 lần trở lên, hoặc trốn đóng từ 300 triệu đến dưới 1 tỷ đồng, hoặc cho 50–199 người lao động, hoặc không đóng số tiền bảo hiểm đã thu/khấu trừ.

Hình phạt: phạt tiền từ 200–500 triệu đồng hoặc tù từ 6 tháng đến 3 năm.

Trường hợp nghiêm trọng

Trốn đóng từ 1 tỷ đồng trở lên, hoặc cho 200 người lao động trở lên, hoặc không đóng số tiền đã thu/khấu trừ.

Hình phạt: phạt tiền từ 500 triệu đến 1 tỷ đồng, hoặc tù từ 2–7 năm.

Biện pháp bổ sung

Người phạm tội có thể bị phạt thêm 20–100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ hoặc hành nghề từ 1–5 năm.

Pháp nhân thương mại

Trường hợp nhẹ: phạt 200–500 triệu đồng.

Trường hợp trung bình: phạt 500 triệu – 1 tỷ đồng.

Trường hợp nghiêm trọng: phạt 1–3 tỷ đồng.

Như vậy, nếu đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi trốn đóng BHXH, BHTN, BHYT, nhưng vẫn gian dối hoặc dùng thủ đoạn để không đóng hoặc không đóng đầy đủ từ 6 tháng trở lên, cá nhân hoặc tổ chức có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt cao nhất lên đến 3 tỷ đồng.