Vầng hào quang mặt trời liên tục xuất hiện những ngày qua dự báo điều gì?

Trong những ngày giữa tháng 5/2025, hiện tượng “quầng mặt trời” đã thu hút sự chú ý lớn từ người dân tại một số địa phương như Quảng Ngãi (14/5) và Hà Nam (15/5). Nhiều người không khỏi ngỡ ngàng khi chứng kiến cảnh tượng một vòng sáng lớn, bao quanh mặt trời như một vành hào quang rực rỡ. Dưới góc nhìn khoa học, hiện tượng này không chỉ là một vẻ đẹp tự nhiên hiếm thấy, mà còn là một minh chứng sống động của cơ chế khúc xạ ánh sáng trong khí quyển Trái Đất.

Quầng mặt trời là gì?

Hiện tượng "quầng mặt trời", hay còn gọi là "hào quang 22 độ", là một hiện tượng quang học xảy ra khi ánh sáng mặt trời đi qua một lớp mây rất mỏng và cao, gọi là mây ti tầng (cirrostratus). Lớp mây này tồn tại ở độ cao khoảng 6 – 8 km trên mặt đất, và có một đặc điểm quan trọng: nó được cấu tạo chủ yếu bởi các tinh thể băng rất nhỏ.

Cơ chế hình thành: Tinh thể băng + ánh sáng mặt trời = hào quang 22 độ

Khi ánh sáng mặt trời chiếu qua các tinh thể băng trong mây ti tầng, ánh sáng bị khúc xạ – tức là bị bẻ cong – theo một góc nhất định. Với hình dạng lục giác của các tinh thể băng, góc khúc xạ phổ biến nhất là 22 độ, tạo nên một vòng tròn sáng xung quanh mặt trời khi quan sát từ mặt đất.

Đây là lý do vì sao vòng tròn sáng này còn được gọi là “quầng 22 độ”.

Đặc điểm nhận biết của quầng mặt trời:

• Có hình tròn đều bao quanh mặt trời.

• Bán kính góc nhìn khoảng 22 độ.

• Có thể xuất hiện màu sắc giống cầu vồng mờ nhạt do tán sắc ánh sáng.

• Thường xảy ra vào những ngày có mây mỏng, trời nắng và không khí có độ ẩm cao ở tầng cao.

Khác gì với cầu vồng?

Một sự nhầm lẫn phổ biến là nhiều người cho rằng quầng mặt trời là “cầu vồng bao quanh mặt trời”. Tuy nhiên, hai hiện tượng này hoàn toàn khác nhau về bản chất:

Hiện tượng xuất hiện trong bao lâu và có ý nghĩa gì?

 Tại Hà Nam (15/5), người dân cũng quan sát thấy hiện tượng tương tự từ 10h30 sáng. Theo thống kê khí tượng, hiện tượng này có thể kéo dài từ vài phút đến hơn một giờ, tùy vào độ dày và sự ổn định của lớp mây ti tầng.

Về mặt khí tượng, quầng mặt trời thường báo hiệu sự có mặt của mây cao, và đôi khi có thể liên quan đến sự thay đổi thời tiết nhẹ (ví dụ như mưa nhỏ hoặc chuyển trời sau 24–48 giờ), nhưng không phải là một dấu hiệu bất thường hay hiện tượng siêu nhiên như nhiều người vẫn lầm tưởng.

Góc nhìn khoa học: Vì sao chúng ta nên hiểu hiện tượng này?

Quầng mặt trời là một minh chứng rõ nét cho việc ánh sáng mặt trời tương tác với khí quyển Trái Đất theo những nguyên tắc vật lý chuẩn xác. Việc hiểu và nhận biết hiện tượng này không chỉ giúp xóa bỏ những quan niệm mê tín, mà còn:

• Giúp nhận diện sự thay đổi của tầng đối lưu và tầng bình lưu.

• Hỗ trợ phân tích xu hướng thời tiết.

• Gợi mở các nghiên cứu về quang học khí quyển và biến đổi khí hậu.

Hiện tượng quầng mặt trời, hay “hào quang 22 độ”, là một hiện tượng tự nhiên kỳ thú, hoàn toàn bình thường và không phải điềm báo hay hiện tượng dị thường. Dưới góc nhìn khoa học, đó là kết quả trực tiếp của các định luật khúc xạ và tán sắc ánh sáng khi gặp những tinh thể băng ở tầng cao khí quyển.

Lần tới, khi bạn thấy một vòng sáng bao quanh mặt trời, đừng lo lắng – đó chính là bức tranh kỳ diệu của thiên nhiên, được vẽ bởi ánh sáng và băng giá giữa không trung.